Triển lãm Hình vang vọng ý | Figuring a Shape là một không gian nơi các thế hệ nghệ sĩ không chỉ gặp gỡ mà còn giao thoa. Từ những ký họa sắc sảo của Tô Ngọc Vân đến những sáng tác hiện đại của bảy nghệ sĩ đương thời, mỗi tác phẩm là một câu chuyện chưa kể, mỗi đường nét là một suy ngẫm về thời gian, về nghệ thuật và sự tiếp nối của di sản.
Khi di sản cất tiếng
Tô Ngọc Vân là một trong những gương mặt định hình mỹ thuật Việt Nam hiện đại – người đã dùng ánh sáng để kể về tâm hồn con người. Trong từng nét vẽ của ông, cái đẹp không chỉ hiện hữu ở hình thể mà còn ẩn trong tầng sâu của cảm xúc, của nhân tính và khát vọng sống.
Hình vang vọng ý bắt đầu từ chính tiếng nói của di sản ấy. 71 ký họa của Tô Ngọc Vân, phần lớn được thực hiện trong giai đoạn 1940–1954, là những mảnh ghép dung dị nhưng tinh tế của đời sống, nơi cái nhìn nghệ sĩ chạm vào con người bình thường bằng sự trân trọng tuyệt đối.
Những ký họa ấy giờ đây được đặt vào một không gian mới, để lên tiếng cùng các tác phẩm đương thời. Mỗi bức ký họa không còn “đứng yên” trong quá khứ, mà trở thành nguồn năng lượng đối thoại, khiến người xem nhận ra: ký ức nghệ thuật vẫn đang sống, và đang nói với chúng ta hôm nay.
BÀI LIÊN QUAN
Khi hiện tại soi chiếu vào miền ký ức
Bảy nghệ sĩ đương thời của triển lãm – Kim Bạch, Đặng Xuân Hòa, Phan Cẩm Thượng, Duy Hòa, Triệu Phương, Lê Thúy, và Xuân Lam – đã soi chiếu ký ức theo những cách rất riêng. Những tác phẩm của họ không phải là sự sao chép hay lặp lại, mà là sự tiếp nối di sản Tô Ngọc Vân với những quan điểm sáng tác riêng, mang đến một sự phát triển mới mẻ.
Đặng Xuân Hòa và Duy Hoà tìm kiếm vẻ đẹp trong cấu trúc và không gian thị giác. Kim Bạch và Triệu Phương mang đến những tiếng nói đầy tinh tế và giàu cảm xúc, gợi lên những suy tư về bản ngã và thân phận. Lê Thuý kiến tạo một thế giới biểu tượng để nói về sự sống và cái chết, trong khi Phan Cẩm Thượng lại chiêm nghiệm vòng tuần hoàn của đời người qua những triết lý phương Đông đầy sâu sắc. Và Xuân Lam tái cấu trúc hình ảnh truyền thống bằng kỹ thuật số, mang đến một hòa âm đa thời gian.
Từng tác phẩm đương thời không chỉ là sự soi chiếu mà còn là một lời đáp của hiện tại dành cho quá khứ. Những đoạn đối thoại này, dù có sự khác biệt về phong cách, chất liệu và hình thức, nhưng đều bắt nguồn từ sự tôn vinh và phát triển những giá trị nghệ thuật mà Tô Ngọc Vân đã tạo dựng. Nghệ thuật đương đại, trong triển lãm này, là một sự giao thoa liên tục giữa hình thức và ý niệm.
Khi tiếng vang trở thành ánh sáng mới
Dưới bàn tay giám tuyển của Lê Hoàng Nam Phương (Phù Sa Art Foundation) và Ace Lê (Lân Tinh Foundation) triển lãm được kiến tạo như một “dòng đối thoại mở”: không đặt nghệ sĩ xưa và nay ở hai bờ, mà để họ cùng ngân lên trên một cung trầm chung của tư tưởng và cảm xúc.
“Để hiện thực hóa dự án này, chúng tôi đã dành nhiều tháng cẩn trọng nghiên cứu toàn bộ tài liệu được viết về Tô Ngọc Vân trong kho tư liệu đồ sộ của Phù Sa Art Foundation nhằm đưa ra những nhận định sâu sắc và chính xác nhất về phương châm sáng tác của ông” – giám tuyển Nam Phương chia sẻ. Từ đó, đội ngũ giám tuyển đã chắt lọc bốn khía cạnh tiêu biểu trong bút pháp và tư tưởng của danh hoạ, rồi chọn lựa những nghệ sỹ đương thời có sự tương đồng với những quan điểm sáng tác này. Hình vang vọng ý vì thế không dừng lại ở việc tri ân, mà còn là một tuyên ngôn nghệ thuật: di sản chỉ thực sự sống khi được soi chiếu bởi ánh nhìn mới.
Khi ký ức và sáng tạo hòa quyện qua thời gian
Năm 2025 đánh dấu gần một thế kỷ kể từ ngày Trường Mỹ thuật Đông Dương ra đời – nơi khởi nguồn cho những tư duy nghệ thuật mới. Hình vang vọng ý đặt các thế hệ bên nhau, để họ tự cất tiếng bằng ngôn ngữ đường nét, màu sắc và suy tưởng. Trong không gian ấy, tiếng nói của Tô Ngọc Vân vang vọng như sợi dây nối liền trăm năm, cho thấy di sản không phải là quá khứ bất động, mà là một dòng chảy đang tiếp tục – qua từng bàn tay, từng tâm hồn sáng tạo.
Triển lãm Hình vang vọng ý không tìm cách tái dựng quá khứ, mà lắng nghe cách quá khứ đang thì thầm trong hiện tại. Mỗi nét vẽ, mỗi hình thể là một lời nhắn gửi rằng: nghệ thuật – dù cách nhau một thế kỷ – vẫn có thể gặp nhau ở điểm giao của cảm xúc và nhận thức.
Thông tin triển lãm
•Khai mạc: 10h00, thứ Bảy, ngày 18 tháng 10 năm 2025
•Địa điểm: K-Art Studio, 67 Tô Hiến Thành, Hà Nội
•Thời gian mở cửa: 19 tháng 10 đến 2 tháng 11 năm 2025, từ 09:00 – 20:00
•Vé vào cửa: Miễn phí
Xem thêm
•Triển lãm “phóng chiếu một ý nghĩ” – Ngôi nhà được xây dựng dựa trên kiến trúc của các giác quan
•Amanoi: Tính chân thực trong nghệ thuật và nghỉ dưỡng
•Ý nghĩa của trà trong hội họa Pháp
Nhóm thực hiện
