Cùng ELLE khám phá 10 hạng mục chi tiêu thông minh, có thể đồng hành cùng bạn trên hành trình kiến tạo một cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy và viên mãn nhé!
1. Trải nghiệm
“Trải nghiệm quan trọng với con người chúng ta hơn cả vật chất. Bạn có thể rất yêu thích những món đồ mình sở hữu, thậm chí cảm thấy bản thân gắn bó với chúng. Nhưng dù thế nào, chúng vẫn tách biệt với bạn. Ngược lại, trải nghiệm mới thực sự là một phần của chính bạn. Chúng ta là tổng hòa của tất cả những gì mình từng trải qua” – nhà tâm lý học Thomas Gilovich.
Theo thuyết thích nghi khoái lạc (hedonic adaptation), con người có xu hướng trở lại trạng thái cảm xúc ổn định sau một thay đổi lớn, dù tích cực hay tiêu cực. Đó là lý do vì sao nhiều người trong chúng ta thường chỉ cảm thấy niềm hân hoan thoáng qua sau khi mua một món đồ mới, được tăng lương hay trúng xổ số… Để rồi khi cảm giác ấy tan biến, ta lại tiếp tục lao vào tìm kiếm điều gì đó “tốt hơn” với hy vọng kéo dài hạnh phúc.
Thế nhưng, theo nghiên cứu To Do or to Have? That Is the Question (tạm dịch: Làm hay sở hữu?) của hai giáo sư Thomas Gilovich và Leaf Van Boven, đăng trên tạp chí Personality and Social Psychology, chính trải nghiệm, chứ không phải tài sản vật chất, mới là thứ thực sự mang lại hạnh phúc lâu dài. Từ những chuyến đi xa đến buổi hòa nhạc giàu cảm xúc hay khoảnh khắc hội họp thân tình, trải nghiệm không chỉ tạo nên niềm vui tức thời mà còn tiếp tục sống lại qua những câu chuyện kể. Chúng giúp ta kết nối sâu hơn với người khác, cũng như lần nữa được đắm mình trong những cảm xúc ban đầu theo nhiều cách khác nhau.
BÀI LIÊN QUAN
2. Vật dụng lưu giữ ký ức
Hồi tưởng lại những khoảnh khắc ý nghĩa trong cuộc sống có khả năng nuôi dưỡng cảm xúc tích cực và sự hài lòng nội tại. Và bạn hoàn toàn có thể thực hiện điều đó bằng cách đầu tư cho những vật dụng lưu giữ ký ức, như nhật ký, album ảnh hay đồ trưng bày gắn liền với kỷ niệm. Song, vai trò “cầu nối cảm xúc” của những vật dụng trên chỉ thực sự được “đánh thức” khi bạn chủ động sử dụng chúng, thay vì chỉ đơn thuần sưu tầm. Việc dành thời gian để lấp đầy trang nhật ký bằng những dòng viết chân thành, hoặc sắp xếp lại những bức ảnh tưởng chừng đã cũ không chỉ giúp các vật dụng ấy phát huy giá trị mà còn trở thành một liệu pháp chữa lành nhẹ nhàng, giúp bạn sống chậm lại, kết nối sâu sắc hơn với chính mình và thêm trân trọng những gì từng đi qua.
3. Thời gian
Trong guồng quay của nhịp sống tất bật, không ít người luôn cảm thấy mình “không đủ thời gian” để sống trọn vẹn. Nếu kéo dài, cảm giác này sẽ tạo nên áp lực vô hình và dần dần làm suy giảm chất lượng cuộc sống. Do đó, chi tiêu cho những dịch vụ hoặc sản phẩm giúp tiết kiệm thời gian – như dịch vụ giao nhận, ứng dụng quản lý công việc hay các thiết bị hỗ trợ sinh hoạt – được xem là một khoản đầu tư đáng giá. Sự tiện lợi mà chúng mang lại vừa giúp bạn giảm tải áp lực, vừa mở ra khoảng trống quý báu để tập trung cho những gì thực sự quan trọng – từ nghỉ ngơi đúng nghĩa đến kết nối với những người thân yêu hoặc theo đuổi những điều khiến mình hạnh phúc.
BÀI LIÊN QUAN
4. Các khoản đầu tư cho học tập và phát triển bản thân
Giữa dòng chảy không ngừng của thời đại số, học tập và phát triển bản thân đang dần trở thành hành trang không thể thiếu của mỗi người. Một mặt, đây là khoản đầu tư đáng giá giúp bạn trau dồi kiến thức và kỹ năng cần thiết để tiến gần hơn đến phiên bản tốt nhất của mình. Mặt khác, nó là chìa khóa mở ra các cơ hội mới, trải nghiệm mới và mối quan hệ mới – những mảnh ghép quan trọng kiến tạo nên bức tranh hạnh phúc bền vững. Hơn nữa, hành trình học tập còn nuôi dưỡng cảm giác tiến bộ, sự tự tin và niềm vui lớn hơn qua từng ngày, từ đó góp phần nâng cao mức độ hài lòng trong cuộc sống.
Tuy nhiên, khi đầu tư cho tri thức, bạn nên tránh chọn những xu hướng “học theo số đông”. Ngược lại, hãy tập trung cho những quyển sách, khóa học hay chương trình hội thảo về lĩnh vực bạn thực sự quan tâm, đồng điệu với giá trị sống mà bạn theo đuổi hoặc phục vụ cho những mục tiêu dài hạn. Khi đó, việc học của bạn sẽ không còn gắn liền với áp lực mà trở thành một hành trình tự hoàn thiện nhẹ nhàng và tràn đầy cảm hứng.
5. Sản phẩm, dịch vụ phù hợp với tính cách
Bạn có biết, mỗi người thường cảm thấy hạnh phúc hơn khi chi tiền cho những sản phẩm, dịch vụ phù hợp với tính cách và hệ giá trị của họ? Chẳng hạn, một người hướng ngoại có thể tìm thấy nhiều niềm vui hơn trong những cuộc hẹn cà phê cùng bạn bè, trong khi một người hướng nội lại cảm thấy hài lòng khi đầu tư vào một góc đọc sách ấm cúng ngay tại nhà.
Để mỗi khoản chi trở nên thực sự ý nghĩa, bạn nên tự hỏi “Liệu điều mình đang bỏ tiền ra có đang nuôi dưỡng con người thật của mình không?”. Nếu câu trả lời là không, rất có thể bạn đang bỏ lỡ một trong những giá trị đáng quý nhất mà việc chi tiêu mang lại. Khi đó, hãy chủ động điều chỉnh thói quen tiêu dùng để biến những gì bạn sở hữu thành phương tiện giúp bạn sống đúng với bản chất riêng biệt và độc đáo của mình.
Xem thêm
• 3 điều quý giá trong cuộc sống bên cạnh tiền bạc chúng ta thường bỏ qua
• 7 nguyên tắc vàng giúp bạn xây dựng cuộc sống hạnh phúc
• Bạn có đang thừa tiền bạc nhưng thiếu hạnh phúc?
6. Công cụ sáng tạo
So với một bản nhạc hay, một bữa ăn ngon hay một bức ảnh đẹp – những thành quả khiến ta rung động trong khoảnh khắc, thì chính những công cụ làm nên chúng, như nhạc cụ, thiết bị nhà bếp hay máy ảnh, lại có khả năng mang đến cảm giác hài lòng bền vững hơn. Chúng không chỉ đồng hành cùng bạn trong quá trình tạo nên những điều đẹp đẽ và hữu ích, mà còn dẫn lối bạn bước vào trạng thái “dòng chảy” (flow) – trạng thái mãn nguyện khi được hoàn toàn đắm chìm trong một hoạt động vừa sức nhưng cũng chứa đựng những thử thách thú vị. Đồng thời, những công cụ này cũng tạo điều kiện để bạn không ngừng nâng cao kỹ năng, tích lũy kinh nghiệm và tạo nên những thành tựu hữu hình khiến bản thân cảm thấy tự hào.
7. Phương tiện duy trì kết nối
Các mối quan hệ lành mạnh và bền chặt luôn là một trong những yếu tố có sức ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến hành trình kiến tạo hạnh phúc. Và để duy trì hoặc làm sâu sắc hơn những kết nối ấy, một khoản chi hợp lý cho các phương tiện nuôi dưỡng mối quan hệ là điều hoàn toàn xứng đáng.
Khi đầu tư cho các phương tiện này, bạn nên ưu tiên những lựa chọn có khả năng đưa mọi người đến gần nhau hơn trong đời sống thực hoặc giúp thu hẹp khoảng cách địa lý. Đó có thể là một bộ board game cho những buổi hội họp cùng nhóm bạn, thiết bị nhà bếp để chiêu đãi gia đình những bữa cơm ấm cúng, hay chi phí tham gia lớp học hoặc câu lạc bộ nơi bạn được gặp gỡ những tâm hồn đồng điệu. Ngoài ra, trong bối cảnh công nghệ số phát triển không ngừng, mạng xã hội và các ứng dụng liên lạc cũng có thể trở thành công cụ gắn kết hữu ích, nếu được sử dụng với sự tỉnh táo và chủ đích rõ ràng. Bởi nếu không, chính những phương tiện ấy lại vô tình dựng nên rào cản vô hình, đẩy bạn vào trạng thái cô lập và xa rời những mối quan hệ từng mang lại nhiều hạnh phúc nhất.
8. Công cụ chăm sóc sức khỏe tinh thần
Lợi ích từ những khoản đầu tư cho sức khỏe tinh thần thường không đến ngay lập tức, nhưng lại bền bỉ và có xu hướng tăng dần theo thời gian. Dù đó là một buổi trị liệu tâm lý, một lớp học thiền định, một khóa tu ngắn hạn hay thậm chí là một vật dụng đơn giản như nhật ký, tất cả đều có thể tạo nên những chuyển biến tích cực trong cuộc sống hằng ngày. Chúng không chỉ giúp bạn nuôi dưỡng cảm giác hạnh phúc và an yên trong tâm hồn, mà còn xây dựng một nền tảng vững chắc để đối diện với căng thẳng và duy trì sự cân bằng nội tại.
9. Sản phẩm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe thể chất
Hạnh phúc bền vững và toàn diện được vun đắp từ một tinh thần tích cực và một cơ thể khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng. Càng chăm sóc cơ thể một cách thông minh, an toàn và phù hợp với nhịp sống cá nhân, bạn càng tiến gần hơn đến niềm vui và cảm giác hài lòng trọn vẹn trong từng khoảnh khắc cuộc sống.
Vì thế, hãy tập cho mình thói quen đầu tư hợp lý vào những sản phẩm và dịch vụ hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, như một bộ chăn ga gối nệm giúp cải thiện giấc ngủ, một vài trang thiết bị luyện tập tại nhà hoặc gói tập gym, yoga để rèn luyện sự dẻo dai, hay những thực phẩm sạch, giàu dinh dưỡng để nuôi dưỡng cơ thể khỏe mạnh từ bên trong. Đây là cách đơn giản nhưng thiết thực giúp bạn từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống, đồng thời bày tỏ sự trân trọng và yêu thương dành cho chính bản thân mình.
10. Quyên góp
“Nếu bạn muốn hạnh phúc trong một giờ, hãy chợp mắt nghỉ trưa. Nếu bạn muốn hạnh phúc trong một ngày, hãy đi câu cá. Nếu bạn muốn hạnh phúc trong một năm, hãy thừa kế một gia tài. Nếu bạn muốn hạnh phúc trọn đời, hãy giúp đỡ người khác” – Tục ngữ Trung Quốc
Giúp đỡ người khác, dù bằng những khoản đóng góp lớn hay nhỏ, đều có thể khiến chúng ta hạnh phúc hơn cả việc tiêu tiền cho chính mình. Bởi lẽ, ngay sau khi thực hiện hành động tử tế ấy, não bộ thường kích hoạt trạng thái tâm lý tích cực, “đánh thức” hệ thống tưởng thưởng và giải phóng “hormone hạnh phúc” endorphins, mang lại cảm giác phấn chấn và vui vẻ. Thêm vào đó, việc quyên góp còn giúp bạn nuôi dưỡng những kết nối sâu sắc hơn với thế giới xung quanh, đánh thức bản năng vị tha và được tiếp thêm động lực để đóng góp thêm nhiều điều tích cực cho cộng động.
Nhóm thực hiện
Bài: Khiết Minh
Tham khảo: Nayar Pervez; New Trader U