Quần đạp xe: Từ trang phục bị coi là lố bịch đến xu hướng nhiều người mê

Ở các thành phố Bắc Âu như Copenhagen, Stockholm hay thủ đô Amsterdam của Hà Lan, đạp xe đến chỗ làm là việc thường nhật. Tuy nhiên, việc lựa chọn trang phục khi đạp xe đến chỗ làm chẳng hề dễ dàng, đặc biệt đối với phụ nữ. Váy vóc đôi khi đem lại sự phiền toái và những chiếc quần thường là lựa chọn thực tế, giản tiện hơn dù có thể kém lãng mạn. Câu chuyện xung quanh chiếc quần đạp xe là một quá trình thay đổi, giải phóng phụ nữ khỏi những rào cản và đem đến họ sự tự do.

Celine Aagaard – người sáng lập trang Envelop tại Tuần lễ thời trang Copehagen. (Ảnh: Envelope.no)

Có thể nói, chiếc quần đạp xe gắn với phong trào giải phóng phụ nữ. Thế kỷ 19, phụ nữ không được khuyến khích đạp xe. Những bài báo thời Nữ hoàng Victoria ở Anh đã phản ánh tình trạng nhiều phụ nữ gặp tai nạn chết người vì váy tốc khiến họ không thấy được tầm nhìn hoặc gấu váy mắc vào bàn đạp.

Tại thời điểm vẫn còn nhiều quan điểm giới hạn về vai trò phụ nữ, việc đưa ra ý kiến hình ảnh phụ nữ đạp xe là không phù hợp dễ dàng hơn việc thay đổi trang phục tiện lợi cho hoạt động này. Thậm chí đến năm những năm 1890, khi việc đạp xe đã trở nên phổ biến hơn ở tầng lớp trung lưu, quý tộc, việc phụ nữ đạp xe vẫn bị đánh giá là thiếu đúng mực và chiếc quần đạp xe của phụ nữ được nhận xét là lố bịch.

Mô phỏng chiếc quần “Bloomers” phụ nữ Anh mặc khi đạp xe vào thế kỷ 19. (Ảnh: yacf.co.uk)

Chiếc quần đạp xe, tên tiếng Anh gọi là “Bloomers”, có phần ống phồng và thắt ở mắt cá chân, với phần váy ngắn phủ ở ngoài, được phát minh vào thập niên 1850 bởi Amelia Bloomer, một nhà hoạt động phụ nữ. Đến thập niên 1870, khi những chiếc xe đạp với bánh trước lớn, bánh sau nhỏ gây sức hút với quý ông trẻ ở Anh, một số phụ nữ đã mượn trang phục của nam giới để tham gia hoạt động này.

Thập niên 1890, trang phục đạp xe cho phụ nữ thật sự được suy ngẫm khi những chiếc xe đạp đã có kết cấu hiện đại, an toàn xuất hiện. Các thiết kế quần đạp xe thời Victoria được chỉnh sửa nhưng vẫn còn nhiều rườm rà. Năm 1895, Ida M.Rew đã nhận bằng sáng chế với “bộ đồ thể thao cho phụ nữ” gồm phần quần giấu dưới váy và gắn liền với phần thân ôm sát. Một số nhà hoạt động cho rằng trang phục thể thao sẽ khiến phụ nữ thoải mái trước đám đông trong hoạt động thường ngày như đạp xe hơn là những chiếc quần thông thường.

Một cô gái mặc quần đạp xe vào năm 1940 (Ảnh: Getty Images)

Thế giới thời trang

Skirt suit - y phục của những người phụ nữ "quyền lực" đã trở lại đầy thuyết phục

Đến thế kỷ 20, Claire McCardell, một nhà thiết kế đồ thể thao, đã biến đổi quần đạp xe trở nên thời trang hơn, tiện lợi hơn bằng việc sáng chế quần ống rộng (culottes) là sự kết hợp giữa váy và quần, với độ phồng như váy nhưng kết cấu quần dễ dàng đạp xe. Ngày càng nhiều phụ nữ đạp xe hơn, thì ý tưởng phụ nữ với quần áo giản tiện càng rõ rệt. Đầu thế kỷ 20, chiếc quần và hình ảnh phụ nữ đạp xe đã ngày một phổ biến. Chiếc quần đạp xe vào thời chiến hợp thức hóa sự hiện diện của nữ giới vào lĩnh vực nam giới.

Sau đó, với công nghệ, quần đạp xe thật sự biến đổi khi chất liệu spandex ra đời vào cuối năm 1950s cùng phát minh khác về chất liệu co giãn. Vải tổng hợp làm giảm độ nặng của len hay độ nhăn của lụa. Những chiếc quần spandex của thương hiệu Lycra với phần nối vai thoải mái hơn thời Victorians.

Quần đạp xe chất liệu spandex bó sát. (Ảnh: dudegirls)

Nguyên bộ đồ quần đạp xe chất liệu bó sát spandex. (Ảnh: dudegirls)

Những chiếc quần bó sát chất liệu co giãn tới đầu gối hay ngang đùi thực sự thuận tiện. Khi trang phục hàng ngày, đặc biệt đồ công sở của phụ nữ trở nên thuận tiện và dễ chi trả hơn, phụ nữ đôi khi không cần chiếc quần đạp xe chuyên biệt. Vì vậy, quần đạp xe chính danh lại thu hẹp phạm vi cho các hoạt động đạp xe chuyên nghiệp cường độ cao.

Celine Aagaard – người sáng lập trang Envelop tại Tuần lễ thời trang Copehagen với trang phục đạp xe. (Ảnh: Envelope.no)

Trang phục đạp xe trên đường phố New York. (Ảnh: The Sartorialist)

Việc sử dụng chiếc quần đạp xe chuyên dụng suy giảm theo tầng lớp, thời gian và văn hóa. Ở Ả-Rập Xê-út, quần đạp xe bó sát dành cho phụ nữ bị đặc biệt giới hạn. Tuy phạm vi hoạt động của quần đạp xe đã trải qua nhiều biến chuyển, xu hướng thời trang là câu chuyện không thể đoán định trước. Năm 2018, nhiều thương hiệu lớn như Chanel, Fendi, Off-White, Alexander Wang… đã giới thiệu quần đạp xe phong cách khi kết hợp cùng áo công sở hoặc hoạt động sự kiện.

Quần đạp xe có thể không còn mang màu sắc tính năng ban đầu nhưng hành trình lịch sử của nó là biểu tượng của câu chuyện hướng tới bình quyền giới.