Quần Jeans có phải là tác nhân gây ô nhiễm môi trường?
Khi nhắc đến ô nhiễm môi trường, chắc chắn sẽ không ai nghĩ rằng, thời trang mới đang là ngành công nghiệp thứ hai gây ô nhiễm nhất, chỉ đứng sau ngành công nghiệp hoá dầu.
Ô nhiễm môi trường đã và đang là một vấn đề muôn thuở cấp bách, phổ biến nhất là các hoạt động khai thác than đá, khoáng sản, rác thải trên biển, không khí… Do đó, không phải ai cũng thấu hiểu thời trang cũng đang là một yếu tố khá lớn góp phần gây ô nhiễm môi trường. Để thay đổi một ngành công nghiệp đồ sộ mang tính bảo thủ cao là một điều rất khó khăn, và một trong những người tiên phong phải kể đến chính là Stony Creek Colors.
Thời trang đang trực tiếp gây ô nhiễm môi trường.
Để tạo màu Indigo (màu xanh chàm) đặc trưng cho denim, đầu tiên lấy chiết xuất dầu mỏ từ trái đất, sau đó đưa chúng vào trong điều kiện nhiệt độ và năng lượng cao để phá vỡ thành các phân tử thành phần của chúng. Trong đó có benzene, bị cô lập rồi được trộn cùng với một loạt các hoá chất khác, bao gồm cyanide và formaldehyde (những hoá chất cực độc hại tới sức khoẻ con người).
Quá trình này tạo ra ammonia như một chất khí thải. Sarah Bellos, giám đốc điều hành và là người sáng lập Stony Creek Colors, giải thích: “Phải mất hơn nửa pound cyanide để tạo ra một pound màu chàm”.
Để làm ra được một chiếc quần Jeans tiêu tốn khoảng 10.000 lít nước.
Bạn có thể không quan tâm tới hoá chất, tuy nhiên cách mà chúng được tổng hợp có thể sẽ khiến bạn phải thực sự suy nghĩ. Quy trình tạo ra màu chàm rất dễ bay hơi và cực kỳ độc hại. Hầu hết việc sản xuất chàm đều được thực hiện ở Trung Quốc, nơi mà “gần như các lò phản ứng than hay hạt nhân đều đang là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu”, Sarah nói.
Quần Jeans vẫn đang dần trở thành một phần không hề nhỏ trong sự thay đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Lựa chọn tiêu dùng tốt hơn không thể mang thoả thuận Paris trở lại (mới đây, Tổng thống Trump đã rút khỏi Hợp đồng về Khí hậu ở Hoa Kỳ), tuy nhiên nếu sử dụng màu nhuộm denim thay thế chắc chắn sẽ không làm tổn hại đến trái đất và ngay cả bản thân bạn.
Quần Jeans là một trong những món đồ quen thuộc nhất trong xu hướng thời trang hàng ngày.
Thuốc nhuộm chàm đã có từ trước cuộc cách mạng công nghiệp một thời gian dài. Tuy nhiên, loại thuốc nhuộm có nguồn gốc thực vật truyền thống này lại rất khó dự đoán, khi mà các công ty thời trang lớn cần một lượng thuốc nhuộm khổng lồ và kiên định từ mùa này qua mùa khác. Do vậy, nhiệm vụ của Sarah Bellos chính là đem lại một sự thay đổi: tạo ra thuốc nhuộm chàm có nguồn gốc thực vật có thể hoạt động tốt và có quy mô tương tự như chất tổng hợp.
Sarah được vinh danh trên tạp chí Martha Stewart Living.
Sarah bắt đầu sự nghiệp thời trang vào năm 2005 tại đầu kia của chuỗi cung ứng. Chị gái là người đồng hành với cô trong việc in các mẫu thiết kế lên áo phông được bày bán tại khắp quê nhà – Nashville. Sau một thời gian, Sarah dần làm việc với các nhà thiết kế nhỏ và các nhà thuốc nhuộm để “giúp họ chạy các mẫu thử nghiệm với chiết xuất thuốc nhuộm tự nhiên. Vậy rõ ràng, thuốc nhuộm tự nhiên đã có tác dụng với các thiết bị thực sự. Tại sao chúng không được thực hiện ở quy mô lớn?”
Lý do duy nhất thuốc nhuộm tự nhiên không được sử dụng rộng rãi là bởi vì vấn đề về sự đồng nhất về màu sắc giữa các lô, chứ không phải vì chúng không tương thích với các máy móc hiện có.
Cho đến năm 2012, Sarah đã quyết định thành lập Stony Creek Colors nhằm mục đích tạo ra thuốc nhuộm tự nhiên luôn có thể trở thành màu xanh trong bất kể vụ mùa nào. Một trong số những đổi mới của Sarah chính là bản năng cần có để kết hợp hiệu quả của sản xuất công nghiệp với đặc tính hoàn toàn thân thiện với môi trường.
Sarah luôn biết cách cẩn trọng trong việc lựa chọn những cây trồng được sử dụng.
“Một cái gì đó vừa có thể có nguồn gốc thực vật vừa mang tính công nghiệp. Công nghiệp không nhất thiết phải là một điều xấu. Chúng ta đã dành rất nhiều thời gian để trả lời câu hỏi: làm thế nào lấy lại nước thải và tái sử dụng chúng? Làm thế nào để có thể thực sự định lượng lượng nitơ chúng ta đang cô lập là bao nhiêu? Tất cả những điều này thực sự rất thú vị, khi mà bạn có thể thực hiện chúng trên một quy mô lớn, thay vì giữ chúng thủ công vì lợi ích riêng. “
Stony Creek cho phát triển Legume (cây họ Đậu) bằng cách kéo nitơ ra khỏi không khí rồi đưa chúng vào đất, nơi cây trồng tương lai có thể sử dụng nó để phát triển. (Hàm lượng nitơ cao được coi là một dấu hiệu của sức khoẻ đất tốt, nhiều nông dân trồng đậu ngoài mùa từ vụ mùa thu hoạch để bổ sung). Những cây họ Đậu này cũng rất phù hợp với khí hậu Tennessee để sinh trưởng. Sarah đòi hỏi chúng phải được tưới tối thiểu nhất và không có kiểm soát dịch hại tổng hợp.
Quá trình thử nghiệm màu.
Sarah luôn có một tư duy bền vững về quá trình nuôi trồng vừa mang lại lợi ích cho đất đai, cũng như những người nông dân trên chính mảnh đất của họ. Ví dụ như, Stony Creek phụ thuộc vào sự kết hợp đòi hỏi phải có nhiên liệu hoá thạch, tuy nhiên chính chúng lại giúp giảm chi phí mà không phải trả lương thấp cho người lao động, theo cô, đó là “những người thực sự không có lựa chọn công việc nào khác”.
Công ty này hiện đang hợp tác với 16 hộ nông dân, với khoảng 73 héc-ta đất sản xuất.
“Chúng tôi không thể chăm chỉ hoàn tất chương trình chỉ trong ngày cuối tuần. Đổi mới trong nông nghiệp sẽ chỉ có kết quả thực sự sau khi đã trải qua rất nhiều mùa vụ“. Tuy nhiên, họ vẫn không ngừng vượt qua các thử thách đầy chông gai. Hiện tại, Stony Creek đã bán hết tất cả thuốc nhuộm chàm của mình cho một nhà máy denim – Cone Denim, sản xuất vải sợi cho các nhà máy dệt trên toàn thế giới gồm nhiều khách hàng danh tiếng về denim như: J.Crew, 3×1 Citizens và Nudie Jeans từ Châu Âu. Họ cũng có sẵn đầy đủ các màu sắc khác để các nhà bán lẻ mua qua trang web của họ.
Thuốc nhuộm chàm tự nhiên.
Mặc dù sản phẩm vải denim có chi phí cao hơn thị trường, Sarah chỉ ra rằng, “Nếu bạn đang trả quá nhiều cho một mặt hàng xa xỉ, bạn đang tự chuốc hoạ vào thân. Nhưng nếu bạn không trả đủ tiền, bạn đang gây rắc rối cho những người sản xuất chúng”.
Beth Phạm (Nguồn: Racked)
