Từng làm việc cho Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế tại các vùng chiến sự trên khắp thế giới và thấu hiểu “bể khổ”, lại là Giám đốc Chương trình của Trung tâm Tổng Hạnh phúc Quốc gia ở Bhutan, Hà Vĩnh Thọ tin rằng hạnh phúc không khó đạt được nếu ta biết cách ứng dụng minh triết Phật giáo vào cuộc sống này. Về mặt giá trị, Con đường tỉnh thức là công trình mang tính tổng hợp nhằm mang đến sự an lạc cho mọi người, giúp ta sống với nhiều sự chú tâm và giàu tình thương hơn.
Cách nhìn mới về Phật giáo
Với lịch sử hơn 2.500 năm và dòng truyền thừa liên tục mà những hành giả tinh tấn đúc kết, chiêm nghiệm, Phật giáo là một trong những truyền thống tâm linh lâu đời nhất thế giới, không ngừng khai phá những góc nhìn sâu sắc về tâm trí con người và hành trình mưu cầu hạnh phúc. Dựa trên nền tảng đó, các tác giả đã dùng những câu chuyện về Đức Phật, về các hành giả truyền thừa cũng như nhãn quan Phật giáo để gửi gắm rất nhiều triết lý. Không dừng ở đó, tác giả Hà Vĩnh Thọ cũng đan cài trải nghiệm của bản thân để cho ta thấy cách ông “chuyển hóa”.
Là con trai của một nhà ngoại giao, Hà Vĩnh Thọ đã sớm kinh qua nhiều nền văn hóa, vì vậy mà có cái nhìn cởi mở với các niềm tin đa dạng. Năm 18 tuổi, trong một chuyến chinh phục dãy Himalaya, ông bị lạc, rơi vào trạng thái thập tử nhất sinh nhưng cũng từ đó tìm ra sự khai ngộ, giúp ông gắn bó ngày càng chặt chẽ với tôn giáo này. Vì vậy, đây là cuốn sách được viết bằng một tư duy cởi mở, như những bước chân nhỏ nhưng đầy kiên định của người từng trải trên hành trình khám phá bản thân và tâm linh.
Những câu hỏi cuộc đời
Cuốn sách được viết theo chiều phát triển của lịch sử Phật giáo, để rồi, qua từng sự kiện, từng khái niệm, những bài học, thông điệp có thể vận dụng dần xuất hiện. Bắt đầu bằng hành trình giác ngộ của Đức Phật, người từ bỏ sự giàu sang, khước từ ước nguyện trị vì vương quốc của vua cha, để lại vợ con đi tìm chân lý, một câu hỏi lớn đã được đặt ra: Liệu ta có đang ích kỷ khi chỉ nghĩ về hành trình của bản thân mà không quan tâm đến chính gia đình và người yêu thương? Đây có thể là trăn trở mà bất cứ ai cũng gặp trong đời khi phải lựa chọn giữa đam mê và thực tế cuộc sống. Từ đó, tác giả nhắc nhở rằng chúng ta cần phải phân định rõ tiếng gọi của số mệnh (tiếng gọi của chân ngã và chân tâm) với tiếng nói của cái tôi nhất thời.
Trong hành trình đầy ắp gian nan của Đức Thế Tôn, ta cũng hiểu rằng thiền tập không chỉ là đạt đến một trạng thái tâm thức nhất định mà là chuyển hóa từ cốt lõi. Điều đó có thể đạt được nếu ta biết cách chấp nhận bản thân, chấp nhận thế giới và bản chất của thực tại. Ta có thể suy xét những gì cần phải buông bỏ để tạo điều kiện cho cái mới tái sinh? Điều gì trong quá khứ đang trở thành gánh nặng của hiện tại? Khi trả lời được những câu hỏi ấy, ta sẽ sống nhẹ nhàng và tỉnh thức hơn.
Xem thêm
•[Review sách hay] Chàng chó – Bức shunga họa bằng từ ngữ
•[Review sách hay] Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian: Huy động ký ức để sống sót
•[Review sách hay] Cô gái – Những chữ “E” câm
Không dừng lại ở khía cạnh tâm lý, nhóm tác giả cũng bàn luận về các vấn đề khách quan đang không ngừng tác động lên con người. Chẳng hạn, trong thời đại “hậu sự thật” (post-truth), con người đang phải trải qua những nỗi bất an trước bối cảnh thật giả lẫn lộn. Cùng với đó, môi trường ngày càng xuống cấp, chính trị ngày càng căng thẳng, ta không thể biết trước tương lai nào đang chờ đợi mình… Thế nhưng, nếu có thể tựa nương vào thực tại vốn là và tin vào chân lý vốn có, ta sẽ hiểu rằng sự thật không phải điều xa vời mà vẫn luôn hiển hiện ngay trước mắt. Trong một thế giới ngày càng phức tạp và nhiễu nhương, việc nương tựa vào minh triết của tiền nhân sẽ mở ra hành trình tìm kiếm sự an ổn trong tâm hồn, giúp ta sống đúng, sống đủ và sống tận hiến trong cuộc đời này.