Từ hiện tượng đến bão hòa
Phát sóng lần đầu vào năm 2019, Chạy đi chờ chi đánh dấu một bước ngoặt đáng chú ý trong dòng chương trình truyền hình thực tế kết hợp yếu tố vận động tại Việt Nam. Với định dạng vận động ngoài trời được mua bản quyền từ Hàn Quốc, chương trình nhanh chóng gây ấn tượng trong bối cảnh đa số gameshow cùng thể loại khi đó vẫn chủ yếu ghi hình trong không gian trường quay, dẫn đến sự đơn điệu, thiếu đột phá. Không chỉ đổi mới về hình thức, Chạy đi chờ chi còn ghi điểm nhờ bầu không khí thoải mái, khi người chơi và khách mời được tự do tương tác, trò chuyện mà không bị ràng buộc bởi hình ảnh hay kịch bản. Chính sự tự nhiên ấy đã tạo nên cảm giác chân thực, giúp chương trình chạm tới cảm xúc của khán giả và trở thành hiện tượng trong thời gian lên sóng.
Thừa thắng xông lên từ thành công trước đó, một phiên bản Việt hóa khác của chương trình Hàn Quốc là 2 ngày 1 đêm cũng chính thức ra mắt. Với kinh nghiệm tích lũy từ Chạy đi chờ chi, ê-kíp sản xuất trong nước đã nhanh nhạy khai thác và sáng tạo thêm nhiều yếu tố mới, khiến chương trình trở nên hấp dẫn. Vẫn giữ hình thức gameshow vận động ngoài trời với nhiều người chơi tham gia, nhưng lần này, format được lồng ghép thêm yếu tố du lịch, khám phá văn hóa, tôn vinh di sản, vừa mang tính giải trí, vừa lan tỏa thông điệp ý nghĩa.
Từ thành công của các chương trình đi trước, nhiều gameshow có luật chơi tương tự lần lượt ra đời, có thể kể đến Hành trình rực rỡ, Biệt đội ngôi sao, Tổ đội 1 Không 2… Tuy nhiên, mức độ thảo luận và sức hút mà những chương trình này tạo ra không còn được như trước. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, nhưng cốt lõi vẫn là sự trùng lặp về ý tưởng. Cụ thể, Hành trình rực rỡ và Biệt đội ngôi sao đều theo đuổi mô-típ kết hợp vận động với khám phá văn hóa, một công thức đã được 2 ngày 1 đêm khai thác trước đó. Trong khi đó, Tổ đội 1 Không 2 cũng sở hữu đội hình, luật chơi và chuỗi thử thách tương đối giống với hai thương hiệu nói trên. Chưa kể, dàn cast tuy vẫn duyên dáng và biết cách khuấy động không khí, nhưng phần lớn đều là những gương mặt quen thuộc. Điều này phần nào khiến khán giả thiếu cảm giác mới mẻ, yếu tố quan trọng để giữ chân người xem trong dòng chương trình thực tế ngày càng cạnh tranh khốc liệt.
BÀI LIÊN QUAN
Những bước tiến mới
Trước thực trạng bão hòa, thời gian gần đây, các đơn vị sản xuất đã chủ động tìm hướng đi mới, với ưu tiên hàng đầu là tránh lặp lại mô-típ cũ. Chỉ trong một thời gian ngắn, hai format mới lần lượt lên sóng: Đấu trường gia tốc và Dục tốc bất bại. Dù cả hai chương trình mới chỉ phát sóng những tập đầu tiên nên khó dự đoán sức hút lâu dài, nhưng không thể phủ nhận nỗ lực làm mới hình thức lẫn nội dung. Trong đó, Đấu trường gia tốc là phiên bản Việt hóa từ chương trình Run for Money từng gây sốt tại nhiều quốc gia châu Á, trong khi Dục tốc bất bại là sáng tạo hoàn toàn thuần Việt, được phát triển suốt hơn hai năm trước khi ra mắt.
Với Đấu trường gia tốc, thay vì đi theo lối mòn của một gameshow vận động thông thường, chương trình tạo khác biệt nhờ sự kết hợp độc đáo giữa ba yếu tố: hành động, nhập vai và điện ảnh. Không chỉ sở hữu luật chơi liên tục thay đổi, mỗi tập phát sóng còn được dàn dựng như một “bộ phim nhập vai” hoàn chỉnh, với bối cảnh phong phú từ cổ tích, viễn tưởng đến lịch sử, nơi những âm mưu và nhiệm vụ được thiết lập, buộc người chơi phải “sinh tồn” và trốn thoát khỏi “thợ săn” trong áp lực thời gian. Không dừng lại ở phần nội dung, chương trình còn tiên phong áp dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế tăng cường (AR), kết hợp cùng drone tracking và góc quay POV, mang đến cảm giác chân thực như chính khán giả đang ở bên trong trò chơi. Hiệu ứng âm thanh điện ảnh và phần hậu kỳ được xử lý theo chiều sâu không gian cũng góp phần tạo nên trải nghiệm hình ảnh mới lạ.
Tương tự như Đấu trường gia tốc theo đuổi hình thức “phim trong show”, Dục tốc bất bại cũng đặc biệt chú trọng đến yếu tố hình ảnh. Về nội dung, đây là chương trình thực tế đầu tiên tại Việt Nam khai thác môn đua xe go-kart, một hình thức còn khá xa lạ với khán giả đại chúng. Bài toán đặt ra là làm thế nào để biến một format mới mẻ, ít phổ biến trở nên hấp dẫn và có sức hút thị trường. Trước bài toán này, đạo diễn Charlie Nguyễn, người đứng sau nhiều bộ phim hành động được đánh giá cao, đã được lựa chọn để dẫn dắt chương trình. Đại diện NSX chia sẻ: “Nhiều gameshow hiện nay chỉ là tập hợp của những mảnh ghép rời rạc, thiếu cảm xúc, thiếu đầu cuối. Nếu đã làm – và lại là lần đầu tiên làm về đua xe, trong khi đi sau các chương trình khác – thì chắc chắn phải tạo ra một sản phẩm tối ưu nhất. Chúng tôi cần một người có khả năng kể chuyện đúng nghĩa, vì vậy đã quyết định để gameshow này có đạo diễn, điều chưa từng có trong bất kỳ chương trình truyền hình nào tại Việt Nam”.
Với một chương trình thiên về tốc độ, việc lựa chọn đạo diễn Charlie Nguyễn là bước đi hợp lý, bởi anh sở hữu bề dày kinh nghiệm trong các tác phẩm đậm chất hành động. Đồng hành cùng anh còn có đạo diễn hình ảnh Nguyễn Tranh, một tên tuổi kỳ cựu trong giới làm phim, giúp phần hình ảnh của chương trình được bảo chứng. Ngay từ tập phát sóng đầu tiên, khán giả đã được chiêu đãi bằng hệ thống góc máy đa dạng: từ cận, trung, toàn cảnh đến flycam. Đạo diễn tiết lộ, để ghi lại trọn vẹn từng khoảnh khắc, ê-kíp đã bố trí gần 70 máy quay ở nhiều vị trí khác nhau. Theo anh, với một format còn nhiều mới lạ như Dục tốc bất bại, yếu tố tiên quyết để tạo nên thành công là khiến khán giả cảm nhận được hành trình và cảm xúc của người chơi, tương tự cách mà Sao nhập ngũ đã làm được, dù không phải là chương trình thuần giải trí. Charlie Nguyễn cho biết, điều anh hướng đến không chỉ là những khung hình đẹp hay kịch tính cao độ, mà còn là cảm hứng: truyền tải tinh thần không bỏ cuộc, dám vượt qua nỗi sợ để mạnh mẽ sống.
Xem thêm
•Sự nở rộ của show truyền hình âm nhạc: Kỷ nguyên thần tượng mới của V-biz?
•5 chương trình thực tế Hàn Quốc mà bạn không thể bỏ lỡ trong năm 2025
•Giải trí Hàn Quốc, tấm gương không dễ học theo
Bên cạnh yếu tố thể chất, cả hai chương trình đều chú trọng đến khía cạnh trí tuệ và tâm lý người chơi, nhằm tạo ra những cú “twist” bất ngờ. Chính vì vậy, ngay trong tập đầu tiên của Dục tốc bất bại, việc Hiếu Nguyễn, diễn viên từng quen mặt qua nhiều phim hành động như Hương Ga, Lật mặt 2, phải sớm dừng cuộc chơi đã khiến nhiều khán giả bất ngờ. Trong khi đó, Đấu trường gia tốc lại thu hút bởi dàn cast phần lớn là những gương mặt mới mẻ như Kaity Nguyễn, Phương Anh Đào, WEAN, Dương Domic… Việc kết hợp giữa yếu tố bất ngờ và sự tươi mới trong lựa chọn nhân vật đã khơi gợi sự tò mò nơi khán giả, khiến họ mong chờ những trải nghiệm khác biệt mà các nghệ sĩ sẽ mang lại.
Từ những phân tích trên, có thể thấy, nếu muốn giữ chân khán giả, gameshow vận động buộc phải bước ra khỏi vùng an toàn và thay đổi như một điều tất yếu. Hy vọng sau hai format tiên phong này, sẽ có thêm nhiều chương trình mới lạ, chất lượng ra đời, đủ sức đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của công chúng hiện đại.
Nhóm thực hiện
Bài: Ngô Minh