5 bí quyết sống lâu lấy cảm hứng từ Blue Zones

Dan Buettner là nhà nghiên cứu và thám hiểm của National Geographic, đã dành nhiều năm khám phá các “Vùng Xanh” (Blue Zones) trên thế giới như Okinawa (Nhật Bản), Sardinia (Ý), Ikaria (Hy Lạp), Nicoya (Costa Rica) và Loma Linda (Mỹ). Từ đó, ông đúc kết những bí quyết sống lâu, trong đó có cả những thói quen nhỏ vào ban đêm góp phần nâng cao tuổi thọ.

Vùng “Blue Zones” là gì?

“Blue Zones” hay “Vùng Xanh” là thuật ngữ dùng để chỉ những khu vực trên thế giới nơi người dân có tuổi thọ vượt trội, với số lượng người sống trên 100 tuổi cao bất thường. Tại đây, cư dân vừa trường thọ vừa duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần tốt, ít mắc bệnh mãn tính nhờ lối sống lành mạnh, chế độ ăn cân bằng và các mối quan hệ xã hội bền chặt. Năm khu vực được công nhận là “Blue Zones” gồm: Okinawa (Nhật Bản), Sardinia (Ý), Nicoya (Costa Rica), Ikaria (Hy Lạp) và Loma Linda (California, Mỹ). Mặc dù phân bố ở nhiều nơi khác nhau song các vùng đều sở hữu những đặc điểm chung tạo nên bí quyết sống lâu và khỏe mạnh bền vững.

5 bí quyết “vàng” giúp sống lâu và hạnh phúc của cư dân “blue zones”

1. Triết lý Ikigai – lối sống có mục đích

Tại vùng đất Okinawa, bí quyết sống lâu và hạnh phúc bắt nguồn từ triết lý Ikigai, hay còn gọi là “lý do để bạn thức dậy mỗi sáng”. Với người dân nơi đây, Ikigai là kim chỉ nam sống trọn vẹn mỗi ngày, có mục tiêu rõ ràng, có giá trị để theo đuổi và cảm thấy cuộc đời ý nghĩa.

Sống có mục đích được xem là một trong yếu tố then chốt giúp cải thiện sức khỏe toàn diện. Những người duy trì Ikigai thường có xu hướng chủ động chăm sóc bản thân, duy trì lối sống cân bằng và giảm thiểu đáng kể các trạng thái căng thẳng kéo dài.

Nhờ đó, họ có nguy cơ thấp hơn đối với các bệnh lý mãn tính như tim mạch, tiểu đường, đồng thời giữ được sự ổn định về cảm xúc, khả năng phục hồi tinh thần tốt và hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn. Đây là những nền tảng quan trọng góp phần kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

“Biết được mục đích sống của mình có thể giúp bạn sống lâu hơn đến 7 năm”, Dan Buettner – nhà thám hiểm National Geographic, người tiên phong nghiên cứu chuyên sâu về “Blue Zones” chia sẻ.

2. Nhâm nhi một ly rượu vang đỏ sau 5 giờ chiều

Theo nghiên cứu của Dan Buettner, 4 trên 5 người sống ở Blue Zones uống rượu ở mức vừa phải, đặc biệt là rượu vang. Buettner nói tại Hội nghị về sức khỏe toàn cầu rằng:

“Có rất nhiều bằng chứng ở Blue Zones cho thấy uống vài ly rượu vang mỗi ngày, đặc biệt là với bạn bè hay trong bữa ăn, có thể làm giảm tỷ lệ tử vong của bạn.”

3. Chế độ ăn nền thực vật

Chế độ ăn thuần thực vật là “chìa khoá vàng” giúp người dân vùng “Blue Zones” duy trì sức khỏe dẻo dai và tuổi thọ ấn tượng. Theo Dan Buettner, hơn 95% khẩu phần ăn hàng ngày của cư dân nơi đây đến từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau xanh, đậu, ngũ cốc nguyên cám và các món ăn lên men. Phần lớn nguyên liệu được trồng ngay tại vườn nhà, vừa đảm bảo độ tươi mới, vừa giữ được trọn vẹn giá trị dinh dưỡng. Chế độ ăn này đặc biệt giàu chất xơ và vitamin, giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột. Khi hệ vi sinh vật cân bằng, các phản ứng viêm trong cơ thể được kiểm soát tốt hơn, từ đó làm chậm tốc độ lão hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính.

Tại Okinawa, đậu nành là thực phẩm quen thuộc với nhiều cách chế biến lành mạnh như đậu phụ cứng, tempeh, natto… Trong khi đó, người dân bán đảo Costa Rica lại ưa chuộng bí đỏ – loại củ giàu chất carotenoid có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hoá. Chế độ ăn đơn giản, gắn liền với tự nhiên và thổ nhưỡng là công thức sống lâu đã được kiểm chứng qua nhiều thế hệ tại các vùng đất trường thọ trên thế giới.

4. Vận động có chủ đích

Không cần đến phòng tập hay những giờ luyện tập cường độ cao, người dân vùng “Blue Zones” vẫn sống lâu, khỏe mạnh nhờ thói quen vận động được đan cài vào từng nhịp sống thường nhật. Họ không “đặt lịch” tập luyện mỗi ngày, mà giữ cơ thể linh hoạt thông qua việc đi bộ ra chợ, làm vườn, leo dốc về nhà, nấu ăn hay dọn dẹp.

Những chuyển động nhẹ nhàng nhưng đều đặn ấy giúp cải thiện lưu thông máu, làm dịu các phản ứng viêm nhiễm đồng thời giữ cho tinh thần luôn minh mẫn khi tuổi già gõ cửa. Thay vì đợi đến lúc rảnh để tập luyện, người dân “Vùng Xanh” luôn coi mọi hoạt động giản dị và công việc đời thường thành “liều thuốc tự nhiên” nuôi dưỡng sức khỏe và kéo dài tuổi thọ một cách nhẹ nhàng, không cần gắng sức.

Xem thêm:

Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu chế độ ăn kiêng Eat Clean

Hướng dẫn xây dựng chế độ ăn chay cho người mới bắt đầu

33 phong cách sống của người Nhật Bản giúp bạn xây dựng lối sống hạnh phúc

5. Nuôi dưỡng vòng tròn xã hội tích cực

Theo nghiên cứu Framingham năm 2009, cảm xúc và hành vi sức khỏe như hút thuốc, thừa cân hay thậm chí là cô đơn đều có tính “lây lan” trong mạng lưới xã hội. Cô đơn không chỉ là trạng thái tâm lý nhất thời, mà là yếu tố âm thầm bào mòn sức khỏe thể chất và tinh thần, làm tăng nguy cơ trầm cảm, bệnh tim mạch và rút ngắn tuổi thọ. Tại các “Vùng Xanh”, mối quan hệ xã hội được nuôi dưỡng như một phần không thể thiếu của sức khỏe toàn diện.

Ở Okinawa, hệ thống “moai” – nhóm bạn thân từ thuở nhỏ, gắn bó với nhau suốt đời là minh chứng cho việc xây dựng mạng lưới xã hội bền vững. Các thành viên “moai” đồng hành trong cuộc sống, nâng đỡ nhau về tinh thần, duy trì lối sống lành mạnh và tạo nên một vòng tròn cộng hưởng tích cực. Điều quan trọng không nằm ở số lượng bạn bè, mà ở chất lượng của những kết nối. Khi được tiếp xúc với những người nhiều năng lượng và tinh thần lạc quan, bạn tự nhiên cũng sẽ “lây” những điều tốt đẹp, trở nên vui vẻ, khỏe mạnh và sống lâu hơn.