Nhà văn Bùi Bình Thi

Trong tri thức cổ về nhân học dành cho con người, các nhà thông thái thuở xưa đã tìm ra một quy luật bất biến, đó là Âm và Dương. Quy luật Âm Dương này còn phổ quát toàn bộ hoàn vũ, thiên nhiên và mọi vật cụ thể. Xin đơn cử Dương là Trời, Âm là Đất; Âm là Đàn bà, Dương là Đàn ông; Dương thì hoạt động, Âm thì tĩnh tại; Dương thì tán, Âm thì tụ; Dương thì phát tỏa, Âm thì thu gom; Dương thì nóng hừng, Âm thì Lạnh mát; Dương thì Đỏ Hường, Âm thì Tím Xanh Đen.

Ô hay, nếu cứ như những gì vừa nói ra thì Quả cảm, Khám phá và Phiêu lưu phải đích thị là của bản tính đàn ông, chứ sao lại là của bản tính đàn bà nhỉ? Vâng, câu chuyện đã đến cái nước này thì cứ nên nói cho tận. Xưa, các nhà triết học cổ đã khẳng định rằng, mọi sự xảy ra, diễn ra đều hàm chứa trong nó một biện chứng. Sự vận động nào trong cái cuộc đời này cũng đều có cái lõi là  biện chứng. Và, không có cái gì là không biện chứng. Vì biện chứng là sống, không biện chứng là chết.

Cũng thế, loài người mỗi ngày một đông đúc, đời sống một cường thịnh, thì Đàn ông và Đàn bà phải cùng nhau trong Lương Duyên. (Lương là giỏi giang và thành đạt. Duyên là cả hai như sinh ra chỉ để dành riêng cho nhau và cùng chung một số phận, một gia đình).

Thời nào cũng vậy, khi nào cũng vậy, ở đâu cũng thế, đều là hết thảy mọi hoàn cảnh, mọi bối cảnh, mọi trạng huống đều vây quanh, đối diện, theo đuổi, rình rập, chờ đợi, đón tiếp; thảy đều rất khác lạ đối với người Đàn bà. Khác lạ đến cái nỗi, mà bản thân người Đàn bà đó, hoàn toàn không thể nào mà biết được, hiểu được, nhận ra được, phán đoán hay dự cảm được: Ấy là thế nào, là ra sao đây; còn mình thì mình phải, mình cần, mình muốn thể hiện những gì mà bản thân mình đã có trong cái bản thể trinh nguyên của mình để mà ứng đối, để mà hòa vào, để mà xử sự và sau cùng để mình làm chủ được cái cuộc đời của mình, với mục đích sống cho đáng sống. Thế là chính những cảnh trạng đã kể ra ở trên đây mà phẩm chất quả cảm, khám phá, phiêu lưu vốn đã có trong bản thể, được tiếp tục đắp bồi, được khẳng định và mãi mãi khẳng định, trong bản tính của người đàn bà. Và nữa, Quả cảm, Khám phá, Phiêu lưu trở nên tự nhiên nhi nhiên trong con người họ.

Xửa xưa một người con gái mới mười ba mười lăm tuổi, bỗng dưng cái nhà nọ họ cho người đến gặp cha mẹ để hỏi và muốn nhất quyết đưa cô ấy về làm vợ của người con trai nhà ấy. Chao ôi, thế là đối mặt với cô gái ấy là một gia cảnh lạ hoắc, người người lạ hoắc. Còn cô gái ấy cũng lạ hoắc với người ta; bỗng dưng lại rồi đây nhà ấy coi cô gái ấy thành người nhà mình, sao mà trớ trêu đến thế! Nào, khi ấy thì thế nào, thôi đành cứ phải quả cảm phải khám phá và phải phiêu lưu cho bằng được. Thời xưa như vậy. Thời nay ư? Thì có thêm cái trạng huống yêu đương nữa chứ gì? Thì yêu đương? Đã chắc yêu đương không Quả cảm, không Khám phá, không Phiêu lưu? Sao lại không? Mà ngược lại đấy. Và Quả cảm Khám phá Phiêu lưu luôn song hành với tình yêu nếu không là thế thì làm sao có thể khẳng định đó là tình yêu?! Rồi mọi chuyện trong cuộc đời nữa, chúng luôn rập rình, luôn bủa vây và trổ ra mọi sự trớ trêu, để xem xem cô gái ấy là cái người thế nào? Còn cô ấy, khi ấy thì cái gì đây là cứu cánh, chẳng thể khác mà vẫn chỉ có sự Quả cảm, sự Khám khá và Phiêu lưu, mới có thể đương đầu, giúp cho cô ấy đứng vững, tự chủ cuộc đời của cô ấy một cách hoàn mỹ.

Thế còn như hiện giờ, với người đàn bà thì Quả cảm Khám phá, Phiêu lưu có còn trở nên như một phẩm hạnh tột đỉnh không? Vẫn vậy. Vì những khốn khó trong đời, người đàn bà thường gặp phải nhiều hơn đàn ông. Và như chúng ta đều biết Âm là Tụ. Cũng bởi vậy họ rất sắc bén trong nhận xét, và họ nhận xét bao giờ cũng xác đáng. Nhờ vào đặc điểm này, mà họ có thể sống được mọi hoàn cảnh, dẫu hoàn cảnh đó có khó khăn đến thế nào. Trong chiến tranh, tôi thường thấy chạy lui ra tuyến sau, hầu hết là lính trai, không có lính gái. Gan dạ nữa, cũng là bản tính của lính gái đấy nhé.

Thẳm sâu trong cốt cách của họ, vẫn nguyên vẹn phẩm  chất Quả cảm, Khám phá và Phiêu lưu. Quả cảm giúp họ sống chân thực; Khám phá giúp họ đảm đang tháo vát và quán xuyến; Phiêu lưu giúp họ lãng mạn vị tha sinh động tươi tắn và hẳn là đẹp một cách bền vững.

Tạp cảm của nhà văn Bùi Đình Thi
Phái đẹp – ELLE
ELLE.VN