Lạc quan là một thái độ sống tích cực, thể hiện qua niềm tin vững vàng vào bản thân và những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Khi gặp khó khăn, người lạc quan có xu hướng giữ được sự điềm tĩnh, nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực và chủ động tìm kiếm giải pháp nhằm cải thiện tình hình. Họ hiểu rằng mọi thách thức chỉ là tạm thời và luôn tin tưởng vào khả năng vượt qua để hướng tới một tương lai tươi sáng hơn.
Nhờ tư duy tích cực cùng niềm tin mạnh mẽ vào chính mình và cuộc sống, những người lạc quan thường có khả năng quản lý và đối phó với căng thẳng, lo âu hiệu quả. Thái độ sống này cũng mang đến cho họ nhiều lợi ích về sức khỏe thể chất như tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa. Bên cạnh đó, sự lạc quan còn giúp mỗi người nâng cao hiệu suất làm việc, xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn, ý nghĩa hơn.
Trái với suy nghĩ của một số người rằng lạc quan là tính cách bẩm sinh, phẩm chất này hoàn toàn có thể được nuôi dưỡng và phát triển theo thời gian. Dưới đây là 17 chiến lược hiệu quả giúp bạn từng bước xây dựng thái độ sống tích cực và củng cố niềm tin vào bản thân để cảm thấy lạc quan hơn mỗi ngày.
1. Viết nhật ký biết ơn
Lòng biết ơn giúp bạn hiện diện trọn vẹn trong khoảnh khắc hiện tại và nhận ra những điều tốt đẹp xung quanh mình, từ đó góp phần nuôi dưỡng tinh thần lạc quan. Để rèn luyện phẩm chất này, bạn có thể bắt đầu từ việc viết nhật ký biết ơn. Những trang nhật ký ấy sẽ là nơi bạn ghi lại hai đến ba điều khiến bản thân cảm thấy hạnh phúc trong ngày, dù đó chỉ là một bữa ăn ngon, một ngày nắng đẹp hay những thứ lớn lao hơn như sự tự do hay công việc ổn định. Ngoài ra, việc duy trì thói quen này cũng giúp bạn học cách trân trọng những điều nhỏ bé và cảm nhận rõ hơn niềm vui cuộc sống.
2. Tạo những “câu thần chú” tích cực
Nhờ sự lan tỏa của trào lưu manifest trên mạng xã hội, những lời khẳng định (words of affirmation) ngày càng được nhiều người sử dụng để định hình tư duy tích cực và tạo động lực theo đuổi mục tiêu. Ngoài việc chọn những câu khẳng định có sẵn, bạn hoàn toàn có thể tự sáng tạo những “câu thần chú” cho riêng mình và lặp lại mỗi ngày nhằm loại bỏ suy nghĩ tiêu cực khỏi tâm trí, tập trung vào những điều tốt đẹp và củng cố niềm tin vào bản thân. Chẳng hạn, bạn có thể nói to hoặc nghĩ thầm về những thông điệp như: “Tôi đang học hỏi và phát triển mỗi ngày”, “Những thử thách sẽ giúp tôi trưởng thành hơn” hay “Tôi tìm thấy niềm vui trong mọi việc tôi làm”…
3. Tìm kiếm điều tích cực trong hoàn cảnh khó khăn
Nhìn thấy điều tốt đẹp ngay cả trong nghịch cảnh là một phẩm chất đặc trưng của người lạc quan. Việc xây dựng và duy trì cách tiếp cận này không chỉ giúp bạn giữ được sự bình tĩnh và sẵn sàng đón nhận những biến động trong cuộc sống, mà còn nâng cao khả năng giải quyết vấn đề, đồng thời giảm thiểu lo âu và căng thẳng do tập trung quá mức vào các khía cạnh tiêu cực. Ví dụ, nếu bị trễ tiến độ một dự án, thay vì không ngừng tự trách, bạn hãy thử nhìn nhận kinh nghiệm ấy như một cơ hội để học hỏi và hoàn thiện bản thân. Từ đó, bạn sẽ có thêm thời gian và năng lượng để xác định rõ nguyên nhân gây chậm trễ và tìm kiếm phương pháp làm việc hiệu quả hơn cho những dự án tiếp theo.
4. Định hình lại suy nghĩ
Định hình lại suy nghĩ giúp bạn thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng góc nhìn tươi sáng hơn. Phương pháp này cung cấp cho não bộ những thông điệp lành mạnh để dần hình thành phản ứng tích cực và phù hợp trước các tình huống. Chẳng hạn, thay vì thường nghĩ “Mình không thể làm được điều này”, bạn có thể chuyển ý nghĩ ấy thành “Mình có thể chưa từng làm việc này trước đây, nhưng mình tin rằng mình sẽ làm được”, hoặc “Mình có thể sẽ mắc một số sai lầm, nhưng chúng sẽ giúp mình học hỏi và tiến bộ”.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể thực hành bằng cách viết ra cả lập luận ủng hộ lẫn phản đối cho những suy nghĩ tiêu cực của mình. Việc tự tranh luận này giúp bạn nhìn nhận vấn đề khách quan hơn, từ đó góp phần định hình lại tư duy và nuôi dưỡng thái độ sống tích cực, cân bằng.
5. Giới hạn lượng thông tin tiếp nhận hằng ngày
Thường xuyên theo dõi tin tức giúp bạn kịp thời nắm bắt những gì đang diễn ra xung quanh và cập nhật những thay đổi quan trọng trong xã hội. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều thông tin, đặc biệt là những nội dung tiêu cực, có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và nhìn nhận mọi thứ qua lăng kính bi quan. Vì vậy, bạn nên chủ động đặt giới hạn cho lượng thông tin mình tiếp nhận hằng ngày, đồng thời ưu tiên chọn lọc những nguồn tin uy tín để bảo vệ sức khỏe tinh thần và duy trì niềm tin vào những điều tốt đẹp giữa dòng chảy đầy biến động của thế giới.
6. Kết nối với những người lạc quan
Những mối quan hệ xung quanh có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cảm xúc, suy nghĩ và cách bạn nhìn nhận cuộc sống. Do đó, nếu thường xuyên kết nối với những người mang năng lượng tích cực, bạn sẽ dễ được truyền cảm hứng, học cách tiếp cận vấn đề một cách cởi mở hơn và củng cố niềm tin vào chính mình. Dần dần, bạn không chỉ được tiếp thêm động lực để duy trì thái độ sống lạc quan mà còn có thể lan tỏa tinh thần ấy đến những người xung quanh.
7. Làm điều mình thích
Theo đuổi đam mê hoặc dành thời gian cho những hoạt động bạn yêu thích là một trong những cách hiệu quả để cải thiện tâm trạng. Và khi bạn được sống trọn vẹn với những điều khiến mình hạnh phúc, như đọc sách, nấu ăn, vẽ tranh hay chăm sóc cây cối, tâm trí bạn sẽ trở nên thư thái và nhẹ nhõm hơn, góp phần tạo nền tảng vững chắc để nuôi dưỡng tư duy tích cực và thái độ lạc quan trước mọi tình huống.
8. Trải nghiệm điều mới
Người lạc quan thường có xu hướng tò mò và sẵn sàng thử sức với những điều mới mẻ, bởi họ tin rằng mỗi trải nghiệm – dù là học một kỹ năng, theo đuổi một sở thích, chơi một môn thể thao hay đặt chân đến một vùng đất xa lạ – đều là cơ hội để học hỏi và trưởng thành. Hơn nữa, mạnh dạn bước ra khỏi vùng an toàn còn giúp mở rộng góc nhìn và nhận ra thế giới vẫn chứa đựng vô vàn điều thú vị đang chờ được khám phá. Khi ấy, bạn sẽ cảm thấy hứng khởi hơn với cuộc sống và dần học cách đón nhận tương lai bằng tâm thế tích cực, tự tin và đầy hy vọng.
Xem thêm
•6 thói quen của người lạc quan giúp họ vượt qua những thời khắc khó khăn
•9 cách giúp bạn vượt qua tình trạng FOMO và tận hưởng khoảnh khắc hiện tại
•6 thói quen đơn giản vào buổi sáng giúp bạn cảm thấy tích cực và tự tin hơn
9. Đón nhận lời khen từ người khác
Không ít người có xu hướng né tránh hoặc phủ nhận lời khen từ người khác, cho rằng mình chưa xứng đáng với sự công nhận ấy, hay đơn giản chỉ xem đó như những lời xã giao. Song, việc mở lòng đón nhận lời khen cũng là bước quan trọng giúp bạn rèn luyện sự tự tin và xây dựng những suy nghĩ tích cực về chính mình. Vì vậy, khi ai đó dành cho bạn một lời khen chân thành, hãy mỉm cười, nói lời cảm ơn và cho phép bản thân thực sự cảm nhận niềm vui từ sự công nhận đó, bạn nhé!
10. Tự khen ngợi bản thân
Bên cạnh việc đón nhận lời khen từ người khác, bạn cũng nên tập thói quen tự công nhận nỗ lực và thành quả của chính mình, dù đó là một cột mốc đáng tự hào hay chỉ là một bước tiến nhỏ trong cả hành trình. Thói quen này có thể kích thích não bộ giải phóng dopamine và các hormone hạnh phúc khác, mang lại cảm giác vui vẻ, hứng khởi và tràn đầy năng lượng tích cực. Hơn thế, việc tự khen ngợi bản thân còn giúp bạn nuôi dưỡng sự tự tin, tính kiên định và thái độ lạc quan trước những biến số trong cuộc đời.
11. Thực hành chánh niệm
Chánh niệm (Mindfulness) là một khái niệm bắt nguồn từ Phật giáo và thường được hiểu là khả năng nhận thức đầy đủ, không phán xét từng khoảnh khắc hiện tại. Giữa thế giới hiện đại đầy biến động, chánh niệm ngày càng trở thành một liệu pháp tinh thần hữu hiệu, giúp mỗi người sống chậm lại, tìm thấy bình yên trong tâm trí và giữ được sự vững vàng, điềm tĩnh trước thử thách.
Để bắt đầu thực hành chánh niệm, bạn có thể tập thiền, tham gia lớp yoga hoặc viết nhật ký. Đơn giản hơn, hãy dành vài phút mỗi ngày để hít thở sâu, cảm nhận nhịp tim và lắng nghe những suy nghĩ, cảm xúc của mình mà không phán xét. Bằng cách này, bạn có thể từng bước giải tỏa những cảm xúc tiêu cực, tìm lại trạng thái cân bằng và mở đường cho nguồn năng lượng lạc quan tiến vào cuộc sống.
12. Chấp nhận những điều nằm ngoài tầm kiểm soát
Cuộc sống luôn chứa đựng nhiều điều bạn không thể can thiệp hoặc thay đổi dù đã nỗ lực hết mình. Vì thế, thay vì chống lại hay thậm chí tự dằn vặt, bạn nên học cách chấp nhận và buông bỏ những gì vượt ngoài tầm kiểm soát. Khi làm được điều đó, bạn sẽ có thêm thời gian và năng lượng để tập trung vào những khía cạnh nằm trong khả năng của mình, nhờ vậy có thể trở nên điềm tĩnh, kiên cường hơn khi đối diện với thử thách và từng bước xây dựng một cuộc sống hạnh phúc vững bền.
13. Chia nhỏ mục tiêu
Cách bạn theo đuổi mục tiêu – đặc biệt là những mục tiêu dài hạn – cũng có thể ảnh hưởng đến hành trình xây dựng thái độ sống lạc quan. Bởi lẽ, nếu chỉ đặt ra một tuyên bố chung chung như “Tôi muốn học một ngôn ngữ mới” hoặc tạo áp lực phải nhanh chóng đạt được kết quả, bạn sẽ dễ cảm thấy mơ hồ, thiếu động lực và dễ rơi vào trạng thái bi quan, “không biết bắt đầu từ đâu”. Thay vào đó, bạn nên chia nhỏ mục tiêu lớn thành những nhiệm vụ vừa sức để dễ dàng theo dõi và duy trì cảm hứng thực hiện.
Ví dụ, nếu muốn học một ngôn ngữ mới, bạn có thể bắt đầu bằng việc làm quen với bảng chữ cái trong vài tuần đầu, rồi tiếp tục học cách đếm số và dần tiến đến những đoạn hội thoại ngắn. Sau mỗi lần chinh phục một cột mốc nhỏ, đừng quên dành chút thời gian để ghi nhận và tự thưởng cho mình. Thói quen này không chỉ giúp bạn nhìn rõ hành trình tiến bộ của bản thân mà còn tiếp thêm niềm tin cùng sự hứng khởi để kiên trì bước tiếp, từng chút đến gần hơn với phiên bản lạc quan và tốt đẹp nhất của chính mình.
14. Chăm sóc bản thân
Để xây dựng một thái độ sống lạc quan, bên cạnh việc rèn luyện tư duy và hình thành những thói quen tích cực, bạn cũng nên dành thời gian lắng nghe và đáp ứng những nhu cầu cơ bản của mình. Bởi lẽ, một cơ thể khỏe mạnh và được nghỉ ngơi đầy đủ chính là nền tảng vững chắc giúp tâm trí trở nên nhẹ nhõm và ươm mầm cho hạt giống tích cực đâm chồi từ bên trong.
Việc chăm sóc bản thân hoàn toàn có thể bắt đầu từ những thói quen nhỏ nhưng mang lại thay đổi lớn, như uống đủ nước, ăn uống lành mạnh, vận động nhẹ nhàng, nghỉ ngơi đúng lúc và dành thời gian cho những người thân yêu. Càng biết cách trân trọng và yêu thương chính mình, bạn càng dễ tìm thấy niềm vui, sự cân bằng và nguồn năng lượng tích cực để sống lạc quan mỗi ngày.
15. Lạc quan về tương lai
Dù quá khứ từng có những trải nghiệm chưa trọn vẹn hay hiện tại còn nhiều thử thách, tương lai vẫn luôn ẩn chứa vô vàn khả năng tốt đẹp nếu bạn chọn nhìn về phía trước bằng ánh nhìn tích cực. Cụ thể, bạn có thể thử viết ra hoặc tưởng tượng về viễn cảnh tươi sáng mà mình mong muốn đạt được, dù là trong ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn. Việc xây dựng những hình ảnh tích cực ấy sẽ giúp bạn giữ vững tinh thần lạc quan, đồng thời khơi dậy cảm hứng hành động để từng bước kiến tạo một tương lai như mơ ước.
16. Bắt đầu ngày mới với tinh thần lạc quan
Mỗi buổi sáng là một khởi đầu mới, và cách bạn đón nhận nó có thể ảnh hưởng đến cả ngày dài phía trước. Nếu bắt đầu với những suy nghĩ tích cực, chẳng hạn như hình dung về những việc bạn muốn hoàn thành hôm nay và cảm giác hài lòng khi đạt được chúng, bạn sẽ cảm thấy phấn chấn, lạc quan hơn và được tiếp thêm động lực để đi qua một ngày dài.
17. Tạo cảm xúc tích cực trước khi ngủ
Cuối cùng, sau một ngày làm việc chăm chỉ và năng suất, bạn nên dành vài phút nghĩ về những điều tốt đẹp đã xảy ra trong ngày. Đó có thể là một công việc được hoàn thành đúng hạn, bữa tối ấm cúng bên gia đình hay niềm vui nhỏ bé vì kịp về nhà trước cơn mưa. Khi khép lại ngày theo cách này, bạn sẽ cảm thấy thư thái, dễ đi vào giấc ngủ hơn và thức dậy vào sáng hôm sau với tâm trạng nhẹ nhõm, vui tươi cùng nguồn năng lượng dồi dào.