Nếu mô tả hành trình trở thành nghệ sĩ điều hương bằng một nốt hương, với anh, đó sẽ là gì?
Tôi chọn nốt Iso Butyl Quinoline – một phân tử hương gắt, gai góc, mang mùi da thuộc, rễ cây, khói và động vật. Chính vì quá khắc nghiệt nên nó không dễ chịu ngay từ đầu, nhưng một khi đã cảm được, người ta sẽ bị ám ảnh mãi. Hành trình trở thành nghệ sĩ điều hương với tôi cũng vậy: nhiều khúc quanh, nhiều lần bối rối, nhưng chính quá trình thuần phục những điều dữ dội ấy lại khiến tôi trưởng thành và hiểu rõ mình hơn cả.
BÀI LIÊN QUAN
Anh nhận thấy tương lai nước hoa Việt Nam như thế nào trong 5 năm tới?
Tôi nghĩ nước hoa Việt đang đi đúng hướng – tuy chậm nhưng chắc. Điều đáng mừng là những nghệ sĩ trẻ đã bắt đầu định hình tiếng nói riêng. Trong 5 năm tới, nếu cộng đồng yêu hương tiếp tục trưởng thành, và nếu chúng ta giữ được sự bền bỉ trong thử nghiệm, nước hoa Việt hoàn toàn có thể được biết đến ở quốc tế – không phải bằng chiêu trò hay truyền thông rầm rộ, mà bằng bản sắc riêng biệt và chất lượng thật sự.
Theo anh, đâu là thử thách lớn nhất và cơ hội thú vị nhất khi làm nghệ sĩ điều hương tại Việt Nam hiện nay?
Làm hương ở Việt Nam giống như trồng một loại cây quý trên nền đất chưa từng được cày xới – thiếu tài liệu, thiếu người hướng dẫn, thiếu cộng đồng đồng hành. Nhưng cũng chính vì thiếu mà mình phải nỗ lực gấp đôi, gấp ba. Cơ hội lớn nhất là: người Việt bây giờ đã bắt đầu tò mò về nước hoa một cách nghiêm túc hơn. Tôi thấy những cuộc trò chuyện về mùi hương đang dần sâu sắc hơn. Và đó là tín hiệu khiến tôi tin rằng mình không đơn độc.
Theo đuổi nước hoa indie – độc lập, anh đánh giá sao về vai trò của nguyên liệu hóa học tổng hợp trong nước hoa hiện đại?
Tôi không phân biệt thiên nhiên hay nhân tạo. Tôi đánh giá nguyên liệu theo cách nó phục vụ được câu chuyện của mình ra sao. Có những cảm xúc chỉ nguyên liệu tổng hợp mới chạm đến được. Với tôi, nghệ thuật làm hương không phải là tái tạo thiên nhiên, mà là tạo nên thế giới nội tâm. Nếu một phân tử tổng hợp giúp tôi thể hiện được cảm xúc, tôi sẽ không ngần ngại sử dụng nó – miễn sao nó chân thật với ý đồ sáng tạo của mình.
>> Xem thêm:
Hành trình của mùi hương về phương Đông trỗi dậy
Say đắm cùng 4 mùi nước hoa lấy cảm hứng từ thức uống thơm ngon
Soliflore – Những mùi hương thuần khiết và tinh tế
Nhờ đâu mà các sáng tạo mùi hương của anh luôn khiến cộng đồng người yêu nước hoa quốc tế yêu thích và sưu tầm?
Tôi chưa bao giờ cố gắng tạo ra điều gì đó để “được thích”. Tôi chỉ trung thực thể hiện những thứ đang âm ỉ trong lòng mình. Tôi không tin vào cái đẹp chuẩn mực. Tôi tin vào sự khiếm khuyết, những góc tối và cả sự cực đoan. Đó là thế giới thẩm mỹ của tôi. Có thể chính sự không thoả hiệp đó tạo ra một không gian cảm xúc rất riêng – khiến những người yêu mùi hương, dù ở đâu, cũng muốn đến gần.
Nhắc đến khái niệm mùi hương Việt cùng tinh thần dân tộc, anh thể hiện yếu tố này như thế nào trong các tác phẩm nước hoa của mình?
Tôi không đưa vào mùi hương những yếu tố Việt dễ nhận thấy, có nhiều nhà hương nội địa làm rất tốt việc đó và tôi tôn trọng họ. Con đường của tôi là không vẽ ra biểu tượng mà truyền đi tinh thần – sự tỉ mỉ, tính lành nghề và lòng ham học mà tôi tin rằng người Việt nào cũng có. Tôi không cần gắn lá cờ Việt Nam vào từng sản phẩm, vì bản thân tôi là người Việt, và nước hoa của tôi – dù vô hình – cũng mang một phần tinh thần đó.
BÀI LIÊN QUAN
Từ khóa bền vững rất được quan tâm hậu đại dịch. Các nghệ sĩ nước hoa indie có để tâm tới điều này không?
Tôi không xem bền vững là khẩu hiệu tiếp thị. Tôi coi đó là cách sống. Không lãng phí, không chạy theo số lượng, không tạo ra thứ gì mình không tin tưởng. Tôi nghĩ làm hương – như mọi ngành nghề – cần tầm nhìn, hiểu biết và hành động. Tôi không cứu thế giới, nhưng ít nhất tôi không góp phần làm nó xấu đi.
Người yêu hương quốc tế đánh giá như thế nào về tạo hương của anh với yếu tố “Made in Vietnam”?
Ban đầu, tôi lo “Made in Vietnam” sẽ là rào cản. Nhưng tôi sai. Khi họ thấy tôi đầu tư nghiêm túc, khi họ ngửi và cảm nhận, họ tôn trọng. Có người nói: “Tôi không quan tâm bạn đến từ đâu, tôi chỉ thấy ở đây có một giọng nói đáng nghe trong ngành nước hoa”. Và đó là điều khiến tôi tự hào nhất.
Lời khuyên của anh dành cho các nghệ sĩ điều hương trẻ ở Việt Nam?
Hãy đi đến tận cùng. Hãy yêu nước hoa như thể bạn không còn lựa chọn nào khác. Đừng chạy theo xu hướng. Hãy lắng nghe bản thân. Và nhớ: đừng đánh mất gốc rễ. Chúng ta không cần hô hào tinh thần dân tộc. Chỉ cần làm thật tốt, người ta sẽ nhìn thấy Việt Nam trong mùi hương bạn tạo ra.
Xin cảm ơn sự thẳng thắn của Trương Chiêu Sỹ.