Mai Trang – Cô gái được âm nhạc chạm tới

Trở về Việt Nam sau nhiều năm học tập, biểu diễn ở nước ngoài, với chị có phải là một quyết định khó khăn?

Tôi cũng đã trăn trở, nhưng tôi luôn quay về với ước mơ năm 14 tuổi, đó là được đóng góp vào sự nghiệp phát triển âm nhạc Việt Nam với tư cách là một nghệ sĩ biểu diễn cũng như một giáo viên giảng dạy chuyên nghiệp. Tôi nghĩ nền âm nhạc cổ điển của chúng ta rất cần sự cống hiến nhiệt tình của lớp nghệ sĩ trẻ như chúng tôi.

Giữa nghệ sĩ biểu diễn và một giáo viên dạy piano có điểm gì tương đồng?

Theo tôi, biểu diễn cũng là một cách để truyền đạt tình yêu âm nhạc đến với công chúng. Âm nhạc cổ điển không phải là cái gì đó xa vời, nó nằm ngay trong cảm xúc của con người, nên chúng ta không cần phải nâng lên hay hạ xuống. Tôi muốn khán giả đi nghe hòa nhạc với một tâm hồn mở, nghĩa là không phải vì tên tuổi của người nghệ sĩ, vì “phong trào” mà

chính vì niềm tin của họ, tin rằng có cái đẹp đang chờ họ khám phá nếu kiên nhẫn đi tìm. Những khán giả ấy chắc chắn sẽ được âm nhạc chạm tới… (cười).

Khi đến với khán giả Hà Nội, chị có áp lực gì không?

Tôi chỉ sợ họ không đến, hoặc đến thì sẽ không thích và không bao giờ đến nữa… (cười).

Vậy với khán giả nhí là những học trò của mình, chị giúp các em khám phá âm nhạc bằng cách nào?

Bằng cách đánh thức trí tưởng tượng – một báu vật mà khi lớn lên chúng ta dễ đánh mất. Nếu không có trí tưởng tượng, sẽ không có cửa để bước vào lãnh địa âm nhạc.

Những tiết học đầu tiên tôi dạy các em không phải là học chạy gam như trên lý thuyết, mà là tư duy logic của âm nhạc, giúp các em cảm nhận hình ảnh bằng chính âm thanh. Ví dụ những bước chân nặng nề của một chú voi (đôi tay cô châm chậm nhấn vào những phím trâm), tiếng chim hót líu lo buổi sớm (lập tức những âm thanh cao vút vang lên), hay tiếng bước chạy thoăn thoắt của một chú chuột nhắt (tôi nghe như có tiếng chuột chạy qua phím đàn và không thể không mỉm cười).

Mai Trang bất ngờ hỏi lại tôi: “Chị có biết âm thanh của piano phát ra từ đâu là hay nhất không? Tôi hay bảo các em chui xuống gầm đàn để nghe tôi chơi đấy”.

Cô hào hứng: “Tôi muốn các em thấy piano giống như một chiếc hộp kỳ diệu giúp ta diễn đạt được những cảm xúc không thể tả bằng lời. Tôi muốn các em tin rằng tôi có thể giúp các em làm điều ấy”.

Nhưng để trở thành một nghệ sĩ piano thực thụ, chắc chắn không chỉ có trí tưởng tượng, tình yêu và niềm tin vào âm nhạc?

Vâng, mỗi ngày chúng tôi phải tập luyện từ 10 đến 15 tiếng. Những nghệ sĩ piano thường là những người rất cô đơn, vì họ phải tự nhốt mình trong phòng với cây đàn. Sau những buổi tập như thế, có lúc tôi như người đi trên mây, đầu óc trống rỗng, về đến nhà mình lúc nào không hay.

Áp lực lớn nhất của chị là gì?

Chúng tôi có rất nhiều bạn diễn nhưng chỉ được chọn ra một ngôi sao. Chị biết đấy, không thể có hai người cùng chơi trên một cây đàn piano. Chúng tôi là bạn bè, nhưng để chọn ra người biểu diễn cùng một dàn nhạc, hoặc tập cùng một giáo sư danh tiếng được mời tới, chúng tôi phải ganh đua lẫn nhau để vượt lên.

Có bài tập khó quá, tôi đã bật khóc và các bạn đã xúm lại, an ủi, động viên bằng cách chơi cho nhau nghe. Lúc đó chúng tôi lắng nghe không phải để so sánh, mà để nhìn thấy tâm hồn của nhau. Chúng tôi có sự cạnh tranh, nhưng vẫn có những tình bạn đẹp, điều đó không hề đơn giản. Không ít người đã ra đi vì không chịu nổi chương trình học quá nặng và áp lực…

Dự định sắp tới của chị?

Tôi sẽ tham gia chương trình piano sáng tạo nối tiếp Nhật ký dương cam dự kiến ra mắt mùa Hè 2012. Tham gia dự án biểu diễn kết hợp với các nghệ sĩ khác, trong đó có Park Sung Min. Tôi cũng sẽ mở rộng hoạt động biểu diễn ra các sân khấu châu Á (Trung Quốc và Nhật Bản). Tôi cũng sẽ ra mắt sản phẩm giáo dục âm nhạc đầu tiên mà hiện tại đang trong giai đoạn nghiên cứu và chuẩn bị.

Những âm thanh chói ngời của bản Pháo hoa (Debussy) vang lên. Tôi tin khán giả nghe Mai Trang, dù phải đứng, đã được âm nhạc chạm tới…

TRỊNH MAI TRANG

Sinh năm 1986, bắt đầu học piano từ năm 4 tuổi. Năm 2004, nhận học bổng Sterndale Bennett tại Học viện Âm nhạc Hoàng gia Anh Các giải thưởng: Francis Simmer Prize, Gretta GM Parkinson Prize, Lilian Davis Prize.

Nãm 2006, đoạt giải cao nhất cuộc thi chọn người độc tấu trong Festival Paganini; Giải nhì cuộc thi Beethoven (London RAM); Giải Mozart Prize (cuộc thi Jacque Samuel Competition)…