Làn da phản ánh rất rõ những gì bạn đưa vào cơ thể mỗi ngày. Dù có chăm chỉ skincare đến đâu, nếu chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, da vẫn dễ gặp các vấn đề như mụn, sạm màu hay lão hóa sớm. Nhiều loại thực phẩm quen thuộc tưởng chừng vô hại lại có thể kích thích sản sinh dầu thừa, gây viêm hoặc làm rối loạn nội tiết, từ đó khiến tình trạng da xấu đi. Trong bài viết này, ELLE sẽ bật mí 5 nhóm thực phẩm gây mụn và sạm da phổ biến nhất mà bạn nên hạn chế. Điều chỉnh thói quen ăn uống không chỉ giúp cải thiện làn da mà còn mang lại sức khỏe tổng thể tốt hơn, hỗ trợ bạn duy trì vẻ ngoài tươi tắn, rạng rỡ từ bên trong.
1. Thực phẩm nhiều đường tinh luyện
Bánh kẹo, nước ngọt, trà sữa hay các món tráng miệng ngọt ngào chính là “kẻ thù” hàng đầu của làn da. Khi cơ thể hấp thụ đường tinh luyện với lượng lớn, lượng insulin trong máu tăng cao, kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ. Điều này khiến lỗ chân lông dễ bị tắc nghẽn, tạo điều kiện cho vi khuẩn P. acnes phát triển và gây mụn viêm.
Đây là nhóm thực phẩm gây mụn phổ biến nhất, đặc biệt với những ai thường xuyên tiêu thụ đồ ngọt hằng ngày. Ngoài ra, đường còn đẩy nhanh quá trình glycation, phản ứng khiến các sợi collagen và elastin bị suy yếu, dẫn đến da lão hóa sớm và xỉn màu.
Mẹo thay thế:
- Chọn trái cây tươi thay vì bánh kẹo.
- Dùng mật ong, đường dừa hoặc stevia để tạo vị ngọt tự nhiên.
- Hạn chế đồ uống đóng chai, ưu tiên nước lọc, nước ép tươi.
BÀI LIÊN QUAN
2. Thực phẩm giàu chất béo bão hòa và dầu chiên đi chiên lại
Đồ chiên rán, thức ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, burger chứa chất béo bão hòa và dầu đã qua sử dụng nhiều lần. Khi tiêu thụ thường xuyên, loại chất béo này gây viêm âm ỉ trong cơ thể, từ đó biểu hiện ra ngoài da qua mụn viêm, mụn bọc.
Theo một nghiên cứu đăng trên Journal of the American Academy of Dermatology, chế độ ăn giàu chất béo bão hòa có liên quan đến tình trạng viêm trong cơ thể, từ đó làm mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt là mụn lưng và mụn nội tiết. Đây là lý do vì sao bạn nên cân nhắc hạn chế nhóm thực phẩm gây mụn này nếu muốn da khỏe mạnh và mịn màng.
Mẹo thay thế:
- Hạn chế tối đa đồ chiên, đặc biệt là chiên đi chiên lại.
- Ưu tiên phương pháp nấu lành mạnh như hấp, luộc, áp chảo.
- Chọn dầu tốt cho sức khỏe như dầu olive, dầu hạt cải, dầu bơ.
3. Sản phẩm từ sữa động vật
Sữa và các sản phẩm từ sữa như phô mai, kem tươi, sữa chua có thể chứa hormone tăng trưởng tự nhiên của bò. Khi hấp thụ, chúng làm rối loạn nội tiết tố, kích thích tuyến dầu hoạt động mạnh, dẫn đến mụn nội tiết – loại mụn cứng đầu, dễ tái phát quanh cằm và quai hàm.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the American Academy of Dermatology năm 2018, phân tích dữ liệu từ 78.529 người trong độ tuổi 7-30 cho thấy cả sữa nguyên kem lẫn sữa tách béo đều liên quan đến nguy cơ nổi mụn cao hơn so với nhóm không uống sữa.
Mẹo thay thế:
- Dùng sữa thực vật như sữa hạnh nhân, sữa yến mạch hoặc sữa hạt điều.
- Nếu vẫn muốn uống sữa bò, chọn loại ít béo hoặc không đường, dùng với lượng vừa phải.
- Ưu tiên sữa chua không đường để bổ sung lợi khuẩn.
>> Xem thêm:
6 thực phẩm mang đến làn da căng bóng và mịn màng
10 mẹo giúp làn da sáng ngời khi “tới tháng” mà phụ nữ cần biết
5 công thức nước uống detox đơn giản giúp bạn giữ dáng, đẹp da
4. Đồ uống chứa caffeine và cồn
Các loại đồ uống như cà phê, trà đặc, nước tăng lực, rượu, bia nếu tiêu thụ quá nhiều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến làn da theo nhiều cách khác nhau.
Caffeine và mụn
- Uống quá nhiều cà phê hoặc trà đặc có thể làm tăng nồng độ cortisol (hormone căng thẳng).
- Cortisol cao khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn, từ đó dễ xuất hiện mụn viêm hoặc mụn nội tiết.
- Ngoài ra, caffeine có thể gây mất nước, khiến da khô ráp, kém mịn màng và dễ tiết dầu bù lại.
Theo nghiên cứu đăng trên Journal of Dermatological Treatment (2022), tiêu thụ quá 400mg caffeine/ngày (tương đương 3-4 tách cà phê) có liên quan đến sự gia tăng hoạt động tuyến dầu và mụn viêm ở người có cơ địa da dầu.
BÀI LIÊN QUAN
Đồ uống có cồn và làn da
- Rượu, bia có tính lợi tiểu, khiến cơ thể mất nước, dẫn đến việc da xỉn màu, thiếu sức sống.
- Khi gan phải hoạt động quá tải để đào thải cồn, chất độc tích tụ trong máu có thể biểu hiện ra ngoài qua mụn, da sần sùi hoặc mẩn đỏ.
- Một số loại cocktail còn chứa đường tinh luyện cao, làm tăng nguy cơ nổi mụn tương tự như nước ngọt.
Một nghiên cứu đăng trên Clinical and Experimental Dermatology (2020) chỉ ra rằng uống rượu thường xuyên có thể gây viêm hệ thống và gia tăng stress oxy hóa, từ đó làm da lão hóa sớm và dễ nổi mụn.
5. Thực phẩm chế biến sẵn và đóng gói
Thực phẩm đóng gói như xúc xích, thịt xông khói, mì gói, snack thường chứa chất bảo quản, muối, đường, dầu công nghiệp và các phụ gia. Những thành phần này dễ gây tích tụ độc tố, rối loạn chuyển hóa, từ đó thể hiện ra ngoài qua mụn trứng cá, da sần sùi và xỉn màu. Đặc biệt, nhiều loại snack còn chứa chất béo chuyển hóa (trans fat), yếu tố hàng đầu gây lão hóa sớm và viêm da.
Mẹo thay thế:
- Chọn thực phẩm tươi và tự nấu tại nhà.
- Đọc kỹ nhãn mác, tránh sản phẩm có danh sách thành phần quá dài hoặc nhiều chất bảo quản.
- Chuẩn bị snack lành mạnh như hạt điều, hạnh nhân, trái cây sấy không đường.
Tóm lại, bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, bạn cũng nên chú ý đến giấc ngủ, thói quen sinh hoạt và quản lý căng thẳng. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể tái tạo tế bào, giảm viêm và cân bằng nội tiết tố, từ đó hỗ trợ quá trình phục hồi da hiệu quả hơn. Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh như tập luyện nhẹ nhàng, uống đủ nước, và kiểm soát stress cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ da sáng khỏe, mịn màng.