Nối tiếp thành công vang dội của series Trạng Quỳnh Thời Nhí Nhố trên nền tảng YouTube, đội ngũ sáng tạo đã táo bạo đưa nhân vật quen thuộc này lên màn ảnh rộng với bộ phim điện ảnh Trạng Quỳnh Nhí: Truyền Thuyết Kim Ngưu. Sau Wolfoo, đây là thương hiệu hoạt hình Việt Nam thứ hai có nguồn gốc từ YouTube mạnh dạn “chào sân” điện ảnh với quy mô đầu tư nghiêm túc.
Kể chuyện dân gian bằng hơi thở đương đại
Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu là một bộ phim đậm chất dân gian huyền sử. Phim theo cậu bé Quỳnh trên cuộc phiêu lưu mạo hiểm nhằm minh oan cho gia đình bị tình nghi chiếm đoạt bảo vật của triều đình. Không đơn độc, Quỳnh có sự đồng hành của nhóm bạn làng Khoai gồm Còi Nhí, Bí Mập, bé Muối cùng một nhân vật đặc biệt: Kim Ngưu, chú trâu thần sở hữu khả năng cảm nhận tà khí.
Khi nhóm bạn càng dấn thân vào cuộc điều tra, bức màn bí ẩn dần được vén lên, hé lộ sự trỗi dậy của Cửu Vĩ Hồ, loài yêu quái huyền thoại. Từ hành trình đơn thuần tìm lại sự trong sạch cho gia đình, nhiệm vụ của Quỳnh và những người bạn được nâng lên thành cuộc chống lại thế lực đen tối đe dọa sự bình yên của cả cộng đồng.
So với loạt phim gốc chủ yếu khắc họa những lát cắt đời sống dân dã với phong cách hài hước, Truyền thuyết Kim Ngưu là bước phát triển cả về chiều sâu nội dung lẫn quy mô sản xuất. Phim mở rộng thế giới của làng Khoai, đưa khán giả theo chân nhóm nhân vật bước vào một cuộc phiêu lưu đậm chất sử thi, đan xen yếu tố kỳ ảo, cảm xúc gia đình và tinh thần nghĩa hiệp.
Tuy giữ lại màu sắc vui nhộn và gần gũi quen thuộc, bản điện ảnh cho thấy nỗ lực kể chuyện trưởng thành hơn, với mạch truyện chặt chẽ, giàu kịch tính. Mối quan hệ giữa cậu bé Quỳnh và trâu thần Kim Ngưu ngoài là tình bạn còn là biểu tượng cho sự gắn bó sâu sắc giữa con người và loài vật đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống nông nghiệp Việt Nam. Phim khéo léo lồng ghép truyền thuyết Kim Ngưu gắn liền với những địa danh lịch sử như Hồ Tây, đầm Xác Cáo và đền Kim Ngưu vào cốt truyện hiện đại.
Về mặt hình ảnh, Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu là chuyến du hành ngược dòng thời gian. Lấy bối cảnh làng quê Bắc Bộ thế kỷ XVII–XVIII, bộ phim tái hiện không gian mang đậm màu sắc dân gian, tạo nên một bức tranh làng quê chân thực và gần gũi. Khán giả dễ dàng nhận ra và hoài nhớ những khung hình đã đi vào tiềm thức như cây đa đầu làng, sân đình, bến nước, ao sen… Hình ảnh cổng đình Mông Phụ, cầu đá làng Nôm hiện lên với nét chạm khắc tinh tế, gợi nhắc đến một Việt Nam xưa cũ đầy thi vị.
Người xem cũng được dẫn dắt đi qua nhiều lớp lang văn hóa, từ huyền thoại Lạc Long Quân diệt Ngư Tinh, truyền thuyết Cửu Vĩ Hồ đến những phong tục cổ được ghi chép trong Lĩnh Nam chích quái. Mỗi địa danh, mỗi câu chuyện là mảnh ghép văn hoá được nhà làm phim dụng công đan cài.
Cùng với đó, tạo hình nhân vật thân thiện, dễ thương và giữ được nét “thuần Việt”. Cậu bé Quỳnh hiện lên lém lỉnh, trong khi nhóm bạn nhỏ đều có sự linh hoạt và cá tính riêng biệt. Đặc biệt, chú trâu thần Kim Ngư toát lên vẻ vừa mạnh mẽ vừa đáng yêu. Âm nhạc cũng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bản sắc cho bộ phim. Việc sử dụng hợp lý các giai điệu dân gian như Dung Dăng Dung Dẻ, Lý Cây Đa, Đi Cấy… tạo nên một bối cảnh đầy hoài niệm.
Mặt khác, phim gây bất ngờ khi đầu tư nghiêm túc vào mảng hành động. Những chuỗi hoạt cảnh như trận chiến giữa cha mẹ Quỳnh và băng cướp, cuộc đụng độ kịch tính với giao long giữa đồng hoang hay trận đại chiến hồi kết với Cửu Vĩ Hồ đều được dàn dựng với tiết tấu nhanh, chuyển động mượt và hiệu ứng hình ảnh tương đối mạch lạc.
Các phân đoạn chiến đấu được sắp xếp hợp lý trong mạch truyện, giữ được sự liền mạch về cảm xúc. Dù chưa đạt đến độ “hoành tráng” như các bom tấn quốc tế, nhưng những nỗ lực làm mới ở khía cạnh hành động cho thấy tham vọng vươn tầm và nâng cao chất lượng sản phẩm nội địa.
Sợi dây cảm xúc từ gia đình và tình bạn
Trong hành trình phiêu lưu đậm chất kỳ ảo, Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu vẫn giữ lại được một điểm tựa tinh thần quan trọng: tình cảm gia đình. Mối liên kết giữa Quỳnh Nhố và cha mẹ vừa là động lực thúc đẩy hành động của nhân vật chính, vừa là tuyến cảm xúc được khắc họa chân thành, góp phần cân bằng giữa yếu tố giải trí và tính nhân văn. Tình cha con dù không quá bi lụy vẫn đủ sức chạm tới khán giả nhờ cách kể giản dị, gần gũi, đặt đúng vào những khoảnh khắc then chốt của hành trình.
Bên cạnh đó, tinh thần đồng đội và tình bạn tuổi thơ cũng là một điểm sáng nổi bật. Phim đặt nhóm nhân vật chính, vốn là những đứa trẻ bình thường, vào chuỗi thử thách liên tiếp, để từ đó khơi mở hành trình trưởng thành mang chiều sâu nội tâm. Không ai trong nhóm bạn là mẫu nhân vật hoàn hảo. Họ được nhào nặn từ những phần tính cách đối lập: Muối là cô bé út nhạy cảm, dễ tổn thương; Bí Mập ích kỷ, hay bắt nạt bạn yếu hơn; Còi Nhí thì quá ngây thơ, dễ bị thao túng; còn Quỳnh tuy thông minh lại mang trong mình sự tự mãn khiến cậu nhiều lần đẩy bạn bè vào tình huống khó xử.
Tập hợp những “khiếm khuyết” ấy tạo nên một nhóm người hùng nhí đời thường – những đứa trẻ với đủ tổn thương, nỗi sợ và sai lầm như bao đứa trẻ khác ngoài đời thực. Chính vì vậy, hành trình vượt qua hiểm nguy trong phim là quá trình mỗi nhân vật đối diện với giới hạn bản thân. Có lúc họ bất đồng, tranh cãi, thậm chí hoài nghi lẫn nhau. Nhưng từng biến cố lại là cơ hội để học cách nhường nhịn, lắng nghe, thấu hiểu và sửa sai. Sự đoàn kết và tin tưởng giữa các nhân vật đã giúp họ vượt qua thử thách, tạo nên một bức tranh tập thể ấm áp.
Ở một góc nhìn rộng hơn, bộ phim không đơn thuần kể về cuộc phiêu lưu chống lại thế lực đen tối, mà còn là hành trình trưởng thành, giúp trẻ em học cách tin vào bản thân, tin vào những giá trị cốt lõi của gia đình và tình bạn. Đây chính là lớp nghĩa nhân văn giúp Trạng Quỳnh nhí tạo được kết nối bền vững hơn với khán giả, đặc biệt là các bậc phụ huynh đi cùng con trẻ đến rạp.
Xem thêm
•[Review phim] “Lâm Giang Tiên”: Giấc mộng tiên duyên chưa kịp tỉnh
•[Review phim] “Thân Chủ Ma Của Tôi”: Khi luật sư biện hộ và chữa lành cho… ma
Hạn chế trong cách kể chuyện
Dù sở hữu thế mạnh về chất liệu văn hóa dân gian và hình ảnh chỉn chu, Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu vẫn chưa thể vượt qua “bài toán” cố hữu của hoạt hình Việt: cách kể chuyện.
Khi hoạt hình thế giới đã bước vào giai đoạn kể chuyện đa tầng và giàu tính phản tư, từ hành trình cận tử và triết lý cảm xúc của Coco, đến hành trình giác ngộ đầy chất Phật giáo của Kung Fu Panda hay hành trình đối thoại với cái chết và ý chí tự do trong Guillermo del Toro’s Pinocchio… hoạt hình Việt vẫn chật vật với mô-típ cũ: thiện – ác đối đầu, tuyến tính, đơn giản và an toàn.
Phim thiếu những bước ngoặt kịch tính hay cú twist đủ sức nặng để đẩy cảm xúc người xem lên cao trào. Các mâu thuẫn diễn ra đều đặn, nhưng chưa có nút thắt thực sự khiến người xem phải dừng lại để chiêm nghiệm hoặc tạo nên dư âm sau khi rời rạp. Sự an toàn trong cách tiếp cận khiến bộ phim dù đầy tiềm năng, vẫn chưa thể chuyển mình thành một tác phẩm mang tính phổ quát.
Bù lại cho những hạn chế về cấu trúc kịch bản, phim vẫn ghi điểm ở yếu tố giải trí. Các tình huống hài hước được cài cắm dày đặc, vừa đủ để duy trì sự chú ý của khán giả nhí. Trong đó, nhân vật Kim Ngưu – chú trâu “vô tư, vụng về và luôn gây rắc rối” bất ngờ trở thành điểm nhấn thú vị. Từ một nhân vật tưởng chừng chỉ mang chức năng gây cười, Kim Ngưu dần trở thành mắt xích quan trọng trong hành trình giải nguy của nhóm bạn nhỏ, cho thấy cách xây dựng nhân vật phụ khéo léo, mang hơi hướm hoạt hình quốc tế.
Dù còn những “nút thắt” chưa gỡ trọn, Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu vẫn là lời khẳng định cho một thế hệ nhà làm phim trẻ đang nỗ lực định hình diện mạo mới cho hoạt hình Việt Nam – một hành trình cần thêm thời gian, kinh nghiệm và cả sự kiên nhẫn từ phía khán giả.
Nhóm thực hiện
Bài: Hoàng Thúy Vân
