Mùa Đông thường khiến cơ thể mệt mỏi, tâm trạng uể oải và sức đề kháng giảm sút. Vậy làm thế nào để vẫn giữ tinh thần tươi mới và sức khỏe dẻo dai trong những tháng lạnh giá? Người Bắc Âu – những cư dân của một trong những khu vực khỏe mạnh nhất thế giới có những bí quyết chăm sóc sức khỏe mùa Đông độc đáo. Cùng ELLE khám phá và học tập 6 phương pháp này, bạn hoàn toàn có thể ứng dụng ngay tại Việt Nam để cơ thể khỏe và tràn đầy năng lượng hơn trong thời tiết lạnh giá, hoặc sau những ngày chống chọi với lũ lụt.

1. Chăm sóc sức khỏe bằng hơi nóng từ bên trong
Người Bắc Âu xem xông hơi như một nghi thức chăm sóc sức khỏe đúng nghĩa và duy trì đều đặn quanh năm. Tại Phần Lan, phòng xông hơi có mặt ở khắp nơi, từ nhà ở, văn phòng đến cả… trên thuyền, bởi họ tin rằng sức nóng giúp giãn mạch, tăng tuần hoàn, hỗ trợ hệ bạch huyết và thúc đẩy quá trình thải độc tự nhiên.

Với thời tiết mùa Đông se lạnh ở Việt Nam, bạn hoàn toàn có thể ứng dụng thói quen làm nóng cơ thể này. Nếu không có điều kiện đến spa xông hơi hồng ngoại hoặc xông hơi đá muối, bạn có thể thử chăn xông hơi cá nhân, hoặc đơn giản hơn là tắm nước nóng để hơi nước làm ấm cơ thể và thư giãn hệ thần kinh. Các phương pháp này đều phù hợp với nhịp sống đô thị và dễ thực hiện ngay tại nhà.
2. Trải nghiệm liệu pháp lạnh để tăng sức bền tinh thần
Người Bắc Âu tin vào “sisu” – tinh thần kiên cường và bền bỉ thông qua thói quen tiếp xúc với nước lạnh, từ tắm băng đến bơi hồ giữa mùa đông. Bạn không cần lao xuống hồ băng như người Phần Lan, nhưng hoàn toàn có thể thử phiên bản nhẹ nhàng phù hợp với người Việt bằng cách kết thúc buổi tắm bằng 30 – 60 giây nước lạnh.

Nghiên cứu Chức năng thần kinh tự chủ trong quá trình tiếp xúc với lạnh toàn thân trước và sau khi thích nghi với lạnh năm 2008 của Hiệp hội Y khoa Hàng không Vũ trụ còn cho thấy liệu pháp lạnh giúp cải thiện lưu thông máu, giảm viêm, hỗ trợ giảm đau cơ – khớp và mang lại cảm giác tỉnh táo tức thì. Việc luân phiên tắm nóng – lạnh cũng là cách đơn giản để cân bằng hormone và cải thiện tâm trạng.
3. Học lối sống friluftsliv: để thiên nhiên chăm sóc sức khỏe bạn
Trong khi mùa Đông thường khiến nhiều người muốn ở trong nhà, người Bắc Âu lại chủ động “đi tìm thiên nhiên” nhờ triết lý friluftsliv – sống ngoài trời để nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần. Từ đi bộ, trekking, đi xe đạp đến hái quả mọng hay câu cá, họ coi thời gian ngoài trời là một phần thiết yếu của sức khỏe tổng thể.

Với người Việt, bạn hoàn toàn có thể ứng dụng tinh thần này bằng những hoạt động phù hợp khí hậu và điều kiện đô thị như đi bộ ở công viên gần nhà, chạy bộ vào sáng sớm, đạp xe vào cuối tuần hoặc tranh thủ ánh nắng tự nhiên để điều hòa giấc ngủ và cải thiện năng lượng. Nghiên cứu cho thấy chỉ cần 20–30 phút tiếp xúc với thiên nhiên đã giúp giảm căng thẳng và tăng cảm giác hạnh phúc.
4. Tận hưởng hygge – nghệ thuật sống ấm cúng mùa Đông
Người Bắc Âu biết cách biến mùa Đông dài và lạnh giá thành cơ hội để tận hưởng những khoảnh khắc giản dị nhưng tràn đầy hạnh phúc nhờ triết lý hygge. Từ cách trang trí nhà cửa, nấu nướng, đến thời gian thư giãn bên gia đình và bạn bè, hygge là sự kết hợp giữa ấm áp, thoải mái và hiện diện trong từng giây phút. Aurora Parssinen, huấn luyện viên sức khỏe người Phần Lan, chia sẻ: “Hygge giúp con người sống chậm lại, trân trọng những khoảnh khắc giản dị và tập trung vào niềm vui thật sự, từ một tách trà nóng đến ánh nến lung linh, hay phút giây quây quần cùng người thân.”
Ở Việt Nam, bạn có thể thử áp dụng hygge bằng cách thắp nến, nhâm nhi một tách trà nóng, quây quần đọc sách hoặc xem phim cùng người thân. Ngoài ra, sử dụng các ứng dụng để tịnh tâm và thiền sẽ hỗ trợ bạn thực hành chánh niệm, tập trung vào hiện tại, giúp tinh thần thư giãn và giảm căng thẳng trong những ngày mùa Đông ngột ngạt.
5. Bổ sung thực phẩm tự nhiên để tăng sức đề kháng
Chế độ ăn mùa Đông của người Bắc Âu tập trung vào các loại quả mọng giàu chất chống oxy hóa như việt quất, mâm xôi hay nam việt quất đỏ. Những loại quả này không chỉ bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa mà còn hỗ trợ tim mạch, cải thiện thị lực và giảm viêm.

Tại Việt Nam, bạn có thể dễ dàng thay thế các loại quả mọng này bằng việt quất, mâm xôi, cherry hay thậm chí là thanh long ruột đỏ. Đây đều là những loại trái cây giàu vitamin, chất chống oxy hóa và phù hợp với khí hậu, điều kiện sinh hoạt địa phương. Tiến sĩ Bjørn Ekeberg, triết gia khoa học Na Uy, nhấn mạnh: “Ăn những thực phẩm tự nhiên, giàu dinh dưỡng, đặc biệt là các loại quả mọng, không chỉ nuôi dưỡng cơ thể mà còn hỗ trợ sức khỏe tinh thần, giúp giảm căng thẳng và tăng cảm giác hạnh phúc trong mùa Đông dài.” Bạn có thể kết hợp chúng vào sinh tố, salad, sữa chua hay granola để bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
6. Chăm sóc sức khỏe thông qua kết nối cộng đồng
Với người Bắc Âu, chăm sóc sức khỏe không chỉ là thói quen cá nhân mà còn là hoạt động cộng đồng. Những buổi xông hơi chung, ngâm mình trong nước lạnh hay câu lạc bộ đi bộ ngoài trời biến những hành động bình thường thành cơ hội kết nối xã hội. Tiến sĩ Ekeberg bổ sung: “Sức khỏe cộng đồng biến những hoạt động thường ngày vốn diễn ra một mình như đi bộ hay bơi lội thành những trải nghiệm kết nối.” Ở Việt Nam, bạn có thể tham gia câu lạc bộ chạy bộ, lớp yoga, hoặc tổ chức những buổi đi dạo, picnic cùng bạn bè và gia đình. Những khoảnh khắc chia sẻ này không chỉ cải thiện thể chất mà còn giảm căng thẳng, lo âu và nâng cao hạnh phúc.

Xem thêm
Tham khảo chế độ ăn kiêng từ các nền ẩm thực trứ danh trên thế giới
Chế độ ăn Địa Trung Hải: Bí quyết giảm mỡ lành mạnh của người châu Âu
Nhóm thực hiện
Bài: Hoàng Lam
Ảnh: Tổng hợp