Trong hành trình tìm kiếm lời giải cho những bế tắc trong cuộc sống, Thứ bạn tìm đều nằm trong thư viện mở ra một xã hội thu nhỏ, nơi những con người lạc lối nhận ra điều mình thật sự tìm kiếm và tìm lại hướng đi cho cuộc đời qua những gợi mở đầy ấm áp.
Tái hiện xã hội thu nhỏ
Thứ bạn tìm đều nằm trong thư viện sở hữu cốt truyện độc đáo nhưng gần gũi, nội dung mang tính cá nhân nhưng vẫn có những giá trị phổ quát, qua đó truyền tải nhiều bài học và thông điệp ý nghĩa. Tác phẩm gồm 5 truyện liên kết, xoay quanh 5 nhân vật ở các độ tuổi khác nhau, mỗi người lại gặp những vấn đề riêng, nhưng tất cả đều đang bế tắc ở ngã ba đường, chưa tìm thấy lối đi cho tương lai nên cứ quẩn quanh và ôm giữ khổ đau. Nhờ những sắp đặt của số phận, họ tìm đến nhà cộng đồng Hatori – nơi vừa dạy nghề, vừa có không gian thư viện đặc biệt.
Khi đến mượn sách, câu hỏi thường trực sẽ là: “Quý khách đang tìm gì vậy?”. Đó là khoảnh khắc buộc họ phải suy nghĩ xem mình thật sự cần điều gì, từ đó thừa nhận rằng bản thân đang lạc lối và cần sự giúp đỡ. Chủ nhân của câu hỏi ấy là Sayuri Komachi – người thủ thư kỳ lạ, luôn gợi ý được những đầu sách phù hợp cho độc giả, như thể có khả năng nhìn thấu tâm hồn. Bên cạnh những chủ đề mà họ đang tìm kiếm, cô luôn thêm vào một cuốn sách tưởng chừng không liên quan, nhưng qua từng trang viết và trải nghiệm, người đọc sẽ dần tái khám phá chính mình, từ đó tìm thấy hướng đi cho cuộc đời.
Tác phẩm được yêu thích đặc biệt bởi Aoyama Michiko giữ được lối viết đầy chân thành. Các nhân vật của cô đều rất gần gũi. Đó là một cô gái không thể cân bằng giữa công việc và cuộc sống, một phụ nữ trung niên đánh mất cơ hội thăng tiến sau khi có con, một chàng trai không thể hòa nhập vì cái tôi riêng, đến anh chàng trăn trở về chuyện kinh doanh và một ông lão đã nghỉ hưu, cảm thấy mình không còn giá trị… Trong nhịp sống gấp gáp, thiếu vắng những khoảng lặng như hiện nay, những hình dung ấy như đang hiện hữu trong đời thực. Ta đọc như thể thấy họ ngoài kia, trong chính những người mình gặp mỗi ngày.
Những thông điệp phổ quát
Thành công đặc biệt của Thứ bạn tìm đều nằm trong thư viện phần nào cho thấy sức sống bền bỉ và độc đáo của dòng sách chữa lành, vốn nở rộ sau đại dịch COVID-19. Theo thống kê, văn học Nhật Bản đã đạt được thành tích đáng kể khi chiếm gần 1/4 tổng số sách dịch tại thị trường Anh chỉ trong năm ngoái. Trong đó, những tác phẩm bán chạy đều sở hữu câu chuyện gần gũi, lối viết chân thành và chứa đựng nhiều bài học. Có thể kể đến một số đầu sách như series Khi tách cà phê còn chưa nguội, Chiếc cặp, Những giấc mơ ở hiệu sách Morisaki… Điểm chung của các tác phẩm này là nhân vật đều rơi vào trạng thái mất phương hướng, rồi dần được thấu hiểu và đồng cảm bởi những con người khác trong các không gian công cộng như hiệu sách, cửa hàng tiện lợi, nhà trọ… Từ đó, nỗi đau trong họ được hàn gắn, còn bản thân thì dần được chữa lành.
Với tác phẩm này, không gian đặc biệt chính là thư viện. Qua đó, Aoyama Michiko cũng tôn vinh ý nghĩa của những cuốn sách nói riêng và việc đọc nói chung. Ta nhận ra rằng, ngay cả những tác phẩm thoạt nhìn tưởng chừng không phù hợp cũng có thể cứu vớt ta bằng những thông điệp giản dị. Tương tự, trong thời đại mà chủ nghĩa cá nhân dường như lan rộng, với cấu trúc liên truyện – khi các nhân vật trở đi trở lại và có sự tương tác với nhau – tác giả cũng nhấn mạnh sự gắn kết cộng đồng, khi con người sống là để yêu thương người khác.
Cuối cùng, dòng văn này thành công nhờ mang đậm “tính Nhật” độc đáo. Trong Thứ bạn tìm đều nằm trong thư viện, ta bắt gặp một Komachi được khắc họa đầy huyền bí – một người phụ nữ to lớn với hành tung khó đoán, gợi nhớ đến những nhân vật bước ra từ phim của Hayao Miyazaki hay Studio Ghibli. Hình ảnh những chú mèo – vốn là “linh vật” quen thuộc trong tác phẩm của các tác giả như Natsume Soseki hay Haruki Murakami – cũng liên tục xuất hiện… Thế nên, có thể nói, cuốn sách nổi bật không chỉ nhờ thông điệp và câu chuyện đậm chất chữa lành, mà còn bởi những nét chấm phá rất riêng của xứ Phù Tang.
Xem thêm
•[Giới thiệu sách hay] “Ba người vượt ngục Guyane”: Hành trình ly kỳ của ba nghĩa sĩ quả cảm
•[Giới thiệu sách hay] Nội lực – Khi niềm tin “uốn nắn” cách con người suy nghĩ