Trong truyện ngắn của nhà văn Pauxtopxki, có nhân vật sĩ quan đến thăm bạn là một người đàn bà đẹp, quý phái và trí thức. Cuộc gặp như một làn gió thoảng qua rồi chia tay trong bình minh mưa, con tàu thủy vẫn chờ tan sương mù ngoài bến sông…

Trong chuyện có 2 chi tiết: Mùi nước hoa ban đêm thường buồn và con mèo Akhíp vẫn nằm mềm mại trên đivăng như ngày nào, chờ người vuốt ve… Ôi cái con mèo! Có lẽ trong loài vật mèo được yêu nhiều hơn ghét.

Có thể ngày xưa, con mèo trong nền văn minh lúa nước ở Việt Nam có chức năng bắt chuột, ít được chăm sóc, đói phải “ăn vụng như mèo”, bị mất giá cũng do con người đối xử tệ mà ra.

Thế kỷ 19, văn minh Âu Tây tràn sang Việt Nam, mèo thay đổi vị trí từ “mèo mả gà đồng” thành thú cưng. Ở miền Bắc có câu “tay ấy có mèo”, “Cô X là mèo của ông Y”. Sài gòn đi tán gái gọi là “o mèo”. Hãy bỏ qua những thập kỷ chiến tranh, đói nghèo, ta nhấp con chuột sang thế kỷ 21, mèo đã đa dạng hóa. Bên cạnh những mướp, tam thể, đã có đủ chủng loại từ mèo Xiêm, mèo Nga đến các loại mèo cảnh quý hiếm.

Con mèo ở Việt Nam ngày nay đã vượt qua tầng lớp bình dân, tiến lên đẳng cấp “quý- sờ- tộc”. Mèo sợ chuột, không thèm ăn vụng cá kho, mèo ăn thức ăn nhập ngoại, chuyên dùng cho từng độ tuổi. Mèo uống sữa, có sữa tắm riêng (tất nhiên có cả xà phòng tắm ghẻ riêng). Mèo đi bác sĩ, đi triệt sản, đi khách sạn lưu trú khi chủ vắng nhà. Mèo được các cô chủ, bà chủ ôm ấp, ngủ chung. Hỏi các đấng mày râu có ai được cưng như thế?

Cũng có ý kiến vì con người chán nhau nên yêu mèo. Cũng là một ý kiến thôi. Nhưng quả tình mèo đáng yêu hơn chó. Về phong cách mèo sang hơn. Chó nhảy mừng, liếm mặt chủ, bộc lộ tình cảm rất… bình dân. Mèo khác hẳn, lười biếng một cách quý phái, thích được vuốt ve nhẹ nhàng, rất chi là nữ tính. Nếu chủ chưa kịp quan tâm mèo không sủa nhặng xị, nhảy cẫng lên như chó, chỉ nhẹ nhàng lượn quanh, chạm nhẹ lớp lông mềm mại vào chủ, thái độ rất gợi cảm. Dù chủ có là ông Trương Phi hay chú Chí Phèo cũng phải mềm lòng và… quan tâm ngay. Mèo giúp chúng ta cân bằng tình cảm và sống nhân văn hơn.

Dù chẳng ai nói ra nhưng người đàn ông nào cũng chấm điểm cao cho mèo và (xin lỗi chị em) cho những người phụ nữ mà mình yêu thương với “thang điểm mèo”. Đàn ông ở một số nước viết thư cho người đàn bà của mình thường bắt đầu “con mèo yêu quý của anh”, câu “mào đầu”, một cái “tít” rất gợi cảm, đầy ham muốn…

Năm nay là năm Tân Mão (con mèo mới), mới (tân) là cách tính theo hệ can chi của người Tầu. Không nên áp dụng vào ta theo nghĩa “có mèo mới”. Hãy cảnh giác với “mèo cũ”!