Bạn có từng soi gương vào buổi sáng và bất ngờ khi thấy đôi mắt sưng phồng, nặng trĩu? Đó có thể là hậu quả của một đêm thiếu ngủ, nhưng cũng không loại trừ các nguyên nhân khác như ăn mặn, dị ứng hoặc ngủ sai tư thế. Mí mắt sưng có thể chỉ là hiện tượng tạm thời, nhưng nếu kéo dài, rất có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe. Việc xử lý phần sưng tạm thời là cần thiết, nhưng điều quan trọng vẫn là xác định đúng nguyên nhân để chăm sóc vùng mắt hiệu quả và bền vững hơn.
“Như bác sĩ của tôi đã nói, cuối cùng mắt bạn sẽ bắt đầu yếu đi nếu bạn không chăm sóc chúng” – Diễn viên Jennifer Aniston.
Những thói quen khiến mí mắt sưng vào mỗi sáng và cách khắc phục
Sưng hay phù mi mắt vào buổi sáng là tình trạng tích tụ dịch lỏng hoặc chất lỏng ở vùng mí mắt. Hiện tượng sưng mí có thể tự giảm sau vài giờ, hoặc bạn có thể áp dụng biện pháp chườm lạnh hoặc massage nhẹ nhàng để mí mắt nhanh chóng trở về trạng thái bình thường. Một số nguyên nhân khiến sưng mắt vào mỗi sáng bao gồm:
1. Tư thế ngủ không đúng
Khi ngủ, đặc biệt là khi nằm ngửa, dịch lỏng trong cơ thể có xu hướng tích tụ ở các mô mềm, bao gồm cả vùng mí mắt. Do mí mắt là vùng da mỏng và lỏng lẻo, dịch dễ dàng đọng lại, gây sưng. Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể kê gối cao để đầu được nâng lên. Nhờ vậy, dịch lỏng không tích tụ ở mặt và mí mắt nữa.

2. Thiếu ngủ
Ngủ không đủ giấc hoặc thức khuya làm tăng hormone cortisol, gây mất cân bằng chất lỏng trong cơ thể và gián đoạn quá trình tuần hoàn máu, dẫn đến sưng mắt. Vì vậy, hãy cố gắng ngủ đủ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm và giấc ngủ nên bắt đầu trễ nhất từ lúc 10 giờ tối.
3. Ăn nhiều muối
Ăn nhiều thức ăn mặn vào buổi tối là nguyên nhân hàng đầu khiến mắt sưng vào hôm sau. Lượng muối (natri) dư thừa sẽ khiến cơ thể giữ nước, dẫn đến tình trạng phù nề toàn thân, đặc biệt là ở những vùng nhạy cảm như vùng mắt.

Thế nên, bạn nên hạn chế ăn mặn, đặc biệt là vào buổi tối. Uống đủ nước giúp cơ thể đào thải độc tố và điều hòa chất lỏng hiệu quả hơn.
4. Khóc
Khi khóc, các tuyến lệ hoạt động quá mức gây kích ứng và giãn nở mạch máu ở mí mắt. Sau đó, quá trình tái hấp thu dịch không diễn ra kịp thời dễ dẫn đến tình trạng sưng. Vì vậy, bạn nên kiểm soát cảm xúc và suy nghĩ những điều tích cực. Khi mắt đã sưng, hãy chườm lạnh giúp tình trạng sưng thuyên giảm nhanh chóng.
5. Kích ứng
Có nhiều nguyên nhân khiến vùng da quanh mắt bị dị ứng và kích ứng dẫn đến sưng tấy. Ví dụ như bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật hoặc có dị vật lọt vào mắt. Thậm chí một số sản phẩm trang điểm, dưỡng da dùng ở vùng mắt cũng có thể là nguyên nhân khiến vùng mí sưng viêm.

Để khắc phục tình trạng kích ứng bởi môi trường, bạn nên mang kính bảo hộ khi ra ngoài để dị vật không bay vào mắt. Hãy ưu tiên sử dụng mỹ phẩm dành riêng cho mắt và được cơ quan y tế về nhãn khoa thông qua. Hoặc, sử dụng các sản phẩm không mùi hương để hạn chế tối đa nguy cơ gây kích ứng cho mắt. Bạn nên dùng sản phẩm tẩy trang chuyên biệt để đảm bảo mọi lớp trang điểm không trôi đều được làm sạch.
6. Uống rượu bia và chất kích thích
Uống rượu bia vào buổi tối cũng là một nguyên nhân khiến mắt sưng phù vào hôm sau. Bởi lẽ, cồn trong rượu bia làm cơ thể bị mất nước. Theo cơ chế tự nhiên, cơ thể sẽ kích hoạt cơ chế giữ nước để bù đắp và vô tình khiến mắt hoặc thậm chí là mặt bị phù nề. Vì vậy, hãy giảm thiểu thói quen uống nước có cồn – đặc biệt là vào đêm để ngăn ngừa tình trạng sưng mí.
Một số bệnh lý khiến mí mắt sưng và sụp
1. Sụp mí mắt (Ptosis)
Sụp mí mắt là tình trạng mí mắt trên bị sụp xuống, chảy xệ hoặc che khuất mắt. Tình trạng này thường xảy ra do cơ nâng mí mắt hoạt động không bình thường. Nguyên nhân có thể bao gồm: bẩm sinh (do cơ nâng mí phát triển không bình thường), chấn thương vùng mắt, các bệnh lý thần kinh, biến chứng sau phẫu thuật mắt hoặc do mắc các bệnh như nhược cơ, bệnh Graves, u mí mắt. Ngoài ra, sụp mí cũng có thể là dấu hiệu của quá trình lão hóa tự nhiên.

Các bác sĩ nhãn khoa thường dùng kính mắt có phần gọng được thiết kế đặc biệt với chức năng nâng đỡ mí mắt. Trong những trường hợp sụp mí mắt nặng, các bác sĩ còn có thể can thiệp phẫu thuật như làm ngắn cơ nâng mi hoặc treo mí mắt để cải thiện tầm nhìn cho bệnh nhân. Song, nếu sụp mí là biểu hiện của các bệnh lý khác thì khi điều trị đúng nguyên nhân thì mí mắt sẽ trở lại trạng thái ban đầu.
Viêm bờ mi
Nếu tình trạng sưng mí kéo dài dai dẳng, thì có thể bạn đã bị viêm bờ mi. Đây là một bệnh lý về mắt phổ biến, thường biểu hiện bằng tình trạng viêm ở viền mí, không chỉ gây khó chịu mà còn gây ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt và mất thẩm mỹ.

Ngoài cảm thấy mí mắt sưng kéo dài, bạn còn gặp một số dấu hiệu khác như đỏ, ngứa và cảm giác nóng rát quanh mí, cùng với tình trạng đóng vảy hoặc nhờn ở gốc lông mi. Hoặc, bạn có thể cảm thấy hơi cay mắt khi vừa thức dậy, do dịch tiết tích tụ qua đêm.
Nguyên nhân gây viêm bờ mi thường liên quan đến rối loạn chức năng tuyến Meibomius, vệ sinh mắt không đúng cách, kích ứng từ các yếu tố môi trường hoặc rối loạn nội tiết. Trong trường hợp này, bạn nên đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được chẩn đoán chính xác và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Nếu tình trạng sưng hay sụp mí mắt chỉ vừa mới xuất hiện và không kèm tình trạng tấy đỏ, ngứa rát thì bạn có thể chườm lạnh trên mắt khoảng 10 đến 15 phút để hơi lạnh giúp mạch máu co lại – nhờ thế giảm được phù nề, sưng tấy. Hoặc, bạn có thể dùng đầu ngón tay áp út để massage nhẹ nhàng từ đầu đến đuôi mắt và di chuyển xuống thái dương để kích thích tuần hoàn máu. Nếu sau nhiều giờ mắt vẫn còn sưng và kèm theo nhiều biểu hiện khó chịu, hãy liên hệ nhanh chóng đến bác sĩ để được theo dõi và chữa trị.
Nhóm thực hiện
Thực hiện: Aaron Nguyen.
Ảnh: Tổng hợp.