Vì sao sự tự tin mang lại hạnh phúc?

Khi được hỏi sự tự tin mang đến lợi ích gì trong cuộc sống, dường như mọi đáp án đều chỉ hướng đến thành công, được tôn trọng và được đánh giá cao. Thế nhưng, không mấy ai trong chúng ta nghĩ rằng sự tự tin cũng mang lại hạnh phúc. Thực chất, hạnh phúc liên quan đến sự hài lòng, thỏa mãn, sức khỏe, các mối quan hệ tốt đẹp và sự nghiệp viên mãn, những điều này hoàn toàn có thể đạt được nếu bạn tin tưởng và yêu thương bản thân mình.

Mối quan hệ giữa sự tự tin và hạnh phúc

Một nghiên cứu từ 2014 với sự tham gia của 200 sinh viên đã phát hiện ra mối quan hệ giữa sự tự tin và hạnh phúc. Khi một ai đó tự tin, bản thân người đó cũng cảm thấy hạnh phúc hơn. Nó thể hiện qua niềm tin dành cho năng lực của bản thân, tôn trọng chính mình và cảm giác lạc quan thường trực. 

Một nghiên cứu khác tại Ireland trong thời gian gần đây cũng chỉ ra rằng, những lời tự đánh giá tốt đẹp về bản thân cũng có ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng và hạnh phúc trong cuộc sống.

Một trong những báo cáo được lan truyền rộng rãi nhất là của Roy Baumeister với tiêu đề: Liệu sự tự tin có mang đến một trạng thái tốt, sự thành công, hạnh phúc và lối sống lành mạnh? Trong bài báo cáo đó, ông đã trích dẫn một nghiên cứu quy mô lớn có sự tham gia của 31.000 sinh viên đến từ 49 trường đại học trong 39 quốc gia khắp 5 châu lục.

Từ nghiên cứu, người ta đã rút ra kết luận rằng sự tự tin chính là yếu tố quan trọng nhất để dự đoán sự hài lòng trong cuộc sống. Theo thống kê, mối quan hệ giữa tự tin và hạnh phúc rất chặt chẽ, lên đến 47%. Những nghiên cứu khác được Baumeister trích dẫn trong bài báo cáo cũng ủng hộ quan điểm trên.

Dấu hiệu dự báo hạnh phúc

Một thập kỷ trước, Mary Guindon – Cựu chủ tích kiêm phó giáo sư Khoa Tư vấn và Dịch vụ nhân sinh tại trường Đại học John Hopkins, đồng thời là nhà tư vấn, nhà giáo dục và giáo viên về các vấn đề sức khỏe tâm thần – đã thực hiện một số khảo sát với các cố vấn học đường tại New Jersey. Những người tham gia được yêu cầu liệt kê 5 từ miêu tả đúng nhất về những sinh viên tự tin và tự ti.

Hóa ra, những sinh viên có giá trị cao được đánh giá là đáng tin cậy, thân thiện, lạc quan, vui vẻ, tích cực. Trong khi đó, những sinh viên tự ti lại thu mình/ nhút nhát/ ít nói, không có cảm giác an toàn, hiệu quả làm việc kém, không hạnh phúc, không hòa nhập xã hội, không có động lực, chán nản, phụ thuộc, hình tượng cá nhân kém. 

Người tự ti nhạy cảm hơn với những lời chỉ trích, cảm xúc kém ổn định hơn, phản ứng tiêu cực với sự thất bại, ức chế cao về lo âu xã hội và tự ý thức. Có thể thấy, chính những điều này khiến người tự ti dễ nhận lấy bất hạnh. Trong khi đó, sự tự tin giúp chúng ta vượt qua những cảm xúc đau buồn đến từ hoàn cảnh tiêu cực, nỗi đau khổ hay sự từ chối.

Giáo sư Johnathon Brown – một nhà tâm lý học xã hội nổi tiếng và nhà nghiên cứu về sự tự tin – cho biết, những người tự tin có hướng suy nghĩ khác khi gặp phải thất bại. Nghiên cứu của ông khẳng định, họ xem thất bại chỉ là sự tạm thời và là một cơ hội để thành công. Hơn thế nữa, họ không hề cảm thấy thất vọng về bản thân mình, dù cho thất bại thì giá trị của bản thân họ vẫn không thay đổi.

Những người tự tin luôn tìm kiếm các mối quan hệ

Người tự ti thường gắn liền với sự ác cảm xã hội, nhút nhát, luôn muốn được một mình và không thích gặp gỡ những người bạn mới. Những người tự tin thì ngược lại, họ có khả năng giao tiếp xã hội tốt và luôn mong muốn mở rộng mạng lưới quan hệ của mình. Khi họ tin tưởng bản thân và cả những giá trị cống hiến cho xã hội, họ sẽ nhận ra tầm quan trọng của các mối quan hệ như một yếu tố để bản thân được đánh giá cao, ủng hộ và công nhận.

Thậm chí, nghiên cứu còn cho thấy các mối quan hệ chính là yếu tố dự báo hạnh phúc trong cuộc sống. Điều này khiến những người tự tin sẽ trở nên hạnh phúc hơn khi tạo dựng những mối quan hệ gắn bó lâu dài.

Nhưng không tìm kiếm giá trị bên ngoài

So với những người tự ti, người tự tin không cố gắng tìm kiếm những lời công nhận ở bên ngoài vì họ biết giá trị bản thân mình nằm ở đâu và luôn tin tưởng chúng. Như chúng ta đã biết, việc luôn so sánh bản thân với người khác chỉ đổi lấy sự mệt mỏi, lo lắng và không hài lòng về cuộc sống. Tuy nhiên, những người tự tin đôi khi cũng sẽ so sánh với những người giỏi hơn mình để tìm kiếm động lực thúc đẩy bản thân.

Kết luận

Tóm lại, người tự tin sẽ có được hạnh phúc nhưng không phải cuộc sống của họ sẽ tràn ngập màu hồng. Tất cả chúng ta đều phải trải qua thất bại, khó khăn, đau khổ và lo lắng bởi vì đó là một phần trong cuộc sống.

Những người tự tin có khả năng ổn định cảm xúc tốt hơn, có cái nhìn mang tính xây dựng hơn và luôn cảm thấy bản thân được công nhận cùng tôn trọng. Chính vì vậy, họ tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống, tận hưởng niềm vui đến từ các mối quan hệ, tìm kiếm sự phong phú từ các trải nghiệm và cố gắng cải thiện bản thân.

Tất cả những lợi ích mà sự tự tin mang lại sẽ chuyển hóa thành hạnh phúc lâu dài và sự hài lòng trong cuộc sống. Có thể hiểu, trạng thái mà chúng ta thường kêu gọi “tận hưởng cuộc sống tốt đẹp” chính là yếu tố mang đến niềm vui, bình an trong cuộc sống.

Những cách tăng cường sự tự tin

• Luôn suy nghĩ tích cực

Chăm chăm vào những suy nghĩ tiêu cực chỉ khiến bạn ngày càng đánh mất sự tự tin của mình. Thay vào đó, hãy suy nghĩ những điều tích cực hơn, tập trung vào những điểm mạnh của mình mà người khác không có, bạn sẽ phát hiện ra bản thân cũng rất đáng tự hào đó.

• Luôn khẳng định chính mình

Dù cho thất bại cũng không được phủ nhận bản thân mình vì chỉ có bạn mới giúp bạn vượt qua những vấp ngã đó. Nếu bạn tự phủ nhận chính mình, bạn sẽ chỉ mắc kẹt trong những đánh giá kém cỏi về bản thân mà không hề cố gắng để vươn lên. Tự khẳng định bản thân không chỉ giúp bạn tự tin hơn mà còn có được nguồn năng lượng tích cực hơn nữa.

• Thấu hiểu giá trị của bản thân

Trên thế giới này, không ai thấu hiểu bản thân bằng chính bạn. Bạn cần phải biết được bản thân mình quý giá đến thế nào và xứng đáng nhận được những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Khi đã thấu hiểu giá trị của bản thân, bạn biết mình đang đứng ở đâu và cần làm gì để phát triển hơn nữa.

• Trò chuyện với mọi người

Đừng cố gắng thu mình trong “vỏ ốc” mà bản thân đã đặt ra. Trốn tránh mọi người chẳng giải quyết được vấn đề của bản thân bạn đâu. Hãy học cách đối diện và mở rộng kết nối với những người xung quanh. Việc thường xuyên giao tiếp với người khác sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin hơn, không còn ngại ngùng như trước đây nữa.