Trên hành trình tìm kiếm vóc dáng thon gọn, không ít người lựa chọn cắt tinh bột giảm cân như một “lối tắt” để nhanh chóng thấy kết quả. Ở mạng xã hội, nhiều bài viết và video khẳng định rằng cơm, bánh mì hay bún phở chính là thủ phạm gây tăng cân, khiến nhiều người tin rằng càng ít tinh bột càng tốt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đây lại là sai lầm khi cắt tinh bột mà nhiều chuyên gia dinh dưỡng liên tục cảnh báo.
Tinh bột (carbohydrate) vốn là nguồn năng lượng chính cho não bộ, cơ bắp và hoạt động hormone. Khi loại bỏ hoàn toàn nhóm chất này, cơ thể dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, thậm chí ảnh hưởng đến nội tiết và sức khỏe tim mạch. Không chỉ vậy, việc “dán nhãn” tinh bột là kẻ thù còn có thể dẫn đến mối quan hệ méo mó với thực phẩm, tạo cảm giác tội lỗi hoặc ăn uống mất kiểm soát.
Vậy cắt tinh bột giảm cân có thực sự hiệu quả hay chỉ là một trào lưu phản tác dụng? Bài viết này sẽ phân tích những sai lầm thường gặp, lý do vì sao việc kiêng tinh bột quá mức gây hại và gợi ý cách xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, bền vững hơn.
Sai lầm khi cắt tinh bột giảm cân
Cắt tinh bột giảm cân tưởng chừng là giải pháp nhanh chóng để lấy lại vóc dáng, nhưng thực tế lại là sai lầm khi cắt tinh bột mà nhiều chuyên gia cảnh báo. Bởi việc cắt bỏ tinh bột có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe hơn bạn tưởng. TS.BS Đào Thị Yến Phi, chuyên gia dinh dưỡng, từng chia sẻ rằng:
“Tinh bột là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Việc giảm tinh bột và tăng đạm quá mức không những không tốt cho sức khỏe mà còn làm mất cân bằng dinh dưỡng.”
Tinh bột (carbohydrate) chính là nguồn năng lượng ưa thích của cơ thể, giúp não bộ hoạt động, hỗ trợ phục hồi cơ bắp và điều hòa hormone. Khi loại bỏ hoàn toàn tinh bột, cơ thể có thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, rối loạn nội tiết, giảm trí nhớ và thậm chí gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới.
Tác hại khi cắt tinh bột quá mức
Ngoài tình trạng suy giảm năng lượng, chế độ ăn kiêng “không tinh bột” còn kéo theo nhiều hệ lụy:
- Rối loạn tiêu hóa: Thiếu chất xơ từ tinh bột nguyên cám (yến mạch, gạo lứt, đậu, khoai…) khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém, dễ táo bón và nổi mụn nội tiết.
- Ảnh hưởng đến da và nội tiết: Chất xơ giúp chuyển hóa estrogen, loại bỏ hormone dư thừa. Việc thiếu hụt dễ dẫn đến da xỉn màu, nổi mụn và rối loạn nội tiết.
- Mất cân bằng tâm lý: Khi tinh bột bị coi là “thức ăn xấu”, nhiều người rơi vào vòng luẩn quẩn giữa kiêng khem quá mức và ăn uống mất kiểm soát, tạo ra áp lực tâm lý và mối quan hệ méo mó với thực phẩm.
Giải pháp thay thế an toàn
Thay vì loại bỏ hoàn toàn, bạn hãy duy trì chế độ ăn cân bằng với tinh bột giàu chất xơ và ít tinh chế như cơm gạo lứt, khoai lang, yến mạch, bánh mì nguyên cám… Kết hợp cùng đạm và chất béo lành mạnh sẽ giúp bạn:
- Duy trì năng lượng ổn định.
- Kiểm soát đường huyết.
- Hỗ trợ tiêu hóa và hormone.
- Nuôi dưỡng cơ thể khỏe đẹp từ bên trong.
Lưu ý: Gạo lứt giàu chất xơ nhưng nếu ăn quá nhiều hoặc tiêu hóa kém có thể gây đầy bụng, khó hấp thu vi chất. Vì vậy, bạn nên ăn với lượng vừa phải và kết hợp đa dạng các nguồn tinh bột khác để cân bằng dinh dưỡng.
BÀI LIÊN QUAN
>> Xem thêm:
Thực đơn giảm cân cắt tinh bột có thật sự hiệu quả?
Bạn đã bổ sung đủ tinh bột sau khi tập luyện chưa?
Lợi ích của tinh bột kháng đối với sức khỏe và cân nặng
Gợi ý xây dựng chế độ ăn uống cân bằng
Để giảm cân bền vững mà không mắc sai lầm khi cắt tinh bột, bạn nên hướng đến chế độ ăn cân bằng thay vì loại bỏ hoàn toàn bất kỳ nhóm chất nào. Theo TS.BS Đào Thị Yến Phi, tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất đều cần thiết để cơ thể duy trì năng lượng và cân bằng hormone. Khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cho rằng 45-65% năng lượng nên đến từ carbohydrate phức hợp như gạo lứt, khoai lang, yến mạch, đậu và rau củ quả.
Một bữa ăn lý tưởng nên có:
- Tinh bột giàu chất xơ: gạo lứt, khoai lang, yến mạch, đậu… với lượng vừa phải, chiếm khoảng 40–50% tổng năng lượng.
- Đạm chất lượng cao: thịt nạc, cá, trứng, sữa chua Hy Lạp hoặc các loại đạm thực vật như đậu phụ, đậu lăng.
- Chất béo lành mạnh: dầu oliu, hạt óc chó, hạt chia, bơ.
- Rau củ quả đa dạng màu sắc: không chỉ bổ sung vitamin mà còn cung cấp chất chống oxy hóa giúp bảo vệ làn da và tăng cường miễn dịch.
Ngoài ra, bạn hãy chú ý đến thói quen ăn uống: chia thành 3 bữa chính và 1-2 bữa phụ nhỏ, không bỏ bữa sáng, uống đủ nước và hạn chế tối đa đồ uống nhiều đường. Thay vì áp dụng các chế độ ăn kiêng cực đoan, việc lắng nghe cơ thể, ăn chậm, kiểm soát khẩu phần và duy trì sự linh hoạt sẽ giúp bạn giảm cân khoa học, duy trì cân nặng ổn định và vẫn đảm bảo sức khỏe lâu dài.