Trị thâm không đơn thuần là chọn đúng sản phẩm mà đó là cả một quá trình cần sự hiểu biết, kiên nhẫn và đặc biệt là tránh những sai lầm thường gặp. Bởi chỉ cần một bước skincare sai hoặc một thói quen nhỏ trong sinh hoạt hằng ngày, mọi nỗ lực làm sáng da của bạn có thể “đổ sông đổ biển”. Trong bài viết này, ELLE sẽ giúp bạn nhận diện 5 sai lầm phổ biến nhất khiến việc trị thâm mãi không đạt hiệu quả, và cách để làn da thực sự phục hồi rạng rỡ như mong đợi.

Sử dụng quá nhiều hoạt chất làm sáng
Trong hành trình trị thâm, nhiều người có xu hướng tin rằng càng dùng nhiều sản phẩm mạnh thì kết quả sẽ đến nhanh hơn. Thực tế, không có hoạt chất nào giúp làm sáng da chỉ sau một đêm, dù là những hoạt chất đình đám trong việc làm mờ sắc tố như vitamin C, retinol hay các acid tẩy tế bào chết. Nếu bạn mong muốn một kết quả nhất thời mà kết hợp tất cả những hoạt chất này cùng lúc, làn da sẽ không kịp thích ứng. Từ đó, tổn thương vi mô, kích ứng và viêm có thể xuất hiện và chính điều đó lại khiến da sạm màu hơn. Quá trình sản sinh melanin được kích hoạt để bảo vệ da, làm các vết thâm cũ càng đậm và kéo dài hơn.

“Hãy chọn một sản phẩm làm sáng và sử dụng ít nhất hai tuần để theo dõi phản ứng của da” Tiến sĩ Mamina Turegano, bác sĩ da liễu tại Sanova Dermatology, New Orleans.
Việc xây dựng một lộ trình chăm da chậm mà chắc sẽ giúp làn da vừa được phục hồi, vừa đủ thời gian để làm quen với hoạt chất mới.
Với các hoạt chất mạnh, trình tự thoa sản phẩm cũng đóng vai trò then chốt. Buổi sáng, bạn nên ưu tiên vitamin C và kem chống nắng để bảo vệ da khỏi tia UV – yếu tố khiến thâm sạm trở nên rõ rệt. Buổi tối, hãy luân phiên giữa retinoid và AHA/BHA. Bạn không nên kết hợp vitamin C với retinoid, hay retinoid với acid tẩy tế bào chết trong cùng một lần thoa.
Bỏ qua mụn trứng cá và mụn ẩn: sai lầm khiến trị thâm mãi không dứt
Một trong những nguyên nhân khiến các liệu trình trị thâm “dậm chân tại chỗ” chính là việc chỉ chú trọng làm sáng mà không xử lý mụn trứng cá tiềm ẩn. Tiến sĩ Mamina Turegano chia sẻ: “Một sai lầm tôi thường thấy là mọi người đang bị mụn, nhưng lại tập trung nhiều hơn vào việc điều trị tình trạng tăng sắc tố.” Khi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, tế bào chết và vi khuẩn tích tụ, da rơi vào trạng thái viêm mạn tính. Chính phản ứng viêm này khiến da ghi nhớ tổn thương bằng cách tạo thêm sắc tố và hậu quả là các vết thâm mới liên tục xuất hiện, dù bạn vừa xử lý xong những vết cũ.
Để đạt kết quả thật sự, bạn cần chữa lành nền da trước khi làm sáng. Việc gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn phác đồ phù hợp luôn là lựa chọn lý tưởng, đặc biệt với da dễ nổi mụn. Nếu chưa sẵn sàng cho các liệu trình kê toa, Bác sĩ da liễu Mamina Turegano gợi ý những hoạt chất không kê đơn nhưng mang lại hiệu quả cao, như retinol, acid glycolic, acid lactic và niacinamide. Đây là các thành phần vừa giúp kiểm soát dầu, kháng viêm, vừa thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào nền tảng để làn da đều màu tự nhiên hơn.
Không thoa và bôi lại chống nắng
Dưới góc nhìn của các bác sĩ da liễu, việc lãng quên chống nắng mỗi ngày chính là nguyên nhân âm thầm khiến tình trạng tăng sắc tố kéo dài và còn trở nên nghiêm trọng hơn. “Ai cũng biết rằng kem chống nắng là thứ thiết yếu” – bác sĩ da liễu Brendan Camp tại New York (Mỹ) chia sẻ. “Nhưng điều này đặc biệt quan trọng với những người đang trị thâm, vì tia UV kích hoạt sản xuất melanin dư thừa, khiến da sạm màu hơn và làm đậm thêm những vùng thâm nâu hoặc đỏ hiện có.”

Nghiên cứu Vai trò của kem chống nắng trong tình trạng nám da và tăng sắc tố sau viêm năm 2020 của Indian Journal of Dermatology cũng chỉ ra rằng kem chống nắng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát nám và tăng sắc tố sau viêm, đặc biệt ở những người có tông da sẫm. Tia UV, thậm chí cả ánh sáng nhìn thấy, đều có thể làm các vết thâm trở nên đậm màu hơn. Vì vậy, kem chống nắng phổ rộng không chỉ ngăn ngừa thâm lan rộng mà còn hỗ trợ cải thiện tình trạng da theo thời gian. Bạn nên chọn loại kem chống nắng phổ rộng, SPF 30 trở lên, có chứa kẽm oxit hoặc titan dioxit, và thoa lại sau mỗi hai đến ba giờ, nhất là khi hoạt động ngoài trời.
Lạm dụng tẩy tế bào chết khiến trị thâm không hiệu quả
Tẩy tế bào chết hóa học và vật lý là một phần không thể thiếu trong hành trình làm đều màu da. Dưới sự hướng dẫn đúng cách, các hoạt chất hóa học có thể loại bỏ lớp sừng già cỗi, kích thích tái tạo tế bào mới, từ đó giúp da sáng mịn và trong trẻo hơn. Tuy nhiên, việc tẩy da quá thường xuyên hoặc dùng sản phẩm có tính mài mòn mạnh lại có thể phản tác dụng. Hệ quả là da trở nên khô rát, bong tróc, và quá trình phục hồi thâm trở nên chậm hơn.

Tiến sĩ Soma Sarkar, người đồng sáng lập SkinBB và bác sĩ da liễu tại Ấn Độ cảnh báo: “Tẩy tế bào chết quá mức luôn gây kích ứng da. Tình trạng đỏ da dai dẳng cuối cùng sẽ chuyển thành sắc tố và bạn sẽ có những đốm sẫm màu hơn”.Vì thế, tẩy tế bào chết cần sự tiết chế. Với da dầu, bạn có thể tẩy nhẹ nhàng một lần mỗi tuần còn với da nhạy cảm, nên bắt đầu từ một đến hai lần/tuần để theo dõi phản ứng. Sau mỗi lần tẩy, luôn dưỡng ẩm phục hồi và đừng quên chống nắng – hai bước giúp làn da duy trì độ cân bằng và tránh tổn thương sau khi loại bỏ lớp tế bào cũ.
Lối sống không lành mạnh
Đôi khi, làn da xỉn màu, kém sức sống và phục hồi chậm không phải do sản phẩm dưỡng da chưa đủ tốt, mà bắt nguồn từ chính những thói quen sinh hoạt hàng ngày. Việc tiếp xúc với ánh nắng mà không bảo vệ đúng cách, thiếu ngủ, uống ít nước, tiêu thụ nhiều rượu bia hay hút thuốc đều làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, giảm khả năng tái tạo và thúc đẩy quá trình tăng sắc tố.

Tuy nhiên, làn da bạn có khả năng hồi phục đáng kinh ngạc. Chỉ cần bạn bắt đầu ngủ đủ giấc, uống nhiều nước, duy trì chống nắng, dưỡng ẩm đều đặn và ăn uống lành mạnh, da sẽ nhanh chóng phản hồi bằng vẻ căng mướt, tươi sáng và đều màu hơn. Bạn nên ưu tiên các thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa như cam, chanh, ổi, dâu tây, cải xoăn, bông cải xanh, cá, trứng, các loại hạt và quả bơ để nuôi dưỡng da từ bên trong, đồng thời hạn chế đường tinh luyện, đồ chiên rán và thực phẩm chế biến sẵn – những “kẻ thù” làm phá hủy collagen và khiến da nhanh lão hóa. Sự kiên trì với những thói quen nhỏ nhưng đúng đắn là bí quyết tuyệt vời nhất cho một làn da khỏe đẹp vững bền.
Xem thêm:
Hiểu đúng về nám da để biết cách điều trị hiệu quả
Nhóm thực hiện
Bài: Hoàng Lam
Ảnh: Tổng hợp