Nghĩ về thập niên 90, bạn có thấy một bức tranh đa sắc màu nhưng không hề hỗn loạn? Nơi những chiếc áo flannel cũ kỹ của dân nhạc rock bỗng nhiên xuất hiện trên sàn diễn haute couture, nơi những chiếc quần jeans cạp trễ bắt đầu len lỏi vào tủ đồ của các cô gái, và nơi sự lộng lẫy của các siêu mẫu sánh vai cùng vẻ đẹp nổi loạn, bất cần của một cô gái gầy gò với ánh mắt mơ màng? Thập niên 90 không chỉ là một kỷ nguyên thời trang, nó là một cuộc cách mạng văn hóa, một lời từ chối sự xa hoa của quá khứ để tìm về bản ngã chân thật nhất. Giống như hai mặt của một đồng xu, sự nổi loạn và tinh thần tối giản song hành, không đối đầu mà hòa quyện, tạo nên bức tranh đa diện, phức tạp và đầy lôi cuốn của một thế hệ.
BÀI LIÊN QUAN
Thời trang và văn hóa: Mối quan hệ cộng sinh và cú hích cho thập niên 90
Thập niên 90 là kỷ nguyên của sự kết nối toàn cầu. Sự bùng nổ của Internet và điện thoại di động đã xóa nhòa mọi khoảng cách, cho phép các trào lưu lan truyền với tốc độ chóng mặt. Những gì diễn ra trên đường phố giờ đây có thể xuất hiện trên sàn diễn chỉ sau một đêm.
Văn hóa hip-hop chính là một ví dụ điển hình cho sự cộng sinh này. Từ một dòng nhạc “đặc biệt”, hip-hop vươn lên trở thành một thế lực chủ đạo, mang theo cả một nền văn hóa thời trang đường phố đầy sức sống. Các nghệ sĩ như TLC, Aaliyah và Destiny’s Child đã đưa quần cargo, áo crop top hay những bộ đồ thể thao lên một tầm cao mới, buộc các nhà mốt phải thay đổi cách nhìn nhận về thời trang.
Văn hóa đại chúng trở thành một chiếc cầu nối mạnh mẽ. Phim ảnh và truyền hình không chỉ là nơi giải trí mà còn là bệ phóng cho các xu hướng. Ai có thể quên được tủ đồ của Rachel Green trong “Friends“, với những chiếc váy suông và quần jeans cạp cao đầy kinh điển, hay phong cách “nữ sinh học đường” của “Clueless” với chân váy xếp ly và áo khoác blazer?
Thời trang và văn hóa đại chúng không còn là hai đường thẳng song song; chúng đã giao nhau và cộng sinh, tạo nên những biểu tượng bất hủ. Thập niên 90 cũng chứng kiến nỗi lo lắng mơ hồ về sự kiện Y2K, tạo cảm hứng cho xu hướng “cyber-punk” với những trang phục mang hơi hướng vị lai, như một lời đáp trả đầy sáng tạo cho sự lo âu về công nghệ.
Thời trang thập niên 90 là tấm gương phản chiếu trực tiếp những biến động của xã hội và văn hóa. Khi cuộc suy thoái ập đến, sự hào nhoáng, phô trương của quá khứ bỗng trở nên lạc lõng. Không còn là những gì diễn ra trên sàn diễn runway, thời trang ở những năm 90 còn là những gì được mặc trên đường phố. Giai đoạn này, thế giới vừa bước ra khỏi sự bùng nổ kinh tế của thập niên 80, đối mặt với một cuộc suy thoái và một sự “tỉnh táo” về mặt nhận thức. Thời trang lúc này không còn là đặc quyền của giới thượng lưu, mà là tiếng nói của cả một nền văn hóa. Giới trẻ bắt đầu tìm kiếm sự chân thực, quay lưng lại với sự hào nhoáng, giả tạo và giữa lúc đó, hai luồng tư tưởng thời trang trái ngược nhưng lại cùng nhau định hình nên thập kỷ này.
Cuộc suy thoái kinh tế bắt nguồn từ “Thứ Sáu Đen Tối” năm 1989 đã khép lại một chương hào nhoáng và mở ra một cuộc tìm kiếm những giá trị bền vững. Đây chính là mảnh đất màu mỡ cho minimalism (chủ nghĩa tối giản) nở rộ. Thời trang giờ đây không còn là đặc quyền của giới thượng lưu, mà là một sự chắt lọc về đường nét và chất liệu. Những thiết kế được lược bỏ mọi chi tiết thừa thãi, trở về với vẻ đẹp thuần khiết nhất. Đó là tuyên ngôn của sự sang trọng thầm lặng, nơi phong cách được tạo nên bởi chất liệu, phom dáng, chứ không phải bởi sự phô trương.
Song hành cùng sự tối giản tinh tế, một linh hồn nổi loạn khác lại trỗi dậy từ những con ngõ nhỏ của Seattle: Grunge. Phong cách grunge, với tinh thần “phản thời trang” của mình, chính là biểu hiện rõ nét nhất cho sự bất mãn và khao khát thoát ly khỏi những quy chuẩn. Nó gắn liền với âm nhạc rock và tinh thần “anti-establishment” (chống lại hệ thống). Đó là một tuyên ngôn không lời, thể hiện sự bất mãn của giới trẻ với những quy chuẩn. Áo flannel sờn cũ, quần jeans rách và boots thô kệch không chỉ là trang phục, mà là dấu hiệu nhận biết của những tâm hồn tự do, khao khát thoát ly khỏi mọi sự sắp đặt.
những nhà mốt kiến tạo lịch sử ở thập niên 90
Những năm 90 không chỉ là sân chơi của xu hướng, mà còn là bệ phóng cho các thiên tài thời trang. Họ là những kẻ mộng mơ, những người đã biến vải vóc thành những câu chuyện đầy kịch tính, những tác phẩm không chỉ để mặc mà còn để chiêm ngưỡng.
Có thể nói, Marc Jacobs là người đã “đốt cháy” cây cầu ngăn cách giữa sàn diễn và đường phố. Bộ sưu tập mang phong cách Grunge năm 1993 của ông cho Perry Ellis không chỉ là một khoảnh khắc, mà là một cú nổ lớn. Ông đã can đảm đưa những chiếc áo flannel cũ kỹ và quần jeans rách rưới lên sàn runway, một hành động táo bạo đến mức khiến ông bị sa thải. Nhưng chính sự “liều lĩnh” ấy đã khẳng định tầm nhìn phi thường, đưa ông trở thành một trong những nhà thiết kế có ảnh hưởng nhất mọi thời đại.
John Galliano lại vẽ nên một thế giới lãng mạn đầy mê hoặc. Giữa lúc cả thế giới đang say mê với sự tối giản, Galliano đến Dior và mang theo một sự lãng mạn kịch tính, đầy phóng khoáng. Galliano pha trộn những câu chuyện lịch sử với vẻ đẹp kỳ ảo, tạo ra những bộ sưu tập Haute Couture như những thước phim điện ảnh. BST Dior Thu-Đông 1997 Haute Couture là một cuộc đối thoại giữa quá khứ và tương lai, giữa những gì được mong đợi và những gì bất ngờ.
Và nhắc đến sự bất ngờ, không thể bỏ qua Alexander McQueen. Ông đã chứng minh thời trang không chỉ là vẻ đẹp, nó còn là sự kinh ngạc, thậm chí là nỗi sợ hãi. Bộ sưu tập “The Birds” lấy cảm hứng từ bộ phim kinh dị của Alfred Hitchcock của ông không ngại khám phá những góc khuất, biến sự ám ảnh thành một tác phẩm nghệ thuật đầy mạnh mẽ và gợi cảm. McQueen không chỉ thiết kế, ông còn kể những câu chuyện bằng vải vóc, đầy kịch tính và trí tuệ và biến thời trang thành một hình thức nghệ thuật đầy táo bạo, ma mị và sâu sắc, vượt qua mọi giới hạn thông thường.
Khi phong cách Tối Giản Trở Thành Tuyên Ngôn Thời Trang
Nếu grunge là tiếng thét của sự bất mãn, thì minimalism lại là lời thì thầm quyến rũ nhất của thập niên 90. Nó là sự giải phóng khỏi những chi tiết thừa thãi, để phô bày sự hoàn hảo của phom dáng và chất liệu. Minimalism không chỉ là một phong cách, mà là một sự chuyển dịch về tư duy.
Phong cách tối giản của thập niên 90 không chỉ là việc sử dụng ít chi tiết, mà còn là sự tôn vinh vẻ đẹp của phom dáng, đường cắt và chất liệu. Các nhà thiết kế không cần dùng đến lụa là hay đính kết cầu kỳ để gây ấn tượng. Họ tìm thấy vẻ đẹp trong những đường may hoàn hảo, phom dáng kiến trúc và bảng màu trung tính như trắng, đen, xám và be. Sự tối giản lúc này không phải là đơn điệu, mà là sang trọng một cách thầm lặng (quiet luxury). Nó mang đến sự thoải mái, tiện lợi và một cảm giác tự tin không cần phải gồng mình.
Không ai làm điều này tốt hơn Calvin Klein. Những chiếc váy slip dress trơn màu, những bộ suit tối giản của ông là định nghĩa của sự gợi cảm thô mộc. Ông chứng minh rằng vẻ đẹp thực sự không cần phải che đậy bằng những lớp vải phức tạp, mà đến từ sự tự tin toát ra bên trong.
Trong khi đó, Jil Sander đã định nghĩa lại khái niệm về sự sang trọng của người phụ nữ công sở. Bà không dùng những chi tiết cầu kỳ, mà tập trung vào phom dáng, đường cắt, vải cashmere, lụa và len cao cấp, biến những món đồ cơ bản thành xa xỉ phẩm. Thiết kế của Jil Sander không chỉ là quần áo, nó là một tuyên ngôn về sự tinh tế.
Helmut Lang lại tiếp cận minimalism từ góc độ công nghiệp và ứng dụng, với những phom dáng bất đối xứng, những chi tiết cài kim loại và áo khoác bomber mang tính tương lai. Phong cách của ông mang tính “trí tuệ”, gợi lên một sự tinh tế ẩn sâu bên trong.
Từ “Siêu Mẫu” Đến “Waif”: Khi Vẻ Đẹp Có Nhiều Định Nghĩa
Thập niên 90 mở màn bằng một kỷ nguyên vàng son của những “nữ thần” sàn catwalk. Họ không chỉ là những người mẫu, họ là các siêu sao, được trả lương hàng triệu đô, xuất hiện trên các chiến dịch quảng cáo, và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ hơn cả những ngôi sao điện ảnh. Naomi Campbell, Cindy Crawford, Linda Evangelista, Christy Turlington – bộ tứ quyền lực này đã biến sàn diễn thành một sân khấu đầy mê hoặc, nơi họ tự tin sải bước và biến những bộ trang phục thành những tác phẩm nghệ thuật sống động. Vẻ đẹp của họ là hiện thân của sự quyến rũ, mạnh mẽ, và sự hoàn hảo không tì vết, phản chiếu tinh thần lạc quan và sự xa hoa cuối thập niên 80 còn sót lại.
Tuy nhiên, như một vòng xoáy định mệnh của thời trang, chỉ vài năm sau, thế giới đã say đắm một vẻ đẹp hoàn toàn đối lập. Đó là sự xuất hiện của Kate Moss, một cô gái gầy gò với vẻ ngoài khác biệt. Với thân hình mảnh mai, đôi mắt lơ đãng và khí chất bất cần, cô không phải là hình mẫu lý tưởng của siêu mẫu, nhưng lại là biểu tượng của một thế hệ. Kate Moss là biểu tượng của phong cách “waif” (mỏng manh) và vẻ đẹp “heroin chic”, đại diện cho một thế hệ trẻ chán ghét sự giả tạo và tìm kiếm sự chân thực, thậm chí là sự trần trụi. Cô không chỉ mặc quần áo, cô chính là một thái độ, một tinh thần nổi loạn, làm thay đổi hoàn toàn quan niệm về cái đẹp của thập kỷ này, và mãi về sau.
BÀI LIÊN QUAN
Di Sản Bất Tử Và Sự Lặp Lại Ngoạn Mục
Thập niên 90 không hề cũ kỹ. Nó là bản blueprint hoàn hảo cho thời trang hiện đại, một triết lý sống động và liên tục được tái sinh. Đầu tiên, phải kể đến sự trỗi dậy mạnh mẽ của sự “sang trọng thầm lặng”. Đây chính là phiên bản đương đại của chủ nghĩa tối giản từ những năm 90, nơi giá trị của một món đồ không nằm ở logo mà ở chất liệu, đường may và phom dáng. Tinh thần của Jil Sander và Helmut Lang được tiếp nối một cách xuất sắc qua những thương hiệu như The Row của chị em nhà Olsen. The Row không chỉ bán quần áo, họ bán một phong cách sống: tối giản, thanh lịch và xa xỉ một cách kín đáo. Tương tự, Tôteme hay COS cũng đang tiếp tục viết nên câu chuyện về chủ nghĩa tối giản với những chiếc áo khoác oversized hay quần âu ống rộng đầy tinh tế.
Bên cạnh đó, tinh thần nổi loạn của grunge vẫn sống động hơn bao giờ hết. Những chiếc quần jeans rách, áo khoác da, và boots thô kệch không chỉ là biểu tượng của quá khứ mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho hiện tại. Marc Jacobs đã chứng minh điều đó khi ông tái hiện lại bộ sưu tập grunge năm 1993, nhắc nhở chúng ta về sức ảnh hưởng bền bỉ của sự bất cần.
Tất nhiên, không thể không nhắc đến phong cách Y2K cuối thập niên 90. Sự hoài niệm này đã đưa những chiếc váy mini, quần cạp trễ, và áo baby tee trở lại, trở thành những món đồ được lăng xê mạnh mẽ trên Instagram và TikTok. Miu Miu, dưới bàn tay của Miuccia Prada, đã làm sống lại vẻ ngây thơ nhưng cũng đầy khiêu khích của phong cách này, biến những món đồ tưởng chừng đã lỗi thời trở nên thời thượng hơn bao giờ hết.
Ứng Dụng thời trang tối giản Cho quý cô Hiện Đại
Không cần cỗ máy thời gian, bạn vẫn có thể sống trong tinh thần của thập niên 90 bằng những lựa chọn cực kỳ tinh tế. Triết lý “less is more” không chỉ là một phong cách, mà là một lối sống, nơi sự sang trọng đến từ phom dáng và chất liệu, chứ không phải từ những món đồ rườm rà.
Thực tế, việc ứng dụng tinh thần này vào tủ đồ hàng ngày đơn giản đến bất ngờ. Để tạo nên vẻ ngoài thanh lịch cho môi trường công sở hay một buổi hẹn hò lãng mạn, bạn có thể chọn một chiếc slip dress lụa satin đơn sắc, khoác ngoài bằng một chiếc blazer oversized để tạo sự cân bằng giữa nét gợi cảm kín đáo và vẻ mạnh mẽ, quyền lực. Một công thức bất hủ khác chính là sự kết hợp giữa chiếc áo tanktop trắng và quần suông cạp cao. Vẻ ngoài này không chỉ thoải mái, mà còn toát lên sự tự tin, phóng khoáng, đúng như tinh thần của những cô gái thập niên 90. Khi cần một vẻ ngoài tinh tế cho các sự kiện nhẹ, hãy ưu tiên một bộ suit may đo với phom dáng đơn giản, phom dáng cơ bản, đúng với tinh thần của phong cách tối giản.
Để hoàn thiện vẻ ngoài, hãy nhớ hạn chế phụ kiện rườm rà. Thay vào đó, một đôi sandals cao gót quai mảnh hay một đôi sneakers trắng tối giản sẽ là lựa chọn hoàn hảo. Một chiếc túi baguette (dạng túi kẹp nách) hay túi xách trơn màu sẽ là điểm nhấn tinh tế cuối cùng.
Tại Việt Nam, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy những thiết kế mang đậm phong cách này từ các thương hiệu nội địa như GIA STUDIOS, Subtle Le Nguyen, Kimtr hay Wephobia. Họ đã và đang tiếp nối di sản của thập niên 90 bằng những thiết kế tinh gọn, chất lượng và đầy tính ứng dụng.
Xem thêm:
Dừng cuộc đua đuổi bắt các tiểu trào lưu, phong cách tối giản lên ngôi trong năm 2025
Thế nào là bản phối tối đa cho người theo chủ nghĩa thời trang tối giản?