Nếu bạn đã có dịp đến thăm các quốc gia ở phía Nam châu Á, cụ thể là Pakistan, Afganistan và Ấn Độ, chắc chắn bạn không khỏi ngạc nhiên khi nhìn thấy những chiếc xe tải được trang trí màu sắc sặc sỡ chạy trên đường. Ở những quốc gia này, đặc biệt là Pakistan, nghệ thuật xe tải không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn là truyền thống sâu xa bắt nguồn từ sự bùng nổ kinh doanh của người lái xe. Vậy lịch sử đằng sau những chiếc xe được thiết kế độc đáo và lạ mắt này là gì? Và những hình vẽ trên xe thể hiện ý nghĩa gì đặc biệt?

Những chiếc xe tải đặc biệt này hình ảnh quen thuộc trên đường phố Pakistan. (Ảnh: Shutterstock)

Ở Pakistan, nghệ thuật xe tải có nguồn gốc từ những năm 1920, khi xe tải Bedford được nhập khẩu từ Anh xuất hiện trên khắp đường phố. Chúng được trang bị những cây gỗ lớn trên đầu giường xe. Được biết đến như là một taj, hoặc vương miện, các thiết kế hoa văn trên đầu xe được trang trí hết sức tỉ mỉ và tinh tế. Vào cuối những năm 1940, khi xe tải được dùng để chuyên chở hàng hóa trên đoạn đường dài, các công ty đã thiết kế một hình ảnh biểu trưng riêng để những người không biết chữ có thể hiểu được ai là chủ của chiếc xe.

Theo thời gian, biểu tượng này được thiết kế ngày càng trang trọng hơn. “Chúng là dấu hiệu của sự cạnh tranh”, Duriya Kazi, trưởng bộ phận nghiên cứu thị giác tại Đại học Karachi và là chuyên gia trong nghệ thuật xe tải giải thích. Trong những năm 1950, Karachi trở thành trung tâm của môn nghệ thuật này khi Hajji Hussain, họa sĩ nổi tiếng với những bức tranh trên tường ở cung điện đến định cư tại thị trấn. Cung điện không đủ để Hajji phát huy đam mê hội họa, ông đã chuyển sang trang trí xe tải và chính phong cách hoa văn đa dạng của ông đã giúp hình thức này phát triển thêm một bậc.

(Ảnh: Shutterstock)

(Ảnh: Shutterstock)

(Ảnh: Shutterstock)

Dù chỉ dùng để chở hàng nhưng xe tải ở Pakistan được trang trí vô cùng kỹ lưỡng và đẹp mắt. (Ảnh: Shutterstock)

Những chiếc xe độc đáo này còn được biết đến là “xe tải leng keng” (“jingle truck”), tên được quân đội Mỹ ở Afganistan dùng nhờ những chiếc chuông được treo ở đầu xe. (Ảnh: Shutterstock)

Thế giới văn hóa

Vẽ về Hát Bội - Khi văn hóa được lưu giữ theo cách của người trẻ

Cách trang trí xe tải ở các nước Nam Á, cũng như Nam Mỹ hay Nhật Bản có những cấp độ khác nhau. Đối với Pakistan, nghệ thuật trang trí này thu hút đến 50.000 người làm việc trong các hội thảo dành cho nghề thủ công ở Karachi. Các tài xế không ngại chi một khoản tiền lớn để chắc chắn rằng xe của họ được trang trí thật đẹp và nổi bật. Đây được xem món đầu tư sinh lợi tốt nhất của họ. “Khách hàng của chúng tôi muốn xe tải được trang trí sao cho lộng lẫy”, nghệ sĩ Haider Ali chia sẻ. “Khi khách hàng muốn tìm thuê xe tải, họ sẽ cảm thấy rằng những chiếc xe được sơn mới và trang trí cẩn thận sẽ đáng tin hơn”. Một người có thể chi đến 2.500 đô la Mỹ (hơn 55 triệu đồng), số tiền bằng hai năm tiền lương cho công việc sơn sửa, trang trí xe. Cứ hai năm một lần, họ lại đến trung tâm để đảm bảo rằng xe của họ luôn ở trang thái tốt nhất, mới nhất.

(Ảnh: Shutterstock)

Tài xế dành hầu như toàn bộ thu nhập để trang trí và sơn mới xe. (Ảnh: Shutterstock)

Không đơn thuần là một hình thức kinh doanh, nghệ thuật xe tải còn là biểu tượng văn hóa khi gắn liền với truyền thống Sufi, nghệ thuật vẽ các đền thờ để tôn vinh tôn giáo. Những người tài xế có thể không đầu tư nhiều tiền vào căn nhà của họ nhưng với chiếc xe, họ luôn đặt nó ở vị trí ưu tiên. Một người tài xế chia sẻ, anh dành toàn bộ thời gian và sinh kế vào chiếc xe tải. Anh sẽ cảm thấy mình là một người vô ơn nếu như không tôn trọng xe bằng cách giữ cho nó thật đẹp.

Trang trí xe tải đã trở thành nét văn hóa độc đáo ở Pakistan. (Ảnh: Shutterstock)

(Ảnh: Shutterstock)

Ngoài mục đích kinh doanh sinh lợi, người dân Pakistan xem những chiếc xe tải này như người bạn thân thiết và luôn dành cho nó sự tôn trọng, biết ơn. (Ảnh: Shutterstock)

Xem thêm:

15 địa điểm bí ẩn trên thế giới mà bạn không được phép “bén mảng

Là phụ nữ, bạn đừng nên đặt chân đến những quốc gia này