Năm 2019, Amanda Nguyễn được đề cử giải Nobel Hòa bình vì những đấu tranh không ngừng nghỉ cho các nạn nhân bị tấn công tình dục. Ba năm sau đó, cô được tạp chí TIME vinh danh là Người phụ nữ của năm. Và giờ đây, Amanda sắp sửa trở thành người phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ. Đây cũng là cơ hội để cựu sinh viên Harvard tiếp tục theo đuổi ước mơ khám phá không gian sau nhiều năm tạm hoãn. 

Ảnh: Amanda Nguyen

Chuyến du hành vào không gian mang ý nghĩa đặc biệt

Năm 1980, Trung tướng Phạm Tuân được chọn tham gia chương trình Interkosmos của Liên Xô. Sự kiện đã đưa Trung tướng trở thành người Việt Nam và châu Á đầu tiên bay vào vũ trụ. Hơn bốn thập kỷ sau, Amanda Nguyễn (hay Amanda Ngọc Nguyễn) sẽ tiếp bước vị tiền bối để viết nên những trang sử mới về hành trình chinh phục không gian của người Việt. 

Amanda hiện mang quốc tịch Hoa Kỳ, nhưng trong một video do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam công bố hôm 28/3, cô đã xuất hiện và tự hào chia sẻ bằng tiếng mẹ đẻ: “Tôi là người Việt Nam. Tôi bay vào không gian để những cô gái trẻ Việt Nam có thể nhìn thấy chính mình giữa những vì sao. Điều quan trọng với tôi là mang cộng đồng của mình với tôi. Tôi có thể là người đầu tiên, nhưng tôi sẽ không phải là người cuối cùng”. 

Ảnh: achanoi

ELLE Interview

Kaity Nguyễn: “Dù sống ở đâu, tôi vẫn là người Việt Nam”

Chuyến du hành của Amanda nằm trong khuôn khổ chương trình Phi hành gia Công dân (Citizen Astronaut Program) của tổ chức phi lợi nhuận Space for Humanity. Chương trình nhằm mục đích lựa chọn, đào tạo và đưa những cá nhân có ảnh hưởng từ nhiều tầng lớp trong xã hội lên vũ trụ để trải nghiệm hiệu ứng toàn cảnh (overview effect) sau khi quan sát Trái đất từ không gian. Khi trở về, các phi hành gia công dân được kỳ vọng sẽ tận dụng sức mạnh của hiệu ứng toàn cảnh để góp phần xây dựng một tương lai hòa bình, thịnh vượng và vững bền cho toàn nhân loại. 

Antonio Peronace – giám đốc điều hành của Space for Humanity cho biết tổ chức rất tự hào khi có cơ hội hợp tác và hỗ trợ hành trình bay vào vũ trụ của Amanda. Ông tin rằng chuyến đi đặc biệt này sẽ trở thành một tấm gương sáng ngời và truyền cảm hứng cho nhiều người. Về phần Amanda, cô cũng bày tỏ niềm vui mừng khi được đồng hành cùng Space for Humanity, đồng thời đề cao tầm nhìn và giá trị của tổ chức. “Chúng tôi cùng cam kết sẽ thay đổi cách tất cả chúng ta nghĩ về vũ trụ, về chính chúng ta và về tương lai của nhân loại. Tôi rất mong chờ vào chuyến du hành này và cả hành trình sắp tới nhằm hướng đến một tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn” – cô chia sẻ.

Dự kiến, Amanda sẽ tham gia lần phóng tên lửa đẩy New Shepard tiếp theo của Tập đoàn Hàng không vũ trụ Blue Origin. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về thời gian và địa điểm của sự kiện vẫn chưa được công bố. 

Ảnh: Instagram/@amandangocnguyen

Xem thêm

• Dương Tử Quỳnh: “Chúng ta phải đặt bình đẳng giới làm trọng tâm trong việc quan tâm đến con người và hành tinh này”

• Lady Gaga – Chân dung không ngừng chuyển động

• Thanh Hằng: “Mỗi phụ nữ đều giống như một cuốn sách không có trang cuối”

Cuộc đấu tranh gần một thập kỷ cho những nạn nhân bị xâm hại tình dục

Trước khi đạt được cột mốc này, Amanda Nguyễn từng là nạn nhân của một cuộc tấn công tình dục khi đang theo học tại Đại học Harvard, Hoa Kỳ. Vụ việc đã khiến cô phải tạm gác lại ước mơ khám phá các vì sao để tập trung tìm kiếm công lý cho bản thân và những nạn nhân khác. Trong một video đăng tải trên website cá nhân, Amanda cho biết cô rất thất vọng khi biết chính phủ Hoa Kỳ có thể tiêu hủy chứng cứ bị xâm hại chưa được kiểm chứng của cô sau sáu tháng. Cô nói: “Tôi cảm thấy bị phản bội bởi chính hệ thống lẽ ra phải bảo vệ tôi”. Cú sốc này đã củng cố quyết tâm của Amanda nhằm đòi quyền lợi cho chính mình và những nạn nhân có hoàn cảnh tương tự. 

Ảnh: Instagram/@amandangocnguyen

Năm 2014, cô thành lập Rise – một tổ chức phi lợi nhuận nhằm bảo vệ quyền công dân chính đáng của những người từng bị tấn công tình dục trên khắp Hoa Kỳ. Amanda sau đó đã tham gia vào quá trình đề xuất và soạn thảo Đạo luật về Quyền của những người sống sót sau vụ tấn công tình dục. Đạo luật được nhất trí thông qua tại Quốc hội trước khi được cựu Tổng thống Barack Obama ký thành luật vào ngày 7/10/2016, mang đến ảnh hưởng tích cực cho gần 25 triệu người sống sót sau các vụ hiếp dâm ở Hoa Kỳ. Nhờ nỗ lực kiên trì của Amanda, luật pháp Hoa Kỳ hiện hành đã sửa đổi cách xử lý các bộ thu thập chứng cứ tấn công tình dục (rape kit), đồng thời cho phép những nạn nhân bị xâm hại được quyền giữ và bảo quyền bộ dụng cụ trong suốt thời gian diễn ra vụ án, được thông báo về việc tiêu hủy chứng cứ và thông báo về kết quả khám nghiệm pháp y.