Khái niệm “du lịch bền vững” xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1992, tại Hội nghị về môi trường và phát triển của Liên hợp Quốc tại Rio de Janeiro và được Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) định nghĩa như sau: “Du lịch bền vững là việc phát triển các hoạt động du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu hiện tại của khách du lịch và người dân bản địa trong khi vẫn quan tâm đến việc bảo tồn và tôn tạo các nguồn tài nguyên cho việc phát triển hoạt động du lịch trong tương lai”. Khác với du lịch đại chúng, du lịch bền vững có thể đảm bảo sự bền vững cho cộng đồng, văn hóa và thiên nhiên bản địa. Tuy nhiên, làm thế nào có được một chuyến du lịch “xanh” đúng nghĩa? Nhân ngày Trái Đất 2023, hãy hưởng ứng phong trào du lịch “xanh” bằng cách áp dụng một số mẹo du lịch hữu ích dưới đây nhé.

1. Chọn một địa điểm du lịch bền vững thay vì một địa điểm phổ biến 

Ảnh: Salt in our Hair

Có thể thấy, sự phổ biến của mạng xã hội, phương tiện truyền thông và những bộ phim nổi tiếng góp phần mang lại lượng khách du lịch đáng kể cho một số địa điểm. Sự gia tăng đột biến của lượng khách tham quan có thể giúp các quốc gia phát triển kinh tế, gia tăng mức độ nhận diện khu vực nhưng có thể khiến các khu vực bị ảnh hưởng tiêu cực từ hậu quả của sự nổi tiếng bất ngờ, đặc biệt đối với những địa điểm vốn không thuộc danh mục du lịch. 

Thay vì chọn những địa điểm mang tính đại chúng, bạn có thể cân nhắc những địa điểm được chú trọng phát triển bền vững nhằm bảo vệ môi trường và hệ sinh thái tự nhiên. Một chuyến đi ngắn hạn đến các quốc gia, khu vực như vậy có thể giúp bạn có một kỳ nghỉ thoải mái mà không gây tổn hại đến môi trường. 

2. “Nghiên cứu” cẩn thận trước khi đặt vé

Lựa chọn cách thức di chuyển và nơi nghỉ dưỡng luôn đóng vai trò quan trọng trong mọi chuyến đi. Bạn có thể tìm hiểu “mức độ xanh” của những nơi bạn sẽ đến hoặc những phương tiện di chuyển bạn muốn sử dụng tại những trang web đánh giá uy tín. Bạn có thể tham khảo thêm những blog du lịch, những trải nghiệm đánh giá thực tế cùng với lời khuyên của người bản địa để đảm bảo chuyến du lịch của bạn đúng như kỳ vọng.  

Ngoài ra, bạn cũng có thể cân nhắc lưu trú tại những khách sạn đi theo mô hình bảo vệ môi trường như giảm thiểu rác thải nhựa bằng đồ dùng được làm bằng chất liệu tự nhiên, tận dụng nguồn năng lượng mặt trời cho các thiết bị hoạt động, quyên góp một phần lợi nhuận vào các hoạt động vì môi trường… Bên cạnh đó, bạn có thể tự mang theo vật dụng vệ sinh cá nhân bạn thay vì sử dụng các sản phẩm sẵn có của khách sạn.

Du lịch

Những quốc gia có mức chi tiêu thấp bạn nên khám phá một lần trong đời

3. Chuẩn bị đồ vật gọn nhẹ cho chuyến du lịch thoải mái

Ảnh: Pexels/Ivan Samkov

Một chuyến du lịch thoải mái là chuyến đi mà bạn không cần phải quá bận tâm về những chiếc vali, túi xách cồng kềnh. Thực tế, việc mang nhiều hành lý có thể khiến những phương tiện chuyên chở như máy bay, tàu hỏa, xe hơi… tốn nhiều nhiên liệu hơn để vận chuyển. Vậy nên, nếu muốn trở thành một người ủng hộ du lịch xanh thực thụ, bạn hãy thử lập danh sách chi tiết những vật dụng cần thiết để chuyến du lịch thoải mái hơn, bạn nhé! 

Một số gợi ý về những vật dụng hữu ích cho chuyến đi:

• Mang theo một bình nước cá nhân nhằm hạn chế sử dụng chai nhựa dùng một lần. 
• Tận dụng những sản phẩm nhỏ gọn, thân thiện với môi trường như bàn chải tre, xà phòng tắm tự nhiên, túi vải…Những vật dụng này chiếm ít không gian và thân thiện với môi trường, quan trọng chúng không chiếm quá nhiều diện tích trong hành lý xách tay của bạn.
• Chuẩn bị đồ ăn nhẹ trên chuyến bay (những món ăn hãng bay cho phép) để làm dịu cơn đói đột xuất của bạn. Những suất ăn trên máy bay thường được phục vụ bằng đồ nhựa dùng một lần vốn không tốt cho môi trường.
• Chuẩn bị sẵn bộ dụng cụ ăn uống và ống hút riêng. Điều này sẽ tiết kiệm số vật dụng làm bằng nhựa dùng một lần tại những quán cà phê hoặc nhà hàng bạn tạm dừng chân.
• Nếu bạn là người yêu đọc sách, bạn có thể mang theo máy đọc sách hoặc máy tính bảng vì sách có thể chiếm trọng lượng hành lý của bạn.
• Chọn lựa những bộ quần áo có chất liệu mỏng, nhẹ để có thể dễ dàng cuộn lại và không chiếm quá nhiều không gian vali.

4. Không ủng hộ những hoạt động giải trí khai thác động vật

Ảnh: Salt in our Hair

Thực tế, tham quan các khu vực bảo tồn động vật hoang dã luôn là phần hấp dẫn nhất trong những chuyến đi vì những hoạt động này chứng tỏ bạn đã hòa nhập một phần nào đó với thế giới tự nhiên. Đáng buồn thay, khoảng 75% các hoạt động du lịch liên quan đến hoạt động hoang dã hiện nay có những tác động tiêu cực đến các loài động vật. Những loài động vật phải chịu những hậu quả nặng nề về sức khỏe và môi trường cư trú của chúng bị tác động nặng nề khi trở thành thú vui cho con người.

Một trong những hoạt động phổ biến của du lịch tự nhiên chính là trải nghiệm cưỡi động vật hoang dã. Đằng sau những lời hứa hẹn của những công ty du lịch về vấn đề đãi ngộ, chăm sóc các động vật, vẫn chưa có đủ nghiên cứu cho thấy những hoạt động này nhân đạo hay không. Vậy nên, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia các hoạt động du lịch liên quan đến động vật nếu không muốn tiếp tay cho các hoạt động “ngược đãi”  trá hình.

Ngoài ra, những hoạt động cho động vật ăn cũng nên được cân nhắc vì chúng có thể trở nên phụ thuộc vào nguồn cung cấp thực phẩm sẵn có từ khách du lịch và dần hình thành thói quen dựa dẫm. Một số loài có thể đối mặt với những vấn đề sức khỏe nếu liên tục tiếp nhận nguồn cung thực phẩm kể trên.

5. Dành sự tôn trọng môi trường tự nhiên và những di tích cổ vật

Theo thời gian, những danh lam thắng cảnh và những di tích lịch sử có thể bị tàn phá nặng nề nếu không được bảo vệ hợp lý. Nếu bạn là người tôn trọng những món quà của tạo hóa hay lịch sử để lại, hãy cảm nhận cái đẹp trước mắt qua đôi mắt của chính mình, tránh chạm vào những cổ vật, di tích và tuân theo nội quy của khu vực tham quan. Hành động nhỏ của bạn cũng góp phần bảo vệ sự bền vững cho các di tích này. 

Xem thêm:

• 6 mẹo đóng gói đồ hữu ích cho chuyến du lịch thêm gọn nhẹ và tiện lợi 

• 10 thành phố thân thiện nhất thế giới cho bạn chuyến trải nghiệm đáng nhớ

• 9 không gian xanh ở châu Á giúp chữa lành tâm hồn bạn

6. Dọn dẹp sạch sẽ trước khi rời đi 

Ảnh: Salt in our Hair

Trước khi tạm biệt một địa điểm du lịch, hãy cẩn thận quan sát những vật dụng bạn có thể bỏ sót như một ly nước rỗng, túi nilon… Việc vứt rác vào thùng chỉ là một hành động nhỏ nhưng lại có ý nghĩa rất lớn đối với môi trường. Có lẽ chúng ta đều không muốn nhìn thấy hình ảnh môi trường sống tự nhiên của các loài động vật bị ảnh hưởng hay những địa điểm du lịch xinh đẹp bị vấy bẩn bởi rác thải. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm tái sử dụng hoặc có thể phân hủy được để chuyến du lịch có ý nghĩa với môi trường hơn nhé!

Bạn cũng có thể trải nghiệm những hoạt động bảo vệ môi trường tại địa phương như tham gia chiến dịch nhặt rác tại bãi biển. Tích hợp những kỳ nghỉ dưỡng với những hoạt động bảo vệ môi trường bổ ích cũng là cách giúp cộng đồng địa phương và những người mới quan tâm đến du lịch bền vững hiểu được tầm quan trọng của loại hình du lịch này.

7. Tiết kiệm năng lượng 

Tiết kiệm năng lượng tại những nơi bạn đến cũng góp một phần không nhỏ cho chuyến du lịch xanh của bạn. Dưới đây là một số mẹo bạn có thể tham khảo:

• Rút phích cắm của các vật dụng sau khi sử dụng. 
• Kiểm tra hệ thống máy lạnh, lò sưởi và cả nhiệt độ tủ lạnh trước khi rời khỏi phòng. 
• Nếu không phải người dễ đổ mồ hôi, không cần thay quá nhiều quần áo trong một ngày. Bạn có thể tranh thủ giặt tay nếu muốn đảm bảo số lượng quần áo vừa đủ cho cả chuyến đi.
• Thay vì tắm nước nóng thường xuyên, hãy cân nhắc đến việc tắm nước lạnh khi đi du lịch ở những địa điểm ấm áp.
• Đóng rèm cửa để hạn chế nhiệt độ từ bên ngoài, do đó bạn không cần phải mở điều hòa mọi lúc.

8. Ăn nhiều rau củ hơn

Ảnh: Salt in our Hair

Thịt đã được chứng minh là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây ra biến đổi khí hậu, do đó, việc giảm lượng thịt trong mỗi bữa ăn là một trong đóng góp tích cực cho môi trường. Xu hướng ăn chay dần trở nên thịnh hành đi kèm với sự đa dạng từ hình thức đến hương vị trong các món ăn. Không nhất thiết phải bỏ thịt hoàn toàn, bạn có thể xen kẽ những bữa ăn chay trong ngày để thay đổi khẩu vị. Thói quen này vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp bảo vệ môi trường.

9. Thay đổi phương thức di chuyển để trải nghiệm nhiều hơn

Thật khó để phủ nhận tầm quan trọng của những chuyến bay khi chúng vừa tiết kiệm thời gian vừa mang lại sự thoải mái cho hành khách. Tuy nhiên, máy bay cần một lượng lớn nhiên liệu để vận hành và cũng thải ra một lượng lớn khí  thải ra môi trường. Nếu chỉ là một chuyến đi ngắn, bạn có thể cân nhắc sử dụng xe khách, xe tốc hành hoặc tàu lửa. Một số quốc gia đã có hệ thống đường sắt xuyên quốc gia giúp tối ưu hóa thời gian cho những chuyến hành trình. 

Thay vì sử dụng những phương tiện di chuyển hiện đại để nhanh chóng đến một địa điểm nào đó, hãy thử trải nghiệm cuộc sống địa phương với những cách thức di chuyển chậm hơn như đi bộ hoặc đạp xe. Ngày nay, đa phần các quốc gia đều có hệ thống xe đạp công cộng tiện dụng cho du khách cũng như dân địa phương. Bạn có thể tận hưởng kỳ nghỉ một cách chân thực hơn nếu chịu khó đi chậm lại để quan sát nhiều hơn. Xe buýt công cộng hay phương tiện chuyên chở địa phương cũng là lựa chọn lý tưởng cho những chuyến tham quan thành phố, bạn có thể tiết kiệm thời gian nhưng vẫn chiêm ngưỡng được hết vẻ đẹp của địa điểm tham quan.