Review phim “Cục Vàng Của Ngoại”: Khúc tự sự ấm lòng về tình thân

Cục Vàng Của Ngoại đánh dấu sự trở lại của đạo diễn Khương Ngọc, người từng tạo tiếng vang với Chị Dâu – bộ phim nhận được nhiều lời khen từ giới chuyên môn lẫn công chúng. Lần này, anh tiếp tục theo đuổi dòng phim tâm lý – gia đình, nhưng hướng tới một nhịp điệu kể chuyện mới, đời thường và gần gũi hơn. Bộ phim mang đến cái nhìn dung dị mà sắc sảo về những va chạm trong đời sống gia đình Việt Nam đương đại.

“Bé con đằng sau lưng bà ngày xưa – quý hơn cục vàng”

Thương (Băng Di) sinh bé Su trong cảnh bị gia đình bạn trai chối bỏ, rơi vào trầm cảm nặng. Mọi gánh nặng chăm con, lo toan cơm áo đổ dồn lên vai bà Hậu (Việt Hương) – người phụ nữ đã qua nửa đời người nhưng vẫn phải một lần nữa làm mẹ. Từ bỏ công việc kế toán ổn định, bà lặng lẽ mở quán cà phê nhỏ trước nhà để có thể vừa mưu sinh vừa chăm sóc cháu ngoại. Bên kia hàng rào, bà Khanh (Hồng Đào) – người hàng xóm buôn bán bất động sản, sống sung túc cùng cô cháu Ty. Hai ngôi nhà, hai thế giới khác nhau về điều kiện, nhưng đều chung một điểm: tình thương vô bờ của những người bà dành cho đứa cháu của mình.

Cục Vàng Của Ngoại chọn hướng kể gần với thể loại slice of life – những lát cắt nhỏ, bình dị nhưng chân thật như chính đời sống. Phim không có nhiều cao trào, không kịch tính đến nghẹt thở, nhưng lại khiến khán giả lặng người bằng cảm xúc thuần khiết. Từ những cảnh đầu, hình ảnh bà Hậu chăm cháu từng miếng ăn, giấc ngủ, đôi vớ, chiếc tã… đã khiến người xem tan chảy. Buổi sáng đầu tiên đi học, bà khóc nhiều hơn cháu; trời mưa tầm tã, bà vẫn dắt cháu đi rước đèn Trung thu; hay lúc lén giấu chiếc bánh mẹ cấm ăn chỉ vì “cháu thích”. Có lẽ chỉ có bà mới có thể yêu cháu theo cách tuyệt đối như thế: lặng lẽ, không điều kiện, không mong đáp đền. Cách gọi “cục vàng” vừa trìu mến vừa gợi nhớ đến thứ tình thương bản năng, mộc mạc của người Việt, giúp khán giả dễ dàng nhận ra bóng dáng gia đình mình đâu đó trong từng khung hình.

Cả hai người bà trong Cục Vàng Của Ngoại đều bước ra từ đời sống, gần gũi đến mức ta có thể thấy hình bóng của họ trong chính gia đình mình. Một bà Hậu tảo tần, cẩn thận chắt chiu từng đồng lãi nhỏ từ quán cà phê, lặng lẽ đổi lấy từng chỉ vàng để dành cho cháu. Một bà Khanh hiện đại, có phần sắc sảo, sẵn sàng hy sinh đứa con bất hiếu để giữ lại chút nền tảng cho tương lai cháu mình. Hai người phụ nữ ấy, dù khác nếp sống, khác tính khí, vẫn gặp nhau ở mẫu số chung – tình thương vô điều kiện, mãnh liệt và đầy bản năng. Mỗi ánh mắt, nụ cười, hay phút lặng nhìn cháu từ xa đều chất chứa thứ tình yêu không cần lời giải thích. Họ thương bằng sự lo lắng, bằng thức đêm dài chờ tiếng cổng khép…

Bộ phim được kể theo cấu trúc tuyến tính, chia thành bốn phần tương ứng với bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Từng mùa mang một sắc thái riêng, phản chiếu sự đổi thay trong tâm trạng, số phận và mối quan hệ của các nhân vật, đặc biệt là hành trình trưởng thành của đứa cháu dưới vòng tay của bà ngoại. Khương Ngọc khéo léo kéo dài mạch thời gian phim, để khán giả chứng kiến cả hành trình biến đổi của hai người bà: từ tuổi trung niên nhanh nhẹn đến khi dáng đi trở nên chậm chạp, giọng nói run run, ánh mắt đượm buồn của tuổi xế chiều. 

Đặt trong bối cảnh câu chuyện về vòng đời và sự chuyển giao giữa các thế hệ, những biến cố trong phim được nhìn nhận như lẽ tự nhiên, đến rồi đi. Từ nửa sau, nhịp phim trầm xuống, để nhường chỗ cho những triết lý buông bỏ, tha thứ và thấu hiểu. Bởi thế, Cục Vàng Của Ngoại có thể không chiều lòng những ai tìm kiếm kịch tính hoặc xung đột đậm đặc. Phim dành cho những ai kiên nhẫn, sẵn sàng lắng lại để cảm nhận nhịp đời chậm rãi, những rung động rất nhỏ của tình thân, và dư âm dịu dàng còn đọng lại sau khi đèn rạp tắt.

Diễn xuất chân thực trong từng lời thoại, nhịp thở trong “Cục vàng của ngoại”

Hai nghệ sĩ gạo cội Việt Hương và Hồng Đào trở thành điểm tựa cảm xúc cho toàn bộ phim. Việt Hương tiếp tục chứng minh năng lực biến hóa qua vai bà Hậu – người phụ nữ lam lũ, dành trọn đời cho con cháu. Sau hình ảnh Kiều Nhị quyền lực trong Chị Dâu, nữ diễn viên một lần nữa chạm tới trái tim công chúng bằng sự chân phương và từng trải. Nếu Kiều Nhị là vai diễn được “may đo” cho sự sắc sảo, thì bà Hậu lại là phép thử cho độ sâu của nội tâm – vai diễn dàn trải qua hơn mười năm, chất chứa yêu thương lẫn tổn thương của một người mẹ, người bà.

Đối lập với sự khắc khổ của bà Hậu là hình ảnh bà Khanh – người phụ nữ hiện đại, thời thượng nhưng giàu cảm xúc, do Hồng Đào đảm nhận. Nữ nghệ sĩ mang đến năng lượng mới mẻ, đôi khi có phần tự tin, phô trương nhưng xen giữa những câu thoại sắc bén là nét duyên hóm hỉnh rất riêng. Cách bà Khanh yêu thương cháu bằng sự tự do, ít ràng buộc tạo nên một triết lý nuôi dạy đầy nhân văn. Khi bi kịch ập đến ở nửa sau, khả năng diễn xuất tinh tế của cô giúp nhân vật bừng sáng, để lại dư âm mạnh mẽ. Một năm với hai vai diễn đáng nhớ, Hồng Đào cho thấy cô vẫn là “bảo chứng” cho những tác phẩm lấy cảm xúc làm trọng tâm.

Ở tuyến nhân vật phụ, Lê Khánh tiếp tục chứng minh sự duyên dáng bẩm sinh trong các vai hài. Cô tung hứng ăn ý cùng Hồng Đào qua những màn đối đáp hóm hỉnh, tự nhiên như lời ăn tiếng nói hằng ngày. Nhưng đằng sau lớp vỏ hài hước ấy là một nhân vật nhiều trăn trở. Ở những phân đoạn nội tâm, Lê Khánh cho thấy chiều sâu đáng nể khi lột tả nỗi hối hận, dằn vặt của người con từng nặng lời với cha mẹ. Đó là những giây phút khiến người xem chợt lặng đi, thấy chính mình trong sự vụng về, nông nổi của tình thân.

Ở tuyến nhân vật trẻ, Lâm Thanh Mỹ tiếp tục chứng tỏ vị thế vững vàng trong thế hệ diễn viên trẻ. Từng nổi bật với Cám và Khế Ước Bán Dâu, cô trở lại đúng sở trường trong vai bé Su – cô gái lớn lên trong thiếu thốn và mâu thuẫn. Sự hồn nhiên xen lẫn trưởng thành sớm của nhân vật được thể hiện bằng diễn xuất tiết chế, khiến khán giả vừa thương vừa trách. Việc lựa chọn ba diễn viên khác nhau cho ba giai đoạn của Su là quyết định sáng suốt, giúp nhân vật phát triển mạch lạc, tự nhiên.

Thế hệ diễn viên trẻ là điểm nhấn mềm mại của phim. Họ để tuổi trẻ và sự ngây ngô tự nhiên dẫn dắt vai diễn. Những “cục vàng” nhỏ trong phim không được khắc họa như hình mẫu ngoan ngoãn hay đáng yêu thuần túy, mà là những đứa trẻ mang vết xước – đôi khi bướng bỉnh, đôi khi tổn thương – đúng như cách mà một đứa trẻ thật sự lớn lên giữa những mâu thuẫn của người lớn. Chính sự bất toàn ấy khiến các nhân vật nhỏ trở nên sống động, phản chiếu rõ nét giá trị mà bộ phim theo đuổi: tình yêu thương, để trọn vẹn, phải học cách bao dung cho cả những điều chưa hoàn hảo.

Ngôn ngữ ống kính đầy hoài niệm

Phần lớn thời lượng phim diễn ra trong một con hẻm nhỏ đặc trưng của Sài Gòn – một không gian vừa thân quen, vừa gợi nhiều hoài niệm. Những mái nhà cũ kề sát nhau, tiếng rao buổi sáng, mùi cơm thơm len qua khe cửa… tất cả tạo nên một “hệ sinh thái cảm xúc” rất Việt Nam. Ở đó, ký ức trú ngụ trong từng món đồ: chiếc tivi đen trắng phủ bụi, bộ bàn ghế gỗ đã sờn màu, hay khung cửa sắt kẽo kẹt mỗi lần gió thổi qua. Không gian ấy, dưới bàn tay đạo diễn, trở thành nhân vật thứ ba, lặng lẽ chứng kiến sự đổi thay của con người qua năm tháng. 

Tông vàng – xanh ấm áp phủ khắp bộ phim gợi cảm giác hoài cổ, và khiến khán giả như được chạm tay vào một mảng ký ức cũ, vừa dịu dàng vừa xót xa. Mỗi khung hình trong phim đều được chăm chút tỉ mỉ như một bức tranh: bóng cây khế già đổ xuống hiên nhà, khung gương chia đôi gương mặt hai người phụ nữ, dáng người già cặm cụi bên quán cà phê nhỏ hay ánh nắng cuối ngày rơi trên mái tóc đứa trẻ… Tất cả là những ẩn dụ tinh tế cho dòng chảy thời gian và khoảng cách vô hình giữa các thế hệ.

Âm nhạc, đặc biệt qua phần thể hiện của Ái Phương và Nguyễn Hùng, trở thành nhịp cầu cảm xúc dẫn dắt công chúng. Các ca khúc được sử dụng tiết chế nhưng đúng lúc, làm dày thêm tầng nghĩa cho những phân đoạn then chốt. 

Cục Vàng Của Ngoại như một bức thư chậm rãi gửi về quá khứ – nơi hơi ấm của người bà, người mẹ vẫn vẹn nguyên trong ký ức của mỗi chúng ta. Với một kịch bản vững vàng, đạo diễn hiểu tâm lý khán giả Việt và dàn diễn viên thực lực, Cục Vàng Của Ngoại là tác phẩm cảm động về tình thân, cũng là lời nhắc nhở nhẹ nhàng về giá trị của sự bao dung. Phim là tác phẩm xứng đáng để cả gia đình cùng xem trong mùa đoàn viên cuối năm.

---

Xem thêm

•Review phim “Hồi Hồn Kế”: Bi kịch của tình mẫu tử

•Review phim “My Youth”: Chuyện tình yêu chất chứa hoài niệm và suy tư

•[Review phim] “Sinh Vạn Vật”: Bản trường ca về con người, thời cuộc và môi trường sống

---