ELLE Vietnam

“Gia Đình Haha” tập 14: Khám phá văn hóa M’nông qua rượu cần và lễ cúng mùa vụ

Trong Gia Đình Haha tập 14, dàn cast đã có cơ hội tham gia nhiều hoạt động gắn liền với đời sống của người M’nông. Họ cùng nhau trồng cây vú sữa, học cách rang trấu để ủ men và nấu rượu cần, tham dự nghi lễ cúng vụ mùa dưới sự hướng dẫn của già làng, cũng như hòa mình vào những điệu múa, tiếng cồng chiêng cùng người dân địa phương.

Trải nghiệm làm rượu cần và khám phá phong tục Tây Nguyên trong “gia đình haha” tập 14

Nếu ở những chặng trước, khán giả từng thấy dàn cast cày ruộng bậc thang, đào sắn, cho lợn ăn và hái chè Shan tuyết ở Bản Liền (Lào Cai), lăn lộn dưới nắng gắt khi làm muối ở Sa Huỳnh (Quảng Ngãi), tất bật với những công việc miệt vườn và sông nước ở Bến Tre, lần này, trong Gia Đình Haha tập 14 cả nhóm lại có dịp tham gia một trải nghiệm gắn liền với núi rừng Tây Nguyên, đó là học cách nấu rượu cần – thức uống truyền thống luôn hiện diện trong những dịp lễ hội và sinh hoạt cộng đồng của người M’nông.

Sự xuất hiện đặc biệt của cô Dung – mẹ anh Xim, đã mang một điểm nhấn đặc biệt và sâu sắc cho tập 14, bởi cô vừa đại diện cho gia đình anh Xim theo văn hóa mẫu hệ của người  M’nông, vừa là người phụ nữ tích cực gìn giữ, lan tỏa nét đẹp văn hóa của người M’nông nói riêng và Tây Nguyên nói chung.

Cô Dung chia sẻ rằng, nấu rượu cần là việc làm quen thuộc, gần như năm nào nhà anh Xim cũng chuẩn bị một mẻ mới để tiếp khách quý hoặc dùng trong những dịp lễ hội quan trọng. Theo cô, quy trình nấu rượu cần sẽ có nhiều công đoạn tỉ mỉ, gồm rang trấu tạo màu, trộn với gạo nếp đồ chin, ủ kín trong chum bọc lá riềng và để ít nhất một tháng mới có thể thưởng thức.

Cô Dung trò chuyện, hát ru cùng dàn cast Gia Đình Haha trong tập 14. (Ảnh: Yeah1)

Trong lúc rang trấu, cô Dung vui vẻ kể lại kỷ niệm từng ra Hà Nội dự thi hát ru và vinh dự nhận bằng khen từ Trung ương. Câu chuyện khiến cả nhóm thích thú và ngay sau đó, Duy Khánh, Bùi Công Nam, (S)TRONG Trọng Hiếu, Rhymastic hào hứng nhờ cô Dung dạy hát ru bằng tiếng dân tộc. Cả hiên nhà nhanh chóng vang lên những lời hát ru mộc mạc, êm dịu, và khoảnh khắc này không kém phần hài hước, khi xen lẫn trong đó là phần phát âm ngọng nghịu, biểu cảm ngô nghê của “Việt kiều” (S)TRONG Trọng Hiếu.

Cô Dung chia sẻ về chế độ mẫu hệ của người M’nông (Ảnh: Yeah1)

Sau tràng cười sảng khoái, cô Dung tiếp tục trải lòng về cuộc sống thường ngày và vị trí của người phụ nữ trong buôn làng. Qua lời chia sẻ của cô, vai trò của phụ nữ M’nông không chỉ gói gọn ở việc “làm mẹ”, “làm vợ”, mà còn là người nắm giữ tiếng nói quan trọng của gia đình, thậm chí có thể trở thành “già làng” nếu đủ uy tín, kinh tế và am hiểu phong tục, tập quán cộng đồng sâu sắc. Điều này phần nào lý giải được việc Tóc Tiên “bất đắc dĩ” trở thành trưởng nữ, đại diện cho dàn cast Gia Đình Haha thăm già làng vào sáng hôm sau, bởi theo đúng phong tục mẫu hệ của người M’nông, người phụ nữ thường giữ vai trò đứng đầu trong các nghi lễ giao lưu.

Bên cạnh đó, dàn cast Gia Đình Haha trong tập 14 còn học được nhiều nét văn hóa thú vị khi trò chuyện cùng anh Xim trong bữa ăn, như cách làm canh tro đặc trưng của người M’nông, voi chỉ nhận chủ là người đúng đắn, chung thủy vì đó là loài vật linh thiêng, và người M’nông cùng họ hay khác họ nhưng đã nhận nhau là anh em thì tuyệt đối không được yêu hay kết hôn.


Xem thêm

• Steven Nguyễn “Mưa Đỏ”: “Tôi muốn tên mình đi cùng những nhân vật sống động”

“Hoàng tử châu Á” Lee Kwang Soo chính thức ra mắt khán giả Việt tại showcase “Tay Anh Giữ Một Vì Sao”

12 bộ phim chiến tranh – lịch sử Việt Nam khích lệ tinh thần yêu nước


 

Tình cảm và đời sống tinh thần phong phú của người M’nông

Một trong những khoảnh khắc xúc động nhất ở tập 14 chính là khi bé Tường Vy, cháu gái anh Xim trò chuyện cùng Tóc Tiên. Khi Tóc Tiên chỉ cô bé nhìn Mặt Trăng, em bé 3 tuổi đã hồn nhiên đáp lại rằng: “Mẹ của em là mặt trăng trên trời“, khiến nữ ca sĩ phải vội quay mặt đi lau nước mắt. Cô bé còn khiến dàn cast bất ngờ khi có thể hát bài Khát vọng tuổi trẻ rõ ràng, mạch lạc dù không ai dạy trước.

Câu nói của bé Vy trong Gia Đình Haha tập 14 khiến Tóc Tiên rơi nước mắt. (Ảnh: Yeah1)

Khoảnh khắc nhỏ này đã gợi mở ra một điều ít ai để ý, đó là âm nhạc và lời ca luôn hiện diện trong đời sống tinh thần của người M’nông, dù là trẻ thơ hay người lớn tuổi. Trong bầu không khí lắng đọng, các thành viên Gia Đình Haha cùng ngồi quây quần trước hiên nhà, cùng nhau hát bài Thằng Cuội, gợi nhắc về Tết Trung thu đang đến gần, tạo ra những thước phim vô cùng bình dị và ấm áp trong tập 14.

Các thành viên Gia Đình Haha quây quần bên nhau hát nhạc Trung thu trong tập 14. (Ảnh: Yeah1)

Sau đêm trăng ngập tràn cảm xúc, các thành viên diện trang phục truyền thống của người Êđê đã chuẩn bị từ trước để tham gia lễ cúng vụ mùa. Lễ cúng nhỏ được tổ chức trên cánh đồng, nhằm mừng cây lúa trổ bông và gửi gắm ước nguyện thần lúa phù hộ cho mùa màng tiếp tục sinh trưởng, hạt lúa chắc bông. Già làng đọc lời khấn bên cây nêu vừa dựng, trong khi dàn cast mỗi người cầm cây lúa trổ bông để tạ ơn đất trời, tạo nên một hình ảnh vừa linh thiêng, vừa thơ mộng giữa cái xanh bát ngát của thiên nhiên.

Rời cánh đồng, dàn cast trở về nhà sàn của già làng để tiếp tục sinh hoạt cộng đồng. Trong không khí rộn ràng, mọi người quây quần bên ché rượu cần, lắng nghe và hòa nhịp theo tiếng cồng chiêng do người dân trong buôn trình diễn. Qua từng câu hát xuyên suốt Gia Đình Haha tập 14, khán giả có thể cảm nhận được tình yêu âm nhạc của người dân Tây Nguyên. Với họ, âm nhạc là cách bày tỏ niềm vui, sự biết ơn đất trời và tình cảm chan hòa với cộng đồng, nó mang đậm hơi thở đại ngàn, phản ánh tâm hồn rộng mở và gắn bó sâu sắc với mảnh đất nơi họ sinh sống.

Gia Đình Haha tập 14 đã để lại nhiều tiếc nuối cho khán giả khi Tóc Tiên phải tạm chia tay chương trình sớm hơn do lịch trình cá nhân. Đồng thời Gia Đình Haha tập 15 dự kiến lên sóng vào ngày 20/9 sắp tới sẽ là tập cuối của mùa 1, khép lại hành trình khám phá vẻ đẹp muôn màu của Việt Nam từ Bắc vào Nam, tại Lào Cai, Quảng Ngãi, Bến Tre và Đắk Lắk của các thành viên chính thức của Gia Đình Haha là Jun Phạm, Rhymastic, Bùi Công Nam, Ngọc Thanh Tâm và Duy Khánh.

Nhóm thực hiện

Bài: Như Quỳnh

Chia sẻ:

ELLE Interview

Sao & ​Showbiz