Một vòng khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của Kota Kinabalu – thủ phủ bang Sabah nằm trên đảo Borneo, Malaysia.
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
Kota Kinabalu mang trong mình bề dày lịch sử phong phú, gắn liền với tiến trình phát triển của đảo Borneo. Vùng đất này bắt đầu được ghi nhận từ thế kỷ 15, khi nằm dưới sự ảnh hưởng của Đế chế Brunei – một vương quốc Hồi giáo hùng mạnh ở Đông Nam Á. Phải đến thế kỷ 19, khi Công ty Bắc Borneo của Anh (British North Borneo Chartered Company) ra đời, lịch sử của Kota Kinabalu mới thực sự chuyển sang một trang mới. Người Anh đã thành lập một khu định cư nhỏ mang tên Jesselton trên đảo Gaya gần đó để khai thác tài nguyên như cao su và gỗ. Tuy nhiên, vào năm 1897, một chiến binh Hồi giáo mang tên Mat Salleh đã nổi dậy và thiêu rụi toàn bộ khu định cư Jesselton để chống lại sự cai trị của thực dân Anh. Sau sự kiện ấy, chính quyền Anh quyết định di dời và xây dựng lại khu định cư trên đất liền – nơi sau này trở thành trung tâm hành chính của Bắc Borneo.
Trải qua nhiều biến động thời cuộc, đến năm 1963, Bắc Borneo cùng với Sarawak và Liên bang Malaya hợp nhất, hình thành nên Liên bang Malaysia. Cũng từ đó, vùng đất này chính thức mang tên mới: Sabah. Đến năm 1967, Jesselton được đổi tên thành Kota Kinabalu, lấy cảm hứng từ ngọn núi Kinabalu huyền thoại nằm gần đó. Tên gọi này mang nhiều lớp nghĩa, vừa là “Thành phố của Kinabalu”, vừa có thể hiểu là “Pháo đài Kinabalu”, như một cách tôn vinh mối gắn kết thiêng liêng giữa con người với thiên nhiên hùng vĩ nơi đây.
Ngày nay, Kota Kinabalu đã vươn mình trở thành một thành phố hiện đại với dân số khoảng 500.000 người, đồng thời là cửa ngõ du lịch quan trọng của bang Sabah. Từ một khu định cư thuộc địa nhỏ bé, Kota Kinabalu nay đã chuyển mình thành trung tâm kinh tế năng động, với những tòa cao ốc vươn lên giữa trời, chợ đêm tấp nập ánh đèn và sân bay quốc tế kết nối trực tiếp với nhiều thành phố trên thế giới. Tại đây, lịch sử không chỉ là ký ức của quá khứ mà còn là nền tảng tạo nên bản sắc văn hóa đa dạng ngày nay, nơi người Kadazan, Dusun, Bajau – những cộng đồng bản địa lâu đời – cùng với dòng người nhập cư từ Philippines, Indonesia dệt nên một Kota Kinabalu đa sắc và sống động.
KOTA KINABALU NẰM Ở ĐÂU?
Xét về mặt địa lý, Kota Kinabalu tọa lạc trên bờ biển phía Tây của bang Sabah, thuộc đảo Borneo – hòn đảo lớn thứ ba thế giới với diện tích hơn 748.000 km². Thành phố trải dài trên một dải đất ven biển bằng phẳng, được ôm trọn bởi dãy núi Crocker hùng vĩ, nổi bật với đỉnh Kinabalu cao 4.095 m, ngọn núi cao nhất Đông Nam Á.
Địa hình của Sabah nói chung và Kota Kinabalu nói riêng là sự kết hợp hài hòa giữa núi non trùng điệp, rừng mưa nhiệt đới rậm rạp, những bãi biển trải dài và hàng loạt hòn đảo nhỏ ngoài khơi. Khí hậu nơi đây mang đặc trưng nhiệt đới ẩm, với nền nhiệt dao động 27 – 32 độ C quanh năm. Mùa mưa kéo dài từ tháng 10 đến tháng 3, trong khi khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 9 là mùa khô – cũng là thời điểm lý tưởng nhất để du lịch và khám phá.
Chính vị trí địa lý đặc biệt này đã ban tặng cho KK sự phong phú trong trải nghiệm: từ trekking trên núi, dạo bộ giữa rừng già đến lặn biển ngắm san hô hay ngắm hoàng hôn trên bãi cát vàng. Sự hòa quyện giữa núi – biển – rừng khiến KK trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê thiên nhiên và các hoạt động ngoài trời.
BÀI LIÊN QUAN
KHÁM PHÁ VĂN HÓA THỔ DÂN Ở LÀNG VĂN HÓA MARI MARI
Trước khi bắt đầu hành trình khám phá Kota Kinabalu, tôi khuyên bạn nên dành ra nửa ngày để ghé thăm Làng văn hóa Mari Mari, cách trung tâm thành phố khoảng 30 phút lái xe. Ngay khi đặt chân lên chiếc cầu treo bắc qua con suối nhỏ, bạn sẽ có cảm giác như mình vừa bước vào một chuyến du hành ngược thời gian. Không gian nơi đây mang đậm vẻ nguyên sơ: sự yên tĩnh len lỏi trong từng tán lá, ngôi nhà sàn mộc mạc hiện ra giữa rừng cây, đâu đó phảng phất mùi gỗ cháy trong bếp. Đây là nơi tái hiện đời sống thường nhật, tập quán sinh hoạt, tín ngưỡng, phong tục và nghệ thuật thủ công truyền thống của năm bộ tộc bản địa lớn ở Sabah: Dusun, Rungus, Lundayeh, Bajau và Murut.
Người Dusun giới thiệu cách nấu rượu truyền thống từ gạo lên men; người Rungus khiến du khách trầm trồ với kỹ nghệ dệt thủ công tinh xảo; người Lundayeh sẽ hướng dẫn bạn cách tạo ra lửa bằng phương pháp cổ xưa từ cây rừng; còn người Bajau thể hiện sự gắn bó bền chặt với biển cả qua những câu chuyện và kỹ năng đánh bắt cá độc đáo. Đặc biệt, người Murut – bộ tộc từng nổi danh là những thợ săn đầu người trong lịch sử – sẽ khiến bạn không thể quên với màn chào đón đậm chất “thổ dân”, những nghi lễ ăn mừng sau chiến thắng và khả năng săn bắn bằng ống thổi tiêu truyền thống đầy uy lực. Kết thúc hành trình, bạn sẽ được hòa mình vào các tiết mục biểu diễn nghệ thuật dân gian: những điệu múa, vũ khúc bộ lạc đầy mê hoặc như một lời tiễn biệt nhẹ nhàng mà sâu sắc từ vùng đất hoang sơ này.
Điều làm nên sức hút đặc biệt của Mari Mari không chỉ nằm ở sự tái hiện sống động đời sống bản địa, mà còn ở việc du khách được trực tiếp tham gia vào các hoạt động trải nghiệm. Bạn có thể thử đốt lửa bằng thân tre, nếm thử những món ăn dân dã được nấu ngay tại làng, học cách làm vải từ vỏ cây hay tự tay chế tác những món trang sức nhỏ xinh mang dấu ấn văn hóa địa phương. Mỗi hoạt động ở đây đều mang đến cảm giác gần gũi, chân thực, như một nhịp cầu kết nối giữa con người hiện đại với thiên nhiên hoang dã và những giá trị truyền thống.
BAY DÙ LƯỢN NGẮM NHÌN CAO NGUYÊN KUNDASANG
Cao nguyên Kundasang nằm ở độ cao khoảng 1.900 m so với mực nước biển, cách trung tâm Kota Kinabalu khoảng ba tiếng chạy xe. Khí hậu nơi đây mát mẻ quanh năm, với những đồi núi trập trùng và đồng cỏ xanh rì trải dài, tạo nên khung cảnh yên bình và nên thơ. Chính vì thế, cao nguyên này vẫn được ví như một “New Zealand thu nhỏ” giữa lòng Borneo.
Với tôi, trải nghiệm thú vị nhất khi đến đây là thử sức với bộ môn dù lượn (paragliding) – bay từ đỉnh núi xuống tận chân núi. Hình thức phổ biến là “tandem paragliding” – bạn sẽ bay đôi cùng một phi công chuyên nghiệp nên hoàn toàn không cần kinh nghiệm trước đó. Sau vài phút hướng dẫn ngắn gọn, bạn chỉ cần chạy đà trên triền cỏ dốc, để cơn gió nâng cánh dù lên… và ngay lập tức, bạn đã lơ lửng giữa không trung. Cảm giác ban đầu vừa hồi hộp vừa phấn khích, nhưng chỉ trong chốc lát, bạn sẽ thấy mình như hòa tan vào gió trời.
Trong thời gian lượn lờ giữa không trung, bạn sẽ được chiêm ngưỡng toàn cảnh thung lũng xanh mướt bên dưới, những cánh đồng rau trải dài bất tận, làng mạc yên bình của người Dusun, và nếu gặp ngày thời tiết quang đãng, bạn còn có thể nhìn thấy dãy núi Kinabalu sừng sững hiện ra ở phía xa.
TẮM BIỂN VÀ ĐI BỘ NGẮM CÁ Ở ĐẢO MAMUTIK
Với địa thế đặc biệt khi một bên tựa rừng, một bên hướng biển, Kota Kinabalu sở hữu nhiều bãi biển và hòn đảo tuyệt đẹp. Lần này, tôi dành trọn một ngày để tận hưởng bãi biển Mamutik, một trong những hòn đảo thuộc quần thể Tunku Abdul Rahman Marine Park, chỉ cách trung tâm Kota Kinabalu khoảng 15-20 phút đi tàu canô.
Tuy diện tích không lớn nhưng Mamutik lại nổi tiếng với bãi cát trắng mịn, làn nước biển xanh ngọc trong vắt và hệ sinh thái biển phong phú. Biển ở Mamutik khá yên ả, sóng nhẹ và nước nông, rất thích hợp cho cả trẻ em và những người chưa quen bơi lội. Chỉ cần đeo kính lặn và ống thở, bạn đã có thể dễ dàng nhìn thấy những đàn cá nhiều màu sắc bơi lượn ngay gần bờ, thậm chí cả những cụm san hô rực rỡ cũng hiện ra rõ nét dưới làn nước trong veo.
Thế nhưng, trải nghiệm khiến Mamutik trở nên đặc biệt hơn cả chính là hoạt động đi bộ dưới biển (sea walking). Không giống như lặn biển – vốn đòi hỏi kỹ năng và thiết bị chuyên dụng, sea walking mở ra cơ hội để bất kỳ ai cũng có thể trực tiếp khám phá thế giới dưới lòng đại dương. Với chiếc mũ ôxy đặc biệt được thiết kế như mũ của phi hành gia, bạn có thể dễ dàng hít thở bình thường ở độ sâu 3-5 m dưới mặt biển, trong khoảng 20-30 phút. Hướng dẫn viên sẽ dìu bạn từ từ xuống đáy biển, nơi những rạn san hô rực rỡ sắc màu và các loài cá nhỏ tung tăng bơi lội. Cảm giác được chạm tay vào đàn cá lướt qua, hay ngắm nhìn những mảng san hô hiện ra ngay trước mắt, thực sự là một trải nghiệm khó tả.
BÀI LIÊN QUAN
NGẮM HOÀNG HÔN TRÊN DU THUYỀN
Một trải nghiệm mang đến góc nhìn khác biệt và rất lãng mạn về thành phố biển Kota Kinabalu chính là chuyến du ngoạn ngắm hoàng hôn trên North Borneo Cruise. Du thuyền khởi hành từ cảng Sutera Harbour vào khoảng 4 giờ 30 chiều. Chỉ cần đặt chân lên boong tàu, bạn sẽ ngay lập tức cảm nhận được không gian sang trọng, hiện đại nhưng cũng rất ấm cúng bên trong. Chuyến đi kéo dài khoảng hai tiếng đồng hồ, vừa đủ để bạn tạm gác lại nhịp sống hối hả thường nhật, thả mình trong sự thư thái của biển trời nơi đây.
Điểm nhấn lớn nhất của hành trình này chính là khoảnh khắc hoàng hôn buông xuống trên vịnh Kota Kinabalu. Từ boong tàu, bạn sẽ thấy mặt trời chầm chậm lặn xuống đường chân trời, vẽ nên bức tranh trời nước chuyển sắc kỳ ảo. Bầu trời khi thì vàng rực, lúc lại nhuộm hồng phớt, rồi dần chuyển sang tím sẫm trong ánh chiều dịu dàng. Phía xa, những dãy núi trùng điệp tạo nên đường viền hùng vĩ, trong khi ở bên kia, thành phố Kota Kinabalu dần lên đèn, ánh sáng phản chiếu lấp lánh trên mặt biển. Không quá lời khi nói rằng đây là một trong những nơi ngắm hoàng hôn đẹp nhất thế giới, khiến bất cứ ai cũng phải ngỡ ngàng và lặng người trước vẻ đẹp kỳ diệu của thiên nhiên.
Nhưng North Borneo Cruise không chỉ có cảnh đẹp. Trên tàu, bạn sẽ được thưởng thức bữa tiệc buffet phong phú với đủ loại món ăn quốc tế, hải sản tươi ngon và các món đặc sản địa phương hấp dẫn. Một ly cocktail mát lạnh trên tay, chút nhạc du dương vang lên, tất cả tạo nên bầu không khí vừa lãng mạn, vừa sôi động. Đặc biệt, chương trình biểu diễn ca múa nhạc truyền thống đậm chất Sabah càng khiến trải nghiệm trở nên trọn vẹn và khó quên.
KHÁM PHÁ ẨM THỰC Ở CHỢ ĐÊM KOTA KINABALU
Khi màn đêm buông xuống, Kota Kinabalu không hề chìm vào tĩnh lặng mà còn trở nên rực rỡ và náo nhiệt hơn bao giờ hết. Một trong những điểm đến hút khách nhất chính là chợ đêm Kota Kinabalu và phố ẩm thực Api Api – nơi hội tụ đủ sắc màu, hương vị và nhịp sống địa phương.
Chợ đêm Kota Kinabalu nằm dọc theo bờ biển, nổi tiếng với hàng dài gian hàng bày bán hải sản tươi sống, từ tôm, cua, ghẹ đến những con cá khổng lồ vừa được ngư dân mang về. Bạn có thể thoải mái lựa chọn nguyên liệu và nhờ các quầy chế biến tại chỗ: nướng, hấp, xào theo khẩu vị riêng. Thưởng thức một bữa tiệc hải sản đậm đà giữa không gian sôi động của chợ đêm, trong làn khói thơm lừng tỏa ra từ những bếp than hồng, chắc chắn sẽ là một trải nghiệm khó quên. Ngoài hải sản, nơi đây còn có đủ loại quà vặt hấp dẫn, trái cây nhiệt đới căng mọng và nhiều món đồ lưu niệm mang đậm chất địa phương.
Gần đó là phố ẩm thực Api Api, nơi được ví như “thiên đường ăn vặt” giữa lòng thành phố. Con phố nhỏ bừng sáng trong ánh đèn neon, rộn ràng tiếng rao mời và tiếng cười nói. Tại đây, bạn có thể nếm thử đủ món đặc sản của Sabah như satay xiên nướng, nasi lemak, laksa cay nồng hay chiếc bánh kếp Roti John trứ danh. Đặc biệt, đồ ăn ở Api Api không chỉ ngon mà còn có giá rất phải chăng, lý tưởng cho những buổi tối dạo chơi thư giãn giữa lòng phố thị.
Kota Kinabalu không chỉ là cánh cửa dẫn tới những kỳ quan thiên nhiên của Sabah, mà còn là điểm đến hội tụ văn hóa, ẩm thực và những trải nghiệm khó quên. Từ biển xanh Mamutik, cao nguyên Kundasang đến chợ đêm rực rỡ Api Api, mỗi khoảnh khắc nơi đây đều mang đến sự bất ngờ và thi vị. Dù bạn là người yêu thiên nhiên, đam mê khám phá, hay chỉ đơn giản đang tìm một nơi nghỉ dưỡng yên bình, Kota Kinabalu chắc chắn sẽ để lại trong bạn những ký ức đẹp đẽ, và cả một lời hẹn quay trở lại.
Xem thêm
•10 món mì châu Á khách du lịch nhất định phải thử
•[ELLE City Guide] Khám phá Thượng Hải: Thành phố xa hoa bậc nhất Trung Quốc
•10 vật dụng cần thiết để bạn có một chuyến du lịch an tâm
Nhóm thực hiện
Bài & Ảnh: Vinh Gấu
