Tháng 9/2023, NTK gốc Việt Peter Do trình làng BST đầu tiên dưới cương vị Giám đốc Sáng tạo của thương hiệu Helmut Lang. Tiếng Việt – ngôn ngữ mẹ đẻ của NTK – hiện diện khắp nơi, từ sàn diễn đến trang phục trình diễn, là những câu thơ song ngữ của nhà thơ gốc Việt Ocean Vuong. Khoảnh khắc dòng chữ “Con nhớ mẹ nhiều lắm. Con xin lỗi. Con làm mẹ buồn” trên chiếc áo sơmi mặc ngược của người mẫu Việt Dahan Phương Oanh xuất hiện, cả khách mời người Việt lẫn khách mời quốc tế đều xúc động. Sau khi buổi trình diễn kết thúc, Peter cũng khóc và chạy đến ôm mẹ của mình. NTK đã mang rất nhiều chất liệu của nơi anh sinh ra để đến với một buổi trình diễn tái sinh thời hoàng kim của một trong những thương hiệu nổi tiếng nhất New York, đúng với tên gọi Born To Go.

NTK gốc Việt Peter Do trình làng BST đầu tiên dưới cương vị Giám đốc Sáng tạo của thương hiệu Helmut Lang.

Cùng thời điểm đó, ELLE Việt Nam ra mắt ấn bản Spécial Mode, trong đó có bài viết dài về NTK Hùng La và thương hiệu Lựu Đạn, mà tác giả bài viết – Giám đốc Nội dung Liên Chi – gọi là “đường về nhà”. Khi chị Liên Chi chia sẻ một bài đăng về “sự vươn lên của các tài năng Việt trên sân chơi quốc tế” và nói rằng “chúng ta cần nhìn vào bức tranh lớn hơn, không chỉ ở sàn diễn cá nhân, để suy ngẫm về tác động thực tế và ý nghĩa mà những khoảnh khắc này mang lại”, tôi chợt cảm thấy những vòng sóng đang lan rộng ra, đánh thức những tế bào bên trong mình bằng những rung động rất khẽ. Tôi nghĩ về “đường về nhà” của những người đồng bào đang sinh sống bên kia đại dương. Điều gì khiến chúng tôi ở đây cảm thấy tự hào về những thành tựu của họ? Có sợi dây ánh sáng nào đang nào kết nối tất cả những người con trên mảnh đất này với những người con trên mảnh đất khác? Điều gì khiến chúng tôi dù ở đâu, làm công việc gì, cũng không bao giờ lạc đường, cũng biết mình là ai, biết nơi đâu thuộc về?

Những suy tư mơ hồ mà cũng vô cùng xúc động của một người chưa bao giờ đi ra thế giới khiến tôi muốn bắt đầu chuyên đề này, để kể câu chuyện của những người Việt đã rời xa quê nhà từ rất lâu, nhưng vẫn luôn ấp ôm gốc rễ nguồn cội, vẫn luôn được nuôi dưỡng bởi gia đình, cộng đồng và lớn lên với nền văn hóa quê hương.

Nhìn lại, không biết hữu duyên thế nào, trong suốt một năm qua, ELLE đã có cơ hội trò chuyện với những người nước ngoài gốc Việt đã xây dựng thành tựu và tạo được dấu ấn trong lĩnh vực của họ ở cấp độ quốc tế. Đó là Sangeeta Kaur – nghệ danh chính thức của Teresa Mai, nữ nghệ sĩ gốc Việt đầu tiên đạt giải Grammy 2022 với đĩa nhạc Mythologies. Đó là Lê Thị Thái Tần, nhà sáng lập và CEO của EMOTIV, công ty hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu sóng não và ứng dụng của nó trong các thiết bị công nghệ. Đó là Jeannie Mai – NSX, nghệ sĩ trang điểm, chuyên gia thời trang, nhân vật truyền hình và MC, một nhân vật đã trở thành hiện tượng khi là người Mỹ gốc Việt đầu tiên giành giải Emmy vào năm 2018. Trong chuyên đề ELLE Voices lần này, chúng tôi lại có dịp hạnh ngộ với hai chị em người Mỹ gốc Việt là Kim và Vanessa, những nhà sáng lập Omsom – thương hiệu mì và nước xốt châu Á, đã có mặt trên kệ của những chuỗi siêu thị lớn ở Mỹ như WholeFoods, Target dù chỉ mới ra mắt từ năm 2020; với Trần Nữ Yên Khê, nữ diễn viên điện ảnh người Pháp gốc Việt nổi tiếng, khi cô lần đầu ra mắt dưới vai trò nghệ sĩ đương đại với triển lãm đầu tay được tổ chức tại Việt Nam; và với chuyên gia trang điểm Nam Võ, gương mặt đại sứ của thương hiệu dưỡng da Pháp Caudalie được xuất hiện trên billboards tại Mỹ, có tên trong danh sách Vogue Business 100 Innovators hạng mục Beauty Disruptors và góp mặt trên Forbes với sáng kiến xe tải lan tỏa mỹ phẩm và đồ ăn vặt Việt Nam tại New York.

Jeannie Mai – NSX, nghệ sĩ trang điểm, chuyên gia thời trang, nhân vật truyền hình và MC.

Thế giới thời trang

Lựu Đạn và “đường về nhà” của NTK gốc Việt Hùng La

Điểm chung của tất cả những người này là gì? Đó là hai chữ “gốc Việt”.

Khi đọc được tin tức về thành công của một người gốc Việt, tôi thường bắt gặp bình luận như thế này: “lại là gốc Việt” – một giọng điệu ẩn chứa sự bất mãn và không hài lòng. Tôi không hiểu vì sao họ không hài lòng, nhưng không thể phủ nhận rằng cái “gốc” đó chính là điều quan trọng khi xác định căn tính của một cá nhân, và rộng hơn, có thể ảnh hưởng đến mọi lựa chọn đường đời của họ.

Tất nhiên, người Việt thành công trên thế giới không thiếu. Có những người Việt sinh ra và lớn lên ở Việt Nam, sau này làm rạng danh đất nước trên trường quốc tế. Thế nhưng, có những người Việt không sinh ra và lớn lên trên đất nước này, giữa muôn vàn lựa chọn, vì sao họ vẫn chọn làm người gốc Việt? Giữa nhiều màu sắc văn hóa khác nhau, vì sao họ vẫn giữ gìn văn hóa Việt? Giữa muôn vàn cơ hội nghề nghiệp, vì sao họ vẫn chọn làm điều gì đó liên quan đến Việt Nam? Những điều đẹp đẽ mà ông bà, cha mẹ, quê hương Việt Nam để lại cho họ, kết hợp với quê hương thứ hai, đã tạo nên con người họ như thế nào?

Đạo diễn Trần Anh Hùng

Có một điều vừa bất ngờ vừa không bất ngờ là tất cả những nhân vật ELLE có dịp trò chuyện đều nói về tiếng Việt và ẩm thực Việt với tất cả tình yêu và sự hào hứng. Đó không chỉ là văn hóa, đó là di sản sẽ liên tục được trao truyền và tiếp nối. Tiếng nói của cha, bữa cơm của mẹ đã nuôi lớn những người con Việt Nam nơi xứ người, đi vào trong giấc ngủ và thấm đẫm trong những ước mơ lớn lao. Cái “gốc” đôi khi chỉ là những điều giản đơn như vậy, nó nhắc nhớ rằng ta có nguồn cội, một nơi để trở về và không bao giờ đổi thay.

Tôi quý mến và trân trọng những người đã luôn xem cái “gốc” như ngôi sao phương Bắc của mình, và tạo ra những giá trị tốt đẹp cho thế giới.